Nhiều vướng mắc trong triển khai kê đơn thuốc điện tử

Thực hiện các quy định của Bộ Y tế và Sở Y tế, tính đến ngày 14-5-2025, có 400 cơ sở khám chữa bệnh và 1.635 người hành nghề trên địa bàn tỉnh được cấp mã định danh trên hệ thống Đơn thuốc quốc gia. Trong đó, 236 cơ sở đã thực hiện liên thông dữ liệu kê đơn thuốc điện tử lên hệ thống quốc gia với tổng số hơn 4,5 triệu đơn thuốc điện tử được ghi nhận.
Những con số này cho thấy nỗ lực từ hệ thống y tế Bắc Ninh trong việc tiếp cận và ứng dụng công nghệ số vào hoạt động chuyên môn. Tuy nhiên công tác kê đơn thuốc điện tử tại Bắc Ninh vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, gây cản trở cho quá trình số hóa toàn diện trong lĩnh vực Y tế.
Tỉ lệ các cơ sở khám chữa bệnh đã được cấp mã định danh nhưng chưa thực hiện liên thông dữ liệu đơn thuốc điện tử lên hệ thống còn cao. Điều này cho thấy việc cấp mã chỉ là bước khởi đầu, còn quá trình triển khai thực tế  chưa đồng bộ. Một số cơ sở dù đã đăng ký nhưng không thực hiện liên tục việc gửi dữ liệu kê đơn, dẫn đến tình trạng đứt quãng và thiếu ổn định trong kết nối hệ thống.
Một số cơ sở khám, chữa bệnh chưa tuân thủ quy định về thời gian gửi đơn thuốc sau khám bệnh, gây ảnh hưởng đến tính kịp thời của hệ thống, chưa bảo đảm việc cập nhật dữ liệu theo đúng yêu cầu. Thực trạng này phản ánh sự thiếu nghiêm túc trong thực hiện chỉ đạo cũng như còn tồn tại tâm lý ngại thay đổi trong đội ngũ y bác sĩ.

Đoàn kiểm tra do Sở Y tế chủ trì kiểm tra công tác kê đơn thuốc điện tử tại Khoa Khám bệnh, Trung tâm Y tế thành phố Từ Sơn.

Tỉ lệ đơn thuốc ghi nhận trạng thái “đã bán” trên hệ thống còn rất thấp. Dù đã có hàng triệu đơn thuốc được kê điện tử, nhưng tính đến hết năm 2024 chỉ có hơn 42.000 đơn thuốc ghi nhận là đã bán. Điều này phần nào phản ánh sự phối hợp chưa chặt chẽ giữa các cơ sở khám, chữa bệnh và nhà thuốc trong việc cập nhật, liên thông dữ liệu bán thuốc. Nhiều cơ sở bán lẻ thuốc chưa thật sự quan tâm đến việc tiếp nhận đơn thuốc điện tử, một phần do thiếu hạ tầng công nghệ, một phần vì thiếu sự giám sát và kiểm tra từ cơ quan chức năng.
Việc cập nhật, bổ sung thông tin hành nghề và thông tin cơ sở y tế trên hệ thống Đơn thuốc quốc gia còn chậm. Còn một số cơ sở và hàng chục người hành nghề chưa hoàn tất cập nhật thông tin, ảnh hưởng đến chất lượng dữ liệu chung cũng như khả năng quản lý thống nhất toàn ngành.
Những khó khăn trên đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Một số cơ sở y tế, đặc biệt là phòng khám tư nhân và các nhà thuốc nhỏ lẻ, chưa được trang bị đầy đủ thiết bị và phần mềm phục vụ cho việc kê đơn và tiếp nhận đơn thuốc điện tử. Việc chuyển đổi sang kê đơn điện tử đòi hỏi thay đổi thói quen làm việc của cán bộ y tế. Một số bác sĩ, dược sĩ còn ngại áp dụng công nghệ mới hoặc thiếu kỹ năng thao tác trên hệ thống điện tử.
Để công tác kê đơn thuốc điện tử đạt hiệu quả cao hơn trong thời gian tới, cần có sự vào cuộc mạnh mẽ và quyết liệt hơn từ các cấp quản lý, đồng thời tăng cường phối hợp giữa các bên liên quan. Trước hết, cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ y tế, dược sĩ và người dân về lợi ích của kê đơn thuốc điện tử, coi đây là một phần tất yếu của chuyển đổi số trong ngành Y tế.
Cơ quan quản lý cần tiếp tục rà soát, hỗ trợ các cơ sở gặp khó khăn trong khâu kỹ thuật, tập huấn kỹ năng sử dụng hệ thống và hoàn thiện dữ liệu định danh. Tăng cường kiểm tra, giám sát và có chế tài rõ ràng đối với các trường hợp vi phạm hoặc chậm trễ không lý do chính đáng.
Đối với các cơ sở bán lẻ thuốc, việc kết nối và tiếp nhận đơn thuốc điện tử cần được coi là điều kiện bắt buộc để cấp phép và duy trì hoạt động. Xây dựng các công cụ hỗ trợ đơn giản hóa việc tiếp nhận và xử lý đơn thuốc cho các nhà thuốc quy mô nhỏ cũng là một hướng đi cần thiết.
Kê đơn thuốc điện tử là xu hướng tất yếu trong xây dựng hệ thống Y tế số. Để triển khai thành công trên diện rộng, cần sự đồng lòng từ hệ thống chính quyền, ngành Y tế, các cơ sở khám, chữa bệnh và nhà thuốc. Đây chính là chìa khóa bảo đảm cho một hệ thống y tế hiện đại, minh bạch và hiệu quả hơn trong tương lai.