Bác thằng bần

Ông Tưởng vẫn thường tự hào về cậu con trai của mình. Mới hơn 30 tuổi đã làm được nhà to, tậu ô tô riêng. Nhà làm nghề nông mà chị vợ nhàn tênh chăm con bởi tiền lẻ của chồng cũng dư tiền chợ.

Nay người ta thấy bố con ông Tưởng mua thêm miếng đất, mai lại có thêm mảnh ruộng mà chẳng khó khăn gì. Thanh niên như Trung ở làng này hiếm hoi lắm. Giàu có là vậy mà người ta thấy bố con Trung chẳng làm gì cả, rong chơi cả ngày. Cũng có người tò mò hỏi: Sao chẳng làm gì mà nhiều tiền thế? Trung cười nửa đùa, nửa thật đáp: Chơi còn chẳng hết tiền thì làm gì cần làm… Quả thật Trung có nghề chơi ra tiền. Ấy là chơi cờ bạc.

Mà thật lạ! Ở làng này chơi cờ bạc cũng được ngầm coi như một cái nghề. Đàn ông nhất là thanh niên, người trung tuổi là phải biết chơi. Những ngày lễ tết, hội hè việc tụ tập đánh cờ bạc  trở thành thông lệ. Vợ tình nguyện đưa tiền cho chồng đánh bài bạc cũng chẳng có gì lạ lẫm cả. Trung ngấm nghề từ bố là ông Tưởng. Suốt thời thanh niên, ông cũng chỉ đủng đỉnh rong chơi. Nghề mộc có trong tay nhưng ông chỉ làm cho có, triền miên những tháng đầu năm, cuối năm ông “ngồi chiếu”. Lúc may, lúc rủi nhưng ông cũng đủ tiền nuôi con.

Trung lanh lợi từ nhỏ nhưng chẳng thiết tha học hành lại ham mê cờ bạc. Mà cũng lạ, nó chơi đâu trúng đó. Ban đầu là vài ván vui vui búng tai, sau cá cược vài trận rượu, thêm vài trăm rồi tiền triệu lúc nào chẳng hay. Trò đỏ đen nó cũng như chất gây nghiện vậy. Càng ngày càng ngấm, càng ngày càng say… Cho đến lúc tậu được nhà, được xe, tiền tiêu rủng rỉnh Trung cũng không nghĩ mình lại giàu nhanh đến như vậy. Trong làng, ngoài ngõ nhiều kẻ thầm ghen tị. Thanh niên trong làng rộ lên ý nghĩ “Cần gì phải học hành, lao động cho vất vả. Đâu xa như anh Trung chỉ chơi vẫn nhiều tiền đấy thôi”.

Nhưng rồi cũng như quân cờ đỏ đen, lật hết mặt đỏ lại nổi mặt đen Chẳng ai có thể ngờ gia cảnh bố con ông Tưởng lại xuống nhanh đến vậy. Ban đầu, người ta thấy Trung bán chiếc ô tô. Chỉ vài ngày sau mấy mảnh đất, khu ruộng cũng phải mang đi cầm cố. Nghe đâu, Trung thua to lắm mất cả chục tỉ bạc. Mất dần gia sản, người ta thấy ông Tưởng già đi trông thấy còn Trung như kẻ mất hồn. Bẵng đi một thời gian, người ta thấy ông Tưởng đi làm lại nghề mộc và đón mấy đứa cháu nội về nuôi. Hỏi ra mới biết căn nhà 4 tầng to đẹp cũng bị người ta siết nợ mất rồi. Không ai kể cả vợ chồng ông Tưởng biết Trung nợ bao nhiêu tiền. Hai vợ chồng trốn nợ phải bỏ đi biệt xứ. Rồi cả làng lại một phen xôn xao vì Trung bị bắt khi đang chơi bạc to tại một sòng cách nhà hơn 100km. Bản án 3 năm tù giam là cái giá mà Trung phải trả cho những việc làm sai trái của mình.

Không còn cách nào khác vợ Trung phải tìm đường làm ăn xa để lo trả nợ cho chồng. Nhìn cảnh ông bà Tưởng lụi cụi vất vả với một bầy cháu nhỏ trong căn nhà lụp xụp người họ hàng cho mượn nhiều người không khỏi cảm thương và so sánh với với cuộc sông sung túc của gia đình ông ngày trước. Nhưng đó là những điều tất yếu-Chẳng ai có thể làm giàu bất chính bằng trò cờ bạc. “Cờ bạc là bác thằng bần. Mất nhà mất cửa cho chân vào cùm” điều này đã được ông cha ta nhắc từ hàng trăm năm trước. Trong xóm, ngoài làng người ta cũng thôi so sánh và vĩnh biệt giấc mơ giàu lên sau chỉ một đêm bởi mọi người cũng chẳng muốn làm “bác thằng bần…”.