Vững vàng ở hậu phương, kiên cường nơi tiền tuyến

Hơn hai mươi năm (1954-1975) vừa chống Mỹ, cứu nước, vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội, Đảng bộ và nhân dân và các lực lượng vũ trang Bắc Ninh nỗ lực đoàn kết, phấn đấu, đóng góp không mệt mỏi sức người, sức, vượt lên gian khổ, hy sinh, cùng toàn dân, toàn quân giành thắng lợi vẻ vang, giải phóng miền Nam, thống nhất non sông.

Bắc Ninh - phên dậu phía Bắc bảo vệ thủ đô Hà Nội, là địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế, quốc phòng, giao thông, vận tải. Trong các cuộc chiến tranh phá hoại, đế quốc Mỹ oanh tạc nhiều trọng điểm ở Bắc Ninh nhằm làm suy giảm sức mạnh về người và của, phá huỷ cầu, phà, làm gián đoạn giao thông, gây cản trở trong chi viện sức người, sức của cho sự nghiệp cách mạng miền Nam, gây hoang mang dao động trong nhân dân, khó khăn cho sản xuất.

Nhận rõ vị thế quan trọng của tỉnh, ngay từ thời kỳ đầu đế quốc Mỹ mở cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc, Đảng bộ tỉnh đã kịp thời phát động chiến tranh nhân dân và quốc phòng toàn dân, bố trí mạng lưới phòng không nhân dân, chủ động đối phó với địch.

Tháng 5-1965, tỉnh xây dựng một đại đội bộ binh, các đơn vị phòng không, công binh. Trong vòng ba tháng, tỉnh xây dựng được 2 đại đội phòng không 37mm, 1 đại đội và 2 trung đội 14,5mm; 2 đại đội và 1 trung đội công binh. Toàn tỉnh đã thành lập 1.117 tổ dân quân tự vệ bắn máy bay với 8.731 người (chiếm 9,1% tổng số dân quân tự vệ). Ở các địa phương, lực lượng tại chỗ sẵn sàng chiến đấu, phục vụ chiến đấu, bảo đảm giao thông, vận tải, cứu chữa thương binh... khi địch đánh phá. Công tác phòng không nhân dân cũng được tổ chức triển khai tích cực.

Phát huy truyền thống văn hiến, cách mạng của quê hương, trong thời kỳ chống Mỹ, cứu nước, các phong trào thi đua “tay cày tay súng”, “tay búa tay súng”, “ba đảm đang”, “ba sẵn sàng”, “mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”, “5 tấn thóc trên 1 ha gieo trồng”… đã trở thành phong trào quần chúng sôi nổi, rộng khắp, mang lại thành quả cao trên mọi lĩnh vực sản xuất, chiến đấu, góp phần đánh thắng chiến tranh phá hoại bằng không quân, hải quân của đế quốc Mỹ ở miền Bắc, tăng cường chi viện nhân lực, vật lực, tài lực “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người” cho sự nghiệp đánh thắng giặc Mỹ, giải phóng miền Nam.

Những năm 1965-1975, Bắc Ninh tuyển quân chi viện cho tiền tuyến 4.955 chiến sĩ, chiếm hơn 10% dân số. Suốt 10 năm liền, mỗi năm 2 đợt, có năm 3 đến 4 đợt tuyển quân, Bắc Ninh đều vượt chỉ tiêu. Riêng năm 1968, toàn tỉnh Hà Bắc (Bắc Ninh, Bắc Giang) có 8 vạn đơn tình nguyện “ba sẵn sàng”, trong đó có trên 100 đơn viết bằng máu của nam, nữ thanh niên xung phong tình nguyện nhập ngũ, lên đường đi đánh Mỹ.

Lực lượng dân quân, tự vệ Bắc Ninh phát huy truyền thống đánh Mỹ giỏi,tích cực huấn luyện trong thời bình.

Trên mảnh đất Bắc Ninh, hàng chục trận địa pháo cao xạ phòng không và tên lửa đất đối không làm nhiệm vụ bảo vệ bầu trời thủ đô Hà Nội, trái tim của cả nước. Trên trận địa, các chiến sĩ được nhân dân địa phương nuôi dưỡng, chở che. Trong 8 năm (1965-1972), nhân dân Hà Bắc đã huy động 468.764 ngày công làm trận địa pháo, 301.504 ngày công san lấp hố bom, 495.978 ngày công trong công tác đảm bảo giao thông. Làm và sửa chữa đường giao thông với 2.109.120m3 đất đá, chuyển tải 1.603.585 tấn hàng hóa.

Trong công cuộc bảo vệ cầu, đường, bảo vệ giao thông trên địa bàn tỉnh, có sự đóng góp và hy sinh cao cả của nhân dân các địa phương, luôn nhiệt tình tham gia cùng bộ đội, thanh niên xung phong bảo đảm giao thông. Nhiều gia đình còn đóng góp không tiếc công sức và của cải, chặt tre, đem gỗ làm đường, bắc cầu. Có nhà còn tự nguyện đem cả cánh cửa, phản gỗ lót đường cho xe chạy.

Trong những năm gian khổ chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ, đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình của các đơn vị, cá nhân trong LLVT nhân dân toàn tỉnh. Đó là những tấm gương chiến đấu gan dạ, anh dũng của đơn vị nữ dân quân xã Hoà Long, của 12 cô gái dân quân Cổ Mễ, của đơn vị dân quân trực chiến máy bay tại cầu Đáp Cầu, dưới tầm bom đạn của địch, luôn sát cánh chiến đấu cùng bộ đội, giữ vững trận địa.

Đảng bộ và nhân dân Bắc Ninh, Bắc Giang chiến đấu anh dũng, mưu trí, đánh địch 454 trận, bắn rơi 162 máy bay Mỹ, diệt và bắt sống 92 giặc lái, góp phần cùng với quân, dân cả nước đánh thắng 2 cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân, hải quân của đế quốc Mỹ.

Trên khắp các chiến trường cả nước, nhiều chiến sĩ là con em nhân dân tỉnh Bắc Ninh đã nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng chiến đấu kiên cường, bất khuất và lập nhiều chiến công xuất sắc được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân như Hoàng Đăng Miện (Xuân Lai), Nguyễn Như Hoạt (An Thịnh), Nguyễn Văn Giai (Song Liễu), Đỗ Văn Ninh (phường Ninh Xá), Phạm Văn Trà (Phù Lãng)... Các đơn vị bộ đội của tỉnh như Tiểu đoàn Nguyễn Văn Cừ, Trung đoàn Ngô Gia Tự cũng được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.

Với quyết tâm “Tất cả cho tiền tuyến và tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, nhân dân Bắc Ninh đã khắc phục thiên tai, địch họa, ra sức thi đua lao động sản xuất, thực hiện trọn vẹn khẩu hiệu “thóc không thiếu một cân”, góp phần đánh giặc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam, non sông thu về một mối.