Miền thương nhớ trong tôi

Mùa lạnh này bỗng thèm một chuyến đi vùng cao quá. Những cung đường chỉ có núi và núi cùng hẻm sâu gập ghềnh, uốn lượn như dải lụa mềm quấn chặt vào nỗi nhớ. Bất chợt, hình ảnh những ruộng bậc thang ở vùng cao khiến tôi cảm thấy nhớ cồn cào gan ruột như biết bao thương mến neo đậu trong ký ức không phai.

Tôi nhớ đến ngôi làng của người Mông trong hành trình khám phá ruộng bậc thang ở huyện Mù Cang Chải hôm ấy. Một ngôi làng nhỏ bé, nằm thưa thớt, biệt lập với cuộc sống bên ngoài. Gọi là làng nhưng chỉ vỏn vẹn hơn chục nóc nhà sàn cũ kĩ trên đỉnh núi cao cách thị trấn hơn 5km. Con đường mòn một bên men theo vách núi dựng đứng, khúc khuỷu, một bên là vực sâu, chỉ chệch bánh xe máy có thể gặp nguy hiểm. Nằm khuất nẻo trên đỉnh núi chon von là những ngôi nhà xanh xám yên bình hòa lẫn vào đá núi và cây rừng. Dưới thung lũng, những thửa ruộng bậc thang tầng tầng, lớp lớp với từng sóng lúa mềm mại ôm ấp núi cao sừng sững. Màu vàng của lúa chín, màu xanh của thửa ruộng cấy sau, và cả những thửa vừa mới gặt xong, rơm mới còn ủ hương thơm nức.
Ruộng bậc thang ở đây là kết tinh độc đáo tinh hoa của người dân miền núi với tập quán canh tác lúa nước từ bao đời nay. Họ khai khẩn, đắp bờ, chia nước làm nên những thửa ruộng bậc thang ở mọi độ cao, mọi ngóc ngách của các hẻm núi. Bất kể nơi nào có nước thì nơi đó có thể làm được ruộng. Những khoảng ruộng bậc thang trùng điệp lên xuống, hiểm trở, người dân cày cấy chăm chỉ, lặng lẽ gìn giữ những mảnh ruộng quanh co ấy trở thành di sản.
Ghé thăm một ngôi nhà đang đỏ lửa trong bếp, làn khói trắng lơ lửng trên cao, mùi cơm gạo mới, hương rượu ngô quyện thơm, ấm áp lạ kì. Đây là nơi mà bạn có thể tìm được những phút giây tĩnh tại, hít thở không khí trong lành thật sâu, ngắm nhìn những mái nhà sàn đơn sơ, những ruộng bậc thang lững lờ trôi trên biển mây màu trắng la đà khắp núi rừng, hít hà mùi lúa chín thơm ngát, nồng đậm hương vị quê hương, để lòng mình trôi thật chậm giữa trời xanh mây trắng.
Cái không gian ấm áp ấy gợi trong tôi tháng năm thăm thẳm. Tôi chợt nhớ đến những ngày thơ bé, mỗi khi được về quê chơi, hình ảnh sâu đậm nhất vẫn là những cánh đồng xanh mùa lúa. Là hình ảnh bà tôi tảo tần bên đồng ruộng cày cấy sớm hôm, một nắng hai sương. Nhất là vào những ngày mùa gặt hái, vừa bận rộn, vất vả, vừa đong đầy niềm vui. Bà nhóm bếp lửa đặt nồi cơm trong bóng chiều chạng vạng. Mùi cơm gạo mới reo vui trong bữa cơm tối đầm ấm. Cảnh làng quê thật yên bình. Tiếng chân người đi trong đêm khuya, tiếng chó sủa ngoài sân, ánh đèn pin lia nhanh loang loáng, rồi cảnh vật lại trở về lặng lẽ, yên tĩnh...
Chắc hẳn trong mỗi chúng ta, ai cũng từng có một miền quê, ai cũng có những người thân để yêu, để nhớ. Đôi khi chúng ta mải miết theo đuổi những mục tiêu, ước vọng của bản thân mà nhiều người đã quên mất cảm giác êm đềm khi sống giữa vòng tay gia đình, bình yên dưới lũy tre làng, những tháng ngày nhiều niềm vui bên người thân yêu. Khoảng trời bình yên đó thật gần gũi như món quà tuổi ấu thơ thương mến, ngọt ngào, luyến lưu, nồng đượm. Khoảng thời gian ấy thật đẹp đẽ, mọi thứ cứ vận hành tự nhiên như trời đất vậy. Đó là tất cả những gì thuộc về ký ức dấu yêu của bao con người từng lớn lên trong mùi đồng chiều cuống rạ, từng nương náu tuổi thơ trong từng tấc đất, từng ấm áp, thơ ngây. May mắn có được tuổi thơ ươm mùi rơm rạ, để biết thế nào là nhớ đến sắt se mùi khói đốt đồng, biết rưng rưng khi một ngày phố về trên núi cao để chợt bắt gặp hình ảnh của khói lam chiều, mới thấm thía giá trị lớn lao của những giấc mơ dệt từ những ngày trên đồng mưa nắng.
Giữa thành phố ồn ào và náo nhiệt, giữa bon chen và toan tính, có lúc nào bạn cảm thấy mệt mỏi, có khoảng thời gian nào bạn khao khát cái mát mẻ của hương đồng gió nội, ước mong được trở về với thiên nhiên, được quay về với ruộng đồng, được thả mình vào khoảng không gian thanh bình, níu lại chút ký ức tuổi thơ đã vàng phai như nắng gió tháng năm đi qua mà không bao giờ trở lại. Như những mảng màu, ký ức khác nhau, chồng lấp. Có điều gì đó thật trong trẻo, thật bình yên từ trong ký ức len lỏi, bủa vây. Hình ảnh cánh đồng lúa với sóng vàng trải dài trên ruộng bậc thang đẹp như giấc mơ cổ tích khiến tâm hồn tôi muốn tìm về tuổi thơ, hay chỉ đơn giản để tâm trí được thư giãn giữa cuộc sống bận rộn này. Ước gì có thể đem đến cho bạn niềm vui nho nhỏ với bao thương mến đong đầy cảm xúc. Tựa như khi bạn bất chợt bắt gặp những cánh đồng lúa chín vàng nơi gợi lại bao kỷ niệm êm đềm.
Ở đâu đó, mùi khói đốt đồng vào những chiều cuối năm làm tôi cay cay đôi mắt. Mùa vàng vùng cao như câu chuyện cổ tích để lại trong tôi những cảm xúc không thể nào gọi tên, vừa dịu dàng, vừa sâu lắng. Mỗi khi nghĩ về những thửa ruộng bậc thang ấy hay những cánh đồng của tuổi ấu thơ, lòng tôi lại chùng xuống, như nghe đâu đây tiếng mõ trâu vang vọng, tiếng cười đùa trong trẻo, và cả hương lúa thoang thoảng, phảng phất trong gió.