Điểm tựa làm nông nghiệp cho người dân thành phố Từ Sơn

Từng trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm theo sự biến động của thị trường, HTX dịch vụ nông nghiệp (DVNN) phường Đồng Nguyên vẫn giữ vững được vị thế của khu vực kinh tế hợp tác, là điểm tựa về sản xuất nông nghiệp cho người dân thành phố Từ Sơn trước bối cảnh của đô thị hóa và công nghiệp hóa.

Vùng sản xuất lúa nếp PD2 tại khu Cẩm Giang, Đồng Nguyên theo hình thức gieo sạ đem lại hiệu quả cao.

Trong không gian trụ sở rộng rãi, những cán bộ quản trị HTX DVNN Đồng Nguyên đang tất bật thống kê sổ sách, đánh giá kết quả sản xuất vụ xuân năm 2022. Ông Nguyễn Mạnh Hà, Giám đốc HTX vui mừng chia sẻ: “Với hơn 5.600 thành viên, chúng tôi là một trong số ít các HTX DVNN may mắn được tạo điều kiện xây dựng trụ sở làm việc khang trang, là nơi gắn kết các thành viên cùng bàn bạc, xây dựng phương hướng sản xuất kinh doanh. Đó cũng là động lực để một HTX lấy dịch vụ công ích làm chủ đạo như chúng tôi từng bước chuyển đổi theo đúng Luật HTX năm 2012, phát huy tối đa các tiềm năng sẵn có, đổi mới và phát triển HTX ngày một lớn mạnh hơn”.
Được biết, từ hơn 300 ha diện tích canh tác ban đầu, đến nay, quỹ đất sản xuất của HTX DVNN Đồng Nguyên còn 252 ha. Lao động địa phương phần lớn chuyển sang làm trong khu công nghiệp hoặc các nghề dịch vụ khác, không mặn mà làm nông nghiệp. Một số diện tích bị bỏ hoang, nhiều khu đồng ruộng ít được chăm sóc nên năng suất và hiệu quả kém. HTX định hướng nông dân chuyển sang sản xuất lúa nếp hàng hóa. Trong đó, tập trung trồng những loại nếp chất lượng cao như PD2, cô tiên, ngọc lan… và một số diện tích nhỏ sản xuất lúa tẻ để tiêu thụ tại chỗ. HTX cũng khuyến khích các hộ có điều kiện thuê ruộng, mượn lại ruộng nhất là các diện tích bỏ hoang để chuyển sang áp dụng cơ giới hóa, phương pháp gieo cấy mới như gieo sạ đem lại hiệu quả cao.
Là người đi đầu trong tích tụ ruộng đất ở địa phương, ông Hà Đại Thắng, khu phố Cẩm Giang có 30 ha sản xuất lúa giống Cô tiên. Ông mạnh dạn đầu tư các loại máy nông nghiệp hiện đại như 2 máy làm đất, 2 máy cấy, 1 máy gieo mạ khay… thuê máy bay phun thuốc trừ sâu toàn bộ diện tích. “Nhờ quy vùng lớn, chủ động được máy móc nên chúng tôi canh tác thuận lợi, nhanh chóng. Năm nay, tôi tiến hành ký hợp đồng cung ứng giống lúa từ đầu vào đến đầu ra với doanh nghiệp. Trong cơ chế thị trường, mình không thể sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, nhất là đối với cây lúa” ông Thắng chia sẻ.
Cẩn thận đi kiểm tra từng nhánh lúa đang lên xanh, bà Trần Thị Nguyên, khu phố Lễ Xuyên, cấy 1,6 mẫu nếp PD2 tỏ ra phấn khởi: “Từ hồi được HTX giới thiệu giống nếp mới này, chúng tôi thấy giống dễ canh tác, khả năng kháng bệnh, kháng rầy tốt. Kết thúc mùa vụ, thương lái thu mua tận ruộng, chúng tôi không phải đem về phơi sấy, phù hợp với những hộ không có sân phơi. Năng suất lúa bình quân đạt 2,4 tạ/ sào, cho thu nhập hơn 1 triệu/ sào. Nhìn chung, nhờ HTX đứng ra đảm nhận rất nhiều khâu, chúng tôi làm nông nhưng khá “nhàn”.
Mỗi mùa vụ, HTX thực hiện hầu hết các dịch vụ công ích với phương châm triển khai đồng loạt để sản xuất tập trung. HTX ký hợp đồng với các chủ máy làm đất, máy gặt đập, giá ổn định giúp nông dân sản xuất. Tổ chức diệt chuột, cung ứng vật tư bảo vệ thực vật uy tín, bảo đảm hệ thống tưới tiêu, thường xuyên khơi thông, nạo vét kênh mương ở khắp các xứ đồng. Tất cả các dịch vụ này, HTX thu của người dân với chi phí 12 kg thóc/sào/năm, ngoài ra còn nguồn hỗ trợ từ phía các chủ máy cơ giới, doanh nghiệp đối tác. HTX vẫn duy trì kho lạnh bảo quản khoai tây giống cho người dân với công suất khoảng 70-80 tấn/vụ, giá thành 2.000 đồng/ kg.
Giám đốc HTX Nguyễn Mạnh Hà phân tích: “Cái khó của hầu hết  HTX DVNN là không tạo ra được dịch vụ có nguồn thu. Chúng tôi đã cân đối, tính toán các dịch vụ phù hợp với nhu cầu của người nông dân, theo hướng tiết kiệm thời gian, hạn chế lao động chân tay. Mỗi năm HTX có doanh thu 2 tỷ đồng, lợi nhuận đạt hơn 100 triệu đồng. Đây là nguồn tài chính quan trọng duy trì hoạt động cho HTX, chi trả phụ cấp cho đội ngũ quản trị HTX, tạo được sự đồng thuận trong chỉ đạo sản xuất”. Nhiều năm liền, HTX được khen thưởng nhờ thành tích chỉ đạo gieo cấy trong khung thời vụ tốt. Quan trọng hơn, nhờ có HTX, người nông dân làm ruộng không còn cảnh lam lũ, vất vả, tiếp tục bám ruộng, hạn chế tối đa tình trạng bỏ hoang đất canh tác.
Nhận diện những khó khăn trước mắt là quỹ đất canh tác ngày càng thu hẹp, lao động nông nghiệp có xu hướng giảm, thời gian tới, HTX DVNN Đồng Nguyên tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, làm tăng hiệu quả kinh tế trên diện tích canh tác. Chủ động tìm kiếm thị trường, liên kết sản xuất, phát triển thêm các dịch vụ để tăng thu nhập cho các thành viên. Tạo điều kiện cho những hộ, doanh nghiệp có nhu cầu tích tụ ruộng đất đưa cơ giới hóa vào sản xuất, kết nối chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật gieo trồng mới…Để qua đó, HTX tiếp tục được nông dân tin tưởng, dẫn dắt kinh tế hộ và sản xuất nông nghiệp địa phương đi lên cùng sự phát triển của thành phố.