An toàn giao thông nông thôn-nhìn từ Quế Võ

Những năm qua, tai nạn giao thông nghiêm trọng có chiều hướng “chuyển luồng” về nông thôn. Các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra trên các tuyến đường giao thông nông thôn đang là thực tế báo động. Tổ chức quản lý đường giao thông nông thôn thế nào, phổ biến hướng dẫn và nâng cao ý thức chấp hành pháp luật an toàn giao thông đối với người dân địa bàn nông thôn ra sao để hạn chế tai nạn giao thông?

“Giao việc” cho ban an toàn giao thông cấp xã

Thực hiện Nghị quyết 32 của Chính phủ, Bộ Công an đã có văn bản số 1207 ngày 2-7-2007 cho phép, hướng dẫn công an xã, thị trấn tham gia bảo đảm trật tự ATGT. Theo đó, lực lượng công an xã được thanh tra, kiểm soát trên tuyến đường liên xã, liên thôn trong địa bàn quản lý và được xử lý các hành vi vi phạm như: lấn chiếm, sử dụng trái phép lòng đường, lề đường, hành lang ATGT; mở đường ngang, bến bãi trái phép; mô tô chở quá số người theo quy định, chở hàng hóa cồng kềnh, điều khiển xe lạng lách…

Thực hiện chủ trương “giao việc” cho Ban ATGT cấp xã, Công an tỉnh đã có văn bản số 383/PV 11 (PC26-PX28) ngày 30-8-2007 hướng dẫn công an xã, thị trấn tham gia bảo đảm TTATGT. Sự ra đời của Ban ATGT cấp xã chính là siết chặt công tác quản lý Nhà nước về trật tự ATGT ngay từ cơ sở. Chủ trương này được đánh giá tích cực, góp phần không nhỏ trong công tác bảo đảm ATGT. Việc giao lực lượng công an xã tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm trên đường giao thông nông thôn có ý nghĩa tác động trực tiếp đến hành vi, ý thức tham gia giao thông của người dân trên địa bàn nông thôn. Đến nay các xã trên địa bàn toàn tỉnh đã kiện toàn Ban ATGT. Ban ATGT cấp xã đi vào hoạt động góp phần từng bước lập lại trật tự ATGT trên địa bàn, tạo được sự đồng tình ủng hộ của người dân. Công an xã Việt Thống (Quế Võ), Kim Chân, Đáp Cầu (TP. Bắc Ninh) tham gia tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm trên địa bàn đã tạo được sự đồng thuận từ nhân dân, ý thức chấp hành pháp luật về ATGT đã được nâng lên rõ rệt như khi tham gia giao thông trên đường làng bằng xe môtô đều đội mũ bảo hiểm, không chở quá số người theo quy định, không phóng nhanh vượt ẩu… Tuy nhiên, nhiều nơi hoạt động của Ban ATGT cấp xã vẫn là “hữu danh-khuyết thực”, chưa phát huy hiệu quả trong công tác bảo đảm trật tự ATGT. Hàng loạt các vi phạm về trật tự ATGT trên địa bàn các xã vẫn tái diễn như lấn chiếm lòng, lề đường họp chợ ở Nội Roi (Đại Xuân), Phố Mới (TT Phố Mới) của Quế Võ. Hay như việc họp chợ ngay dưới biển báo cấm họp chợ trên quốc lộ 18 tại làng Đỉnh-thị trấn Phố Mới… Vì vậy để bảo đảm trật tự ATGT trên địa bàn nông thôn, phát huy hiệu quả của Ban ATGT cấp xã cần phải tổ chức và giao trách nhiệm cụ thể cũng như nâng cao vai trò của Ban ATGT xã từ tổ chức tuyên truyền đến kiểm tra xử lý các hành vi vi phạm.

“Chuẩn hóa” hạ tầng giao thông nông thôn

Toàn tỉnh hiện có gần 2.000 km đường giao thông nông thôn được trải bê tông và lát gạch trong tổng số trên 3.200 km đường thôn, xã. Mục tiêu đến năm 2015 hoàn thành việc nâng cấp các tuyến đường huyện, đường liên xã đạt tiêu chuẩn tối thiểu cấp 5 đồng bằng và cứng hóa toàn bộ hệ thống giao thông nông thôn. Song thực tế hiện nay các xã khi phát triển hệ thống giao thông chủ yếu tính đến cứng hóa mặt đường mà không tính đến các yếu tố bảo đảm ATGT như lắp đặt các biển báo giao thông, làm gờ giảm tốc ở những giao cắt nguy hiểm, trang bị hệ thống đèn chiếu sáng… Nhiều nơi đặt barie, chôn cột mốc trên đường chỉ là ngăn ngừa xe vận tải làm hỏng đường làng chứ không nhằm mục đích hạn chế tai nạn giao thông. Qua khảo sát trên địa bàn huyện Quế Võ có rất nhiều đường làng, xã nối với tỉnh lộ, quốc lộ không được lắp báo hiệu. Thôn Bất Phí (Nhân Hòa) có 5 nhánh đường làng giao cắt với tỉnh lộ 291 thì chỉ có 2 nhánh được lắp đặt báo hiệu giao nhau với đường ưu tiên. Đường làng Lợ (Việt Hùng), đường vào làng Đỉnh (TT Phố Mới), Bằng An… giao cắt với quốc lộ 18, tỉnh lộ 291 đã được cứng hóa nhưng đều không có báo hiệu giao thông. Một số tuyến đường được lắp đặt báo hiệu nhưng qua thời gian không được tu bổ bảo dưỡng biển báo, hư hỏng không phát huy được tác dụng như báo hiệu đường Hà Liễu (Phương Liễu), Quế Tân… Do không có báo hiệu giao thông cũng như các biện pháp bảo đảm an toàn giao thông khác dẫn đến nhiều vụ tai nạn giao thông đáng tiếc xảy ra. Theo Luật Giao thông đường bộ các đường làng xã nối với tỉnh lộ, quốc lộ là đường không được ưu tiên và phương tiện đi trên đường này phải nhường đường nhưng trên thực tế thay vì làm gờ giảm tốc trên đường thôn xã thì người ta lại làm gờ giảm tốc trên trục đường chính để hạn chế giao thông. Do vậy, vô hình chung tạo ra thói quen xấu “không chấp hành đúng luật giao thông đường bộ” của người dân khi tham gia giao thông khi từ đường làng xã vào đường ưu tiên. Vì thế, để hạn chế tai nạn giao thông thì song hành cùng với việc cứng hóa đường giao thông nông thôn cần “chuẩn hóa” hạ tầng giao thông nông thôn với các biện pháp đồng bộ.

Tiếp tục xử lý triệt để

Theo quy định đến hết năm 2007 toàn bộ xe công nông tự chế phải chấm dứt lưu hành do không bảo đảm an toàn khi hoạt động. Song hiện tại còn khoảng 1500 chiếc xe công nông, xe tự chế không bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật vẫn đang lưu hành trên địa bàn toàn tỉnh. Đây là loại phương tiện nguy hiểm tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông song việc xử lý vi phạm này hầu như chưa được quan tâm. Nhiều nơi xử lý theo hình thức phạt cho tồn tại. Điều này dẫn tới loại phương tiện không bảo đảm tiêu chuẩn an toàn vẫn hoạt động ngang nhiên dẫn tới những vụ tai nạn đáng tiếc xảy ra. Ngày 24-4-2008, trên địa bàn xã Đại Xuân (Quế Võ) xảy ra vụ tai nạn giao thông do xe công nông gây ra. Nguyên nhân do khi xe lên dốc bị kẹt số rồi “lăn tự do” xuống dốc làm bị thương một người và hư hỏng 2 chiếc xe đạp. Lý do chưa thể loại bỏ hoàn toàn loại xe này vì đây là phương tiện hữu dụng trong vận chuyển chở hàng hóa, nông sản cho nông dân. Tuy nhiên nếu không xử lý triệt để loại phương tiện này thì nguy cơ sẽ còn nhiều vụ tai nạn giao thông do phương tiện này gây ra.

Để hạn chế tai nạn giao thông ở địa bàn nông thôn cần một giải pháp đồng bộ từ tuyên truyền, nâng cao ý thức của người dân khi tham gia giao thông đến việc chuẩn hóa cơ sở hạ tầng và xử lý nghiêm, triệt để các hành vi vi phạm.

Cao Tài

Cục ĐSVN