“Dồn điền đổi thửa” - Ghi nhận ở Thụy Hòa

Nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế khu vực sản xuất nông nghiệp, tháng 6-2007, Đảng bộ huyện Yên Phong ra Nghị quyết số 20 thực hiện việc “Dồn điền đổi thửa”. Là địa phương thuần nông, không nghề phụ, toàn bộ đất nông nghiệp đến thời điểm đó chưa chuyển đổi mục đích sử dụng, xã Thuỵ Hoà nhanh chóng được thí điểm đưa Nghị quyết của Đảng bộ huyện vào cuộc sống. Sau gần 2 năm thực hiện “Dồn điền đổi thửa” ở Thuỵ Hoà, hiệu quả kinh tế nông nghiệp hiển hiện rõ nhờ chỉ đạo đúng đắn của Đảng bộ, sự cần cù sáng tạo của người dân nơi đây.

Bí thư Đảng uỷ Nguyễn Hồng Thắng nhớ lại, từ đầu những năm 2000, chính quyền và bà con nông dân Thuỵ Hoà đã nhận thấy sự bất cập bởi ruộng của nhiều hộ ở cả 4/4 thôn trong xã quá manh mún, nhiều ô, thửa, lại cách xa nhau, gây khó khăn cho sản xuất nông nghiệp vừa tốn thời gian lại mất nhiều nhân công. Chính vì vậy, khi có Nghị quyết của Đảng bộ huyện về “Dồn điền đổi thửa”, các hộ nông dân trong xã đã nhanh chóng hưởng ứng và tạo mọi điều kiện giúp chính quyền và Hợp tác xã (HTX) triển khai các bước cụ thể vấn đề này. Hai HTX Đông Tảo và Lạc Nhuế được triển khai đầu tiên. Thôn Đông Tảo, có 224 hộ với 850 khẩu, diện tích tự nhiên 70,5 ha, trong đó đất nông nghiệp 55 ha. Trước khi dồn điền đổi thửa, nhiều hộ dân Đông Tảo, đơn cử như gia đình bà Nguyễn Thị Minh có tới 21 ô ruộng, ô to nhất diện tích chỉ 1,1 sào, nhỏ nhất khoảng 100m2, thì sau khi chuyển đổi tổng ô ruộng gia đình bà Minh chỉ còn 3, ô to nhất 5 sào, nhỏ nhất 2 sào. Trên phạm vi toàn thôn sau khi chuyển đổi, ô ruộng to nhất lên tới 6 sào, nhỏ nhất 2 sào. Cùng với phong trào này, Đông Tảo còn đoàn kết thực hiện quy hoạch đưa chăn nuôi ra khỏi khu dân cư nhằm tránh ô nhiễm, đảm bảo trong lành môi trường sống được nhiều địa phương đến tìm hiểu học tập làm theo. Thôn Lạc Nhuế có 493 hộ với 2.202 khẩu, diện tích tự nhiên 164 ha trong đó đất canh tác gần 120 ha. Cũng như ở Đông Tảo, 100% hộ nông dân thôn Lạc Nhuế nhất trí phương án chuyển đổi của Ban chỉ đạo xã, kết quả sau khi dồn điền đổi thửa, ô to nhất lên tới 5 sào, nhỏ nhất 1,5 sào. Điển hình như hộ ông Nguyễn Đình Tùng trước đây có tới 18 ô ruộng nhỏ lẻ, nay chuyển đổi chỉ còn 3 ô to thuận lợi mọi mặt trong chăm sóc, gieo trồng. Thôn thứ 3 là Bằng Lục đến nay cũng đã hoàn thành việc dồn điền đổi thửa vào cuối năm 2008, đáng nói là ngoài diện tích trồng lúa truyền thống, thôn còn quy hoạch được 7 ha chuyên canh rau màu đặc sản có giá trị kinh tế cao xuất khẩu. Riêng thôn Thiểm Xuyên, sở dĩ việc dồn điền đổi thửa chưa hoàn thành do đang chờ cắt 57 ha đất canh tác (liên quan đến nhiều hộ dân) cho việc phát triển khu công nghiệp Yên Phong mở rộng thời gian tới.

Rõ ràng dồn điền đổi thửa là hướng đi đúng, hợp lòng dân  mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực, năng suất tăng lên, số lao động giảm do ruộng đồng mỗi hộ cơ bản được quy về một vùng rất thuận tiện trong chăm bón. Năm 2008 giá trị sản xuất trên 1 ha canh tác của Thuỵ Hoà đạt tới 62 triệu đồng/ha (mức trung bình toàn huyện Yên Phong là 51,1 triệu đồng), ngoài lúa, nhiều cây màu giá trị kinh tế cao như đỗ các loại, cà chua, khoai tây, rau...  được đưa vào thử nghiệm và bước đầu đạt kết quả đáng ghi nhận. Mục tiêu quan trọng nhất của Thuỵ Hoà trong năm 2009 là hoàn tất việc dồn điền đổi thửa ở thôn Thiểm Xuyên và cơ bản hoàn thành quy hoạch đưa chăn nuôi ra khỏi khu dân cư ở 3 thôn còn lại, sau Đông Tảo. Được biết tiếp sau Thuỵ Hoà, hiện một số HTX của 2 xã lân cận là Phù Cầm, Lương Cầm (Dũng Liệt), Lương Tân (Yên Trung)… và nhiều địa phương khác cũng đang được chỉ đạo triển khai tốt phong trào này.

Thuỵ Hoà vẫn là xã thuần nông nhưng sẽ phát triển theo hướng nông nghiệp tiên tiến, hiện đại nghĩa là trên những cánh đồng vàng ấy không cần nhiều lao động mà vẫn mang lại giá trị, năng suất cao từ trồng trọt. Có điều phải làm gì với những lao động dư thừa còn lại, bởi rất gần với xã là các khu công nghiệp đang mọc lên, có thể còn chưa ngừng mở rộng sẽ kéo theo nhiều cơ hội và thách thức với những nông dân vốn quanh năm, suốt tháng chỉ quen việc ruộng đồng vất vả. Đây thực sự là vấn đề đáng lo ngại nếu ngay từ bây giờ, lãnh đạo xã không biết nhìn xa trông rộng để chuẩn bị chu đáo cho tương lai của thế hệ trẻ khi công nghiệp về làng mang theo nhiều niềm vui cùng những hệ luỵ như không ít địa phương đi trước đang phải nỗ lực chung tay giải quyết.

Thanh Tú