“Methadone đã thay đổi cuộc đời lầm lỡ của tôi!”

Đó là tâm sự của anh Ma Văn Tập, 41 tuổi, quê ở Thái Nguyên, hiện sinh sống tại Bắc Ninh và tham gia điều trị tại cơ sở điều trị thay thế Methadone (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh). Ngày nắng cũng như ngày mưa, suốt 7 năm qua, anh kiên trì đến cơ sở điều trị để uống Methadone. Sức khoẻ tốt lên, có việc làm ổn định cùng vợ nuôi dạy con nhỏ, với anh, Methadone là cơ hội để anh được sống lại cuộc đời của người bình thường.

Không che giấu quá khứ lầm lỡ của mình, anh Tập chia sẻ: Trước khi biết đến điều trị Methadone thay thế, anh có hơn 10 năm nghiện ma tuý. Anh kể: “Trước đây nghiện ngập, lúc nào trong đầu cũng chỉ nghĩ làm thế nào để có tiền hút hít, thoả mãn cơn nghiện, làm gì có thời gian, tâm trí nghĩ đến gia đình. Giờ đây, khi kiểm soát được sức khoẻ nhờ Methadone, tôi có thời gian chuyên tâm làm ăn, chuyện trò, giao lưu với mọi người, tình cảm vợ chồng, mối quan hệ với người thân cải thiện rõ rệt, mọi người thay đổi cách nhìn nhận về bản thân tôi, tôi được sống cuộc sống đúng nghĩa, không bị gọi là “con nghiện” nữa. Trước đó, ai cũng nhìn tôi với ánh mắt nghi ngờ, đi đến đâu người ta cũng sợ mình ăn cắp, ăn trộm gì, với những người lầm lỡ như chúng tôi, Methadone là cơ hội để được làm lại cuộc đời”.
Hiện tại, hai vợ chồng anh Tập làm nghề may vá quần áo, thu nhập đủ để trang trải cuộc sống hằng ngày và nuôi con ăn học. Suốt 7 năm qua, ngày nắng cũng như ngày mưa, anh Tập vẫn kiên trì đến cơ sở điều trị để uống Methadone: “Từ ngày bắt đầu uống Methadone, chỉ có 2 ngày tôi không thể uống thuốc do có việc phải đi xa, còn lại ngày nào cũng đến đây. Chỉ với chi phí vài trăm nghìn đồng mỗi tháng, trong khi trước đây có khi mỗi ngày mất đến cả triệu bạc, tôi như được hồi sinh!”.
Một bệnh nhân nam giấu tên, 34 tuổi ở huyện Quế Võ điều trị tại cơ sở 6 tháng nay cho biết sức khoẻ anh hiện ổn định, đi làm bình thường. Từng chơi ma tuý 3 năm mới điều trị Methadone, anh cho biết: “Khi đó, tôi vẫn đi làm để kiếm tiền chơi ma tuý, thời gian nào không đi làm được thì cắm xe để có tiền hút hít. Mọi người đều đề phòng tôi, cuộc sống lệ thuộc vào ma tuý thật khủng khiếp. Thiện cảm của người nhà, người thân đã trở lại như khi tôi chưa “bập” vào ma tuý kể từ khi tôi kiên trì điều trị bằng Methadone. Qua giai đoạn dò liều, tôi tăng cân, ăn được, ngủ được, trở lại thói quen sinh hoạt bình thường. Khoẻ mạnh đi làm, tôi kiếm được tiền để lo cho gia đình 2 con nhỏ. Không sử dụng ma tuý là tốt nhất, nhưng nếu đã lầm lỡ thì Methadone có thể giúp tìm lại ý nghĩa cuộc đời ”.
Theo Bác sĩ Đinh Mai Vân, Trưởng cơ sở điều trị Methadone và HIV (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) toàn tỉnh hiện có hơn 500 bệnh nhân điều trị Methadone thay thế tại 2 cơ sở điều trị (đặt tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, Trung tâm Y tế thành phố Từ Sơn) và 1 cơ sở cấp phát tại Cơ sở cai nghiện thuộc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội. Để người bệnh dễ tiếp cận chương trình, có thêm nhiều người điều trị mới do đỡ phải đi xa đến điểm điều trị, ngành Y tế đang chuẩn bị triển khai cơ sở điều trị thay thế tại Trung tâm Y tế huyện Gia Bình, dự kiến đưa vào hoạt động trong tháng 8-2022.
Được triển khai từ cuối năm 2014, chương trình điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone trên địa bàn tỉnh đã mang lại những hiệu quả tích cực. Từ một cơ sở với vài bệnh nhân ban đầu, hiện hàng trăm bệnh nhân đã được tiếp cận chương trình này, giúp nhiều người sử dụng ma tuý gia tăng cơ hội có việc làm, thu nhập, hoà nhập cộng đồng.
Tính ưu việt của việc điều trị Methadone được ghi nhận khi góp phần giảm tội phạm và rối loạn trật tự xã hội liên quan đến ma tuý; giảm các bệnh liên quan đến hành vi sử dụng ma tuý như: HIV, viêm gan B, viêm gan C…; giảm bệnh tật và tử vong do sốc ma tuý… Nhiều trường hợp có việc làm, cho thu nhập khá khi sức khoẻ ổn định. Có những người mất đến 2 triệu mỗi ngày để thoả cơn nghiện ma tuý thì nay, chi phí điều trị bằng Methadone chỉ khoảng từ 300 đến 500 nghìn đồng mỗi tháng. Thông thường, sau thời gian dò liều khoảng 2 tháng, các bệnh nhân sẽ đạt liều tối ưu và duy trì, không còn thèm, nhớ ma tuý, sinh hoạt đi vào quỹ đạo.
Mặc dù mang đến hiệu quả tích cực, vẫn ghi nhận một số bệnh nhân bỏ trị. Số này thường không ổn định, song được các bác sĩ ước chừng tương đương với số bệnh nhân mới tham gia điều trị, vì vậy, tổng số bệnh nhân điều trị tại các cơ sở thường xuyên trên dưới 500 người, trong đó, riêng tại cơ sở điều trị thuộc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã có khoảng hơn 400 bệnh nhân. Nguyên nhân bỏ điều trị của các bệnh nhân được biết đến gồm: Tự ý bỏ, một số trường hợp bị bắt do các vi phạm pháp luật, một số khác do phải đi lại xa xôi trong khi việc điều trị phải uống thuốc hằng ngày nên không đủ kiên trì…
Hình ảnh những người mẹ già, người vợ đưa con trai, chồng đến cơ sở điều trị Methadone không còn xa lạ. Điều đó cho thấy mỗi gia đình đều mong muốn người thân mình có lối sống lành mạnh, sức khoẻ tốt. Điều trị Methadone thay thế các chất dạng thuốc phiện đã mở ra cánh cửa mới cho nhiều người nghiện ma tuý. Tuy nhiên, quá trình này cần ý chí quyết tâm cao của mỗi bệnh nhân và sự đồng cảm, động viên, giúp đỡ của gia đình và xã hội.