Bài học xử lý ô nhiễm môi trường Phong Khê

Người dân làng nghề Phong Khê tháo dỡ đường ống dẫn hơi thương phẩm.

Công tác xử lý ô nhiễm môi trường tại làng nghề sản xuất giấy Phong Khê được UBND tỉnh chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu thành phố phải vào cuộc kiểm tra, kiểm soát gắt gao từ năm 2021. Đến thời điểm hiện tại, “cuộc chiến” chống ô nhiễm môi trường tại đây đã thành công ngoài mong đợi. Nói như Chủ tịch UBND thành phố Bắc Ninh Nguyễn Mạnh Hiếu: Không có đường lui, chỉ bàn làm, kiên quyết xử lý tất cả các trường hợp cố tình vi phạm, chống đối lực lượng chức năng trong triển khai thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường. Quán triệt tinh thần chỉ đạo của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh, UBND thành phố Bắc Ninh đã ban hành 30 văn bản chỉ đạo, cụ thể hoá các nội dung, kế hoạch xử lý ô nhiễm môi trường giấy Phong Khê theo đúng lộ trình Đề án “Tổng thể xử lý ô nhiễm môi trường phường Phong Khê, thành phố Bắc Ninh, giai đoạn 2022-2030”. Đến hết tháng 11-2024, 100% các cơ sở sản xuất giấy trong khu dân cư tự dừng sản xuất, chuyển đổi ngành nghề, hoặc di dời máy móc đến vị trí sản xuất mới (về đích trước lộ trình của Đề án xử lý ô nhiễm môi trường tại đây khoảng 2 tháng). Đây thực sự là bài học kinh nghiệm sâu sắc để các làng nghề, cụm công nghiệp làng nghề bị ô nhiễm trầm trọng trong tỉnh học tập, làm theo.
Thành quả ấy là sự nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị thành phố Bắc Ninh, nhất là vai trò người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện bài bản, nghiêm túc chủ trương của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về đóng cửa, di dời, chuyển đổi các ngành nghề gây ô nhiễm nằm trong khu dân cư trước 31-12-2024. Trước khi bắt tay vào kiểm tra, xử lý, kiên quyết đóng cửa các cơ sở gây ô nhiễm môi trường, thành phố Bắc Ninh đã tăng cường các biện pháp tuyên truyền, vận động, tổ chức đối thoại với các chủ sản xuất; xây dựng phương án hỗ trợ di dời, chuyển đổi; giới thiệu địa điểm để các cơ sở có nhu cầu tiếp tục sản xuất; giải quyết thoả đáng việc làm cho lao động trong làng nghề vào làm việc tại các khu, cụm công nghiệp của thành phố, nhằm tạo sự đồng thuận cao nhất từ các chủ sản xuất. Chính từ cách làm mang tính nhân văn sâu sắc ấy đã đem lại thành công lớn trong xử lý ô nhiễm môi trường tại Phong Khê. Đoàn kiểm tra liên ngành của thành phố tiến hành kiểm tra, xử lý vi phạm của các chủ sản xuất từ tháng 9, đến hết tháng 10 hoàn thành công tác kiểm tra, xử lý ô nhiễm môi trường, an toàn điện, phòng cháy chữa cháy trong khu dân cư. Mặc dù thời gian đầu vấp phải sự chống đối, cản trở của một bộ phận chủ sản xuất và người dân, nhưng ngay sau đó, tất cả các hộ sản xuất đều tự nguyện ký cam kết dừng hoạt động, chuyển sang một giai đoạn phát triển mới, không ô nhiễm.
198/198 cơ sở sản xuất, kinh doanh giấy, hơi thương phẩm trong khu dân cư; 30/130 cơ sở sản xuất trong cụm công nghiệp Phong Khê đã dừng sản xuất. Thành phố Bắc Ninh tiếp tục chỉ đạo các cơ sở sản xuất trong khu dân cư khẩn trương tháo dỡ công trình, hệ thống, đường ống dẫn hơi, dẫn nước thải theo đúng Văn bản đôn đốc số 3102/UBND-TNMT. Chủ tịch UBND thành phố yêu cầu các cơ sở, doanh nghiệp sản xuất giấy, hơi thương phẩm chủ động tháo dỡ toàn bộ các công trình, đường ống, thiết bị dẫn truyền cung cấp hơi nước bão hòa, dẫn nước thải đến các cơ sở sản xuất giấy, trạm tiền xử lý nước thải, nhà máy xử lý nước thải làng nghề Phong Khê tại các tuyến đường giao thông, khu vực công cộng. Thời gian hoàn thành việc tháo dỡ xong trước ngày 10-12-2024, có sự quản lý, giám sát chặt chẽ của phòng, ban chức năng của thành phố. Sau khi việc tháo dỡ hoàn thành, thành phố sẽ xem xét việc cấp lại điện 3 pha phù hợp với mục đích, ngành nghề, điều kiện hoạt động... của các cơ sở, doanh nghiệp theo quy định của pháp luật, không gây ô nhiễm.
Từ tháng 12 đến hết tháng 1-2025, công tác kiểm tra, xử lý ô nhiễm môi trường, vi phạm về xây dựng, phòng cháy chữa cháy, an toàn điện trong các cụm công nghiệp Phong Khê I, Phong Khê II lại tiếp tục khởi động. Thành phố Bắc Ninh kiên quyết không thoả hiệp với bất kỳ hành vi cố tình vi phạm về môi trường, an toàn điện, phòng cháy chữa cháy tại Phong Khê, bảo đảm môi trường sạch, đẹp, bắt kịp cùng hội nhập và phát triển trong tình hình mới.