Vì một nền kiến trúc hiện đại, đậm đà bản sắc

Kiến trúc là nghệ thuật, là kỹ thuật, là hiện thân của văn hoá. Kiến trúc luôn gắn với đời sống phát triển của xã hội, chịu tác động sâu sắc của nền kinh tế đất nước. Kiến trúc giờ đây không đơn thuần là sản phẩm của khoa học kỹ thuật thuần tuý mà còn được hiểu như là sản phẩm của sự sáng tạo mang tính nghệ thuật. Nó là phương tiện để nâng cao mức sống, nâng cao năng suất lao động, có ảnh hưởng sâu rộng đến sự phát triển của đời sống. Nó cũng phát huy sức gợi cảm chân chính, tính giáo dục thẩm mỹ, góp phần phát triển nhân cách và hình thành lối sống của con người Việt Nam. Nó là hiện thân của văn hóa, đóng góp quan trọng vào tiến trình đổi mới của dân tộc.

Thành tựu đạt được của kiến trúc tỉnh nhà trong suốt những chặng đường đã qua là không thể phủ nhận. Đây là vinh dự, là niềm tự hào song cũng đặt ra cho giới Kiến trúc sư (KTS) Bắc Ninh trách nhiệm rất lớn trước những yêu cầu và đòi hỏi ngày một cao của xã hội, trước những tồn tại và thách thức cam go của thời kỳ mới.

Quá trình đô thị hóa ở Bắc Ninh diễn ra ngày càng nhanh và mạnh. Bắc Ninh lựa chọn mô hình phát triển đô thị bền vững, phát triển “theo chiều sâu” với mục tiêu đưa tỉnh trở thành một trung tâm công nghệ và dịch vụ chất lượng cao, tạo nên tính cạnh tranh trong hội nhập quốc tế, nhằm xây dựng hệ thống đô thị Bắc Ninh, trong đó có thành phố Bắc Ninh trở thành đô thị lớn, đặc sắc trong Vùng Thủ đô và là một đô thị có tầm cỡ phát triển trung bình trong khu vực Asean.

Với các nguồn vốn đầu tư khác nhau, với sự đi lên của xã hội và nhận thức thẩm mỹ, môi trường hành nghề của KTS được cải thiện, việc cạnh tranh lành mạnh trong sáng tác đã tạo nhiều thuận lợi cho các KTS sáng tạo. Nhìn chung kiến trúc Bắc Ninh đã khắc phục được tính sơ lược, dập khuôn thời bao cấp để dần tiếp cận với công nghệ mới, tư duy thiết kế mới, cho ra đời nhiều công trình đa dạng về hình thức, linh hoạt về công năng, xu hướng kiến trúc sinh thái, tiết kiệm năng lượng đã được đề cao và ứng dụng rộng rãi từ những công trình nhỏ lẻ của nhà chia lô tới các ngôi nhà có quy mô lớn, đã có sự mới mẻ trong các giải pháp không gian, cách sử dụng vật liệu và kỹ thuật hoàn thiện, nội thất, môi trường, cảnh quan… kiến trúc Bắc Ninh có sức hấp dẫn, gây được nhiều thiện cảm với xã hội, nhất là những công trình dân dụng, công cộng. Các KTS chịu khó tìm tòi, có nhiều công trình được nghiên cứu sáng tạo với nhiều ý tưởng mới và hài hoà với cảnh quan của một vùng đất đậm đặc những di tích kiến trúc cổ và giầu truyền thống văn hoá.

Các KTS Bắc Ninh nỗ lực hơn trong việc làm chủ và phát huy công nghệ và vật liệu mới, mạnh dạn hơn trong việc vận dụng các giải pháp và các thủ pháp cùng ngôn ngữ kiến trúc hiện đại.

Vì thế, có thể nói: KTS là nhân tố tham gia trực tiếp vào quá trình phát triển kiến trúc, tạo ra những đóng góp tích cực cho kiến trúc, đồng thời lại cùng một lúc đóng vai trò thẩm định, phản biện, dẫn dắt xã hội vào kiến trúc.

Quang cảnh khu vực Hồ điều hòa Văn Miếu, thành phố Bắc Ninh. Ảnh: Dương Hoàn

Trước tình hình trên, để phát huy vai trò là tổ chức xã hội, nghề nghiệp sáng tạo, hội KTS Bắc Ninh với nhiệm vụ tập hợp anh chị em KTS phát huy trí tuệ và tài năng hướng sự ưu tiên của mình đến các nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh, nhằm góp sức cùng Đảng và Nhà nước để xây dựng nền kiến trúc Bắc Ninh hiện đại và giầu bản sắc dân tộc, tiến tới đưa tỉnh Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2022.

Sứ mạng của kiến trúc trong phục vụ cuộc sống, xây dựng nền văn hóa thật vẻ vang, trách nhiệm của KTS Bắc Ninh cũng thật lớn. Song đây cũng là công việc chung của toàn dân, của toàn xã hội. Kiến trúc Bắc Ninh “tiên tiến và đậm đà bản sắc dân tộc” có trở thành hiện thực hay không là tùy thuộc vào tài năng, vào ý thức trách nhiệm của mỗi hội viên KTS, tùy thuộc vào sự hưởng ứng, hỗ trợ của các cấp, các ngành có liên quan và của đông đảo quần chúng nhân dân.

Hội KTS Bắc Ninh có chức năng tư vấn phản biện. Mà tư vấn phản biện tốt sẽ giúp các cơ quan quản lý nhà nước ở trung ương và địa phương hiệu quả hơn trong hoạch định chính sách, quản lý xây dựng, lập quy hoạch và phát triển kiến trúc của tỉnh. Tư vấn phản biện sẽ giúp cho ra đời những tác phẩm kiến trúc đích thực, làm đẹp bộ mặt đô thị và góp phần nâng cao dân trí xã hội…

Tư tưởng và định hướng cơ bản trong hoạt động của KTS Bắc Ninh hiện nay là huy động nỗ lực cao nhất, phấn đấu đưa nền kiến trúc Bắc Ninh tiến nhanh tiến mạnh trên con đường hiện đại hoá ngang tầm với thời đại, góp phần đắc lực cho công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá của tỉnh. Tỉnh Bắc Ninh đang nỗ lực phấn đấu để cả tỉnh Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.

Nhiệm vụ nặng nề, trách nhiệm lớn lao, bởi chưa bao giờ xã hội cần kiến trúc như bây giờ. Chưa bao giờ kiến trúc có cơ may trở thành đúng với nghĩa của nó như bây giờ. Chưa bao giờ sứ mệnh và vận hội của KTS đẹp và sáng như bây giờ. Bởi thế Hội KTS Bắc Ninh, hơn bao giờ hết, là nơi tập hợp các KTS, tăng thêm sức mạnh và tài trí cho các KTS, hướng thẳng các KTS vào xã hội.

Kiến trúc ở Bắc Ninh phải trở nên hiện đại về khoa học công nghệ, hiện đại về khả năng đáp ứng mọi nhu cầu không ngừng nâng cao của xã hội phát triển, hiện đại về nội dung lẫn ngôn ngữ, thoát ra khỏi sự ràng buộc của mọi biểu hiện hình thức chủ nghĩa

Kiến trúc Bắc Ninh cần kế tục và tiếp nối những giá trị và truyền thống văn hoá dân tộc, đáp ứng xít xao nhất và phù hợp nhất với Con người Bắc Ninh, xã hội và thiên nhiên Bắc Ninh; tạo lập nền trật tự và sự lành mạnh cho các đô thị và nông thôn Bắc Ninh, làm nền tảng cho công cuộc xây dựng con người mới và xã hội mới trên mảnh đất Kinh Bắc nghìn năm văn hiến.

KTS, người đảm đương sứ mệnh kiến tạo môi trường sống cho con người và xã hội cần phải đề cao và thấm sâu tư tưởng phục vụ Đất nước, Quê hương, phụng sự cái đẹp, không ngừng bồi bổ tri thức và nâng cao kỹ năng, lấy ý thức trách nhiệm và tinh thần sáng tạo làm động cơ trong hành nghề, khẳng định tính đặc thù của kiến trúc với tư cách là nền nghệ thuật, một biểu hiện văn hoá.

Có được đội ngũ KTS lớn mạnh như hiện nay, những người làm công tác sáng tác kiến trúc Bắc Ninh không thể không nói đến sự ủng hộ, tin tưởng và giao phó của các cấp lãnh đạo và nhân dân Bắc Ninh, vì sự đồng cảm, đồng hành và sẻ chia trách nhiệm đối với sự nghiệp kiến trúc tỉnh nhà nói chung và KTS Bắc Ninh nói riêng trong suốt những chặng đường đã qua và cả trong những chặng đường sắp tới. Tất cả sẽ là động lực cho phép chúng ta có một niềm tin, một hy vọng về con đường sáng phía trước đang mở ra thật gần cho bộ mặt kiến trúc tỉnh nhà từng bước tiến lên, hội nhập một cách đầy tự tin với các địa phương trong toàn quốc.