Xây dựng nông thôn mới ở huyện Gia Bình gian nan tiêu chí môi trường

Con sông Ngụ dài 20 km, từ Đại Bái (Gia Bình) đến Kênh Vàng (Lương Tài) đem lại cho nơi đây một sắc thái riêng. Con sông ấy giờ đây nước bị ô nhiễm nặng vì người dân đổ tất cả chất thải ra sông. Các trang trại VAC nạo vét bùn ao hàng năm cũng đổ vào sông Ngụ. Sông Ngụ oằn mình hứng chất thải các loại, nước đen ngòm xông lên mùi hôi nồng nặc.

Bên cạnh đem lại lợi ích kinh tế, các làng nghề cũng là những nơi gây ô nhiễm môi trường nặng. Ở Đại Bái việc đúc đồng, đúc nhôm vẫn chủ yếu bằng phương pháp thủ công hoặc bán thủ công. Tiếng đập, gõ búa để làm ra sản phẩm nghe đinh tai, nhức óc. Các máy cán, dập, thụt nhôm, đồng thì tiếng động cơ, tiếng ồn lại càng lớn. Để có sản phẩm đồng, nhôm, ở đây phải dùng dung dich vu seo a xít hoặc dung dịch sút thau rửa sản phẩm. Nước đó không qua xử lý đã thải xuống cống rãnh, vườn nhà, thẩm thấu xuống lòng đất, gây ô nhiễm nguồn nước ngầm.

Ở các lò đúc phải dùng một lượng than lớn. Lượng khí thải do đốt than nhiều, trong khi đó các thiết bị xử lý khí thải lạc hậu nên ô nhiễm về không khí cũng rất lớn. Sản phẩm làm ra ở đây từ những phế liệu. Khi đun đốt đã tỏa ra một mùi nồng nặc, góp phần vào gây ô nhiễm không khí.

Ở làng nghề tre trúc Xuân Lai và các làng nghề mới phát triển, như thêu ren Phương Triện (xã Đại Lai), may gia công ở Ngăm Lương, Ngăm Mạc (xã Lãng Ngâm) cũng bị ô nhiễm môi trường.

Ngay những xã được coi là thuần nông thì ô nhiễm môi trường cũng là vấn đề bức xúc. Khi thu hoạch lúa, bà con đốt rơm rạ ngay trên ruộng. Lượng khói bốc lên mù mịt gây ô nhiễm môi trường. Khi phun thuốc bảo vệ thực vật, một số bà con đã vứt bừa bãi bao bì chứa thuốc gây nên ô nhiễm nguồn nước và không khí. Trong chăn nuôi gia súc, gia cầm, một số người không thực hiện đúng quy định về xử lý chất thải chăn nuôi, gây ô nhiễm môi trường trong thôn xóm.

Đứng trước tình trạng đó, trong những năm qua và để thực hiện tiêu chí xây dựng nông thôn mới được triển khai năm 2011, huyện Gia Bình đã quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường. Trước đây, Huyện uỷ Gia Bình  xây dựng chương trình số 37 thực hiện Nghị quyết 41 của Bộ Chính trị và Chương trình hành động thực hiện Chỉ thị số 29 của Ban Bí thư Trung ương về công tác bảo vệ môi trường trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Huyện uỷ Gia Bình chỉ đạo các cấp uỷ đảng, các cơ quan, đơn vị, tổ chức quán triệt nội dung chương trình hành động đến toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân trong huyện.

Hiện nay, đã có 69 khu dân cư xây dựng được bãi chung chuyển chất thải để vận chuyển đến nơi quay định của tỉnh. Các khu dân cư nói trên còn thành lập được tổ môi trường thường xuyên khơi thông cống rãnh, chuyển rác thải ở các gia đình về bãi chung chuyển chất thải của địa phương. Uỷ ban MTTQ huyện phối hợp với Uỷ ban MTTQ tỉnh xây dựng khu dân cư Đại Bái, xã Đại Bái làm điểm khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường. Đây là mô hình vận động các tầng lớp nhân dân cùng chung tay bảo vệ môi trường. Từ bài học xã hội hoá công tác bảo vệ môi trường ở Đại Bái, nhân ra các khu dân cư trong toàn huyện.

Tuy nhiên công tác bảo vệ môi trường ở Gia Bình còn có những hạn chế, bởi ý thức tự giác ở một bộ phận nhân dân, bộ phận doanh nhân chưa được cao. Xây dựng môi trường cảnh quan sạch đẹp là một nội dung của cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư.”

Để giải quyết được tiêu chí gian nan trong xây dựng nông thôn mới, Gia Bình tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền Luật Bảo vệ môi trường đến được các tầng lớp nhân dân trong cộng đồng dân cư, từ đó động viên mọi người có ý thức tự giác bảo vệ môi trường; xây dựng chương trình giám sát và phản biện của Mặt trận Tổ quốc về công tác bảo vệ môi trường ở khu dân cư, phát hiện những sai sót để uốn nắn kịp thời. Tổ chức cho các khu dân cư  bổ sung quy ước làng văn hoá, trong đó có nội dung bảo vệ môi trường và vận động nhân dân làm theo quy ước. Mặt trận Tổ quốc các xã phối hợp với các ngành, đoàn thể triển khai kế hoạch trồng cây xanh hằng năm trong dịp tết trồng cây ở các trung tâm, công sở xã, các thôn, các trục đường giao thông, tạo cảnh quan môi trường xanh-sạch-đẹp.