Bước chuyển Khúc Xuyên

Dư âm của sự kiện từ làng lên phố như vẫn còn đâu đó trong nhịp sống hối hả của người dân phường Khúc Xuyên (thành phố Bắc Ninh). Bởi tháng 2 vừa qua, UBND thành phố Bắc Ninh đã công bố Nghị quyết số 137/NQ-CP ngày 29-12-2013 của Chính phủ về việc thành lập thêm 3 phường mới, trong đó có Khúc Xuyên. Chính thức công nhận xã Khúc Xuyên thành phường Khúc Xuyên, một bước chuyển mới đã bắt đầu với người dân nơi đây. Song trong suy nghĩ của nhiều người dân vui thì vui thật đấy, nhưng vẫn còn không ít trăn trở, còn có chạnh lòng với bè bạn khi xã đã trở thành phường rồi mà cơ sở hạ tầng, trong đó là giao thông dù đã được đầu tư nhưng chưa xứng tầm của đô thị.

Trục đường trung tâm phường chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển.

Bước chuyển kinh tế

Mang đậm nét đặc thù của một vùng nông thôn điển hình, nhưng năm 2007, sau khi được sáp nhập về thành phố Bắc Ninh từ huyện Yên Phong, chính quyền và nhân dân xã Khúc Xuyên đã huy động mọi nguồn lực tập trung đầu tư  xây dựng cơ sở hạ tầng, chỉnh trang, cải tạo nâng cấp theo tiêu chí đô thị loại III. Bước chuyển rõ nét đó là cơ cấu kinh tế chuyển dich vu seo theo hướng giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng tỷ trọng công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ. Tuy sản xuất nông nghiệp vẫn giữ vai trò nền tảng nhưng nhờ phát huy lợi thế là địa phương có nghề mộc truyền thống, các cơ sở sản xuất bám sát nhu cầu thị trường đầu tư mở rộng, phát triển cả về quy mô, kỹ thuật và chất lượng sản phẩm. Nhiều gia đình đưa phương tiện, máy móc hiện đại vào sản xuất tăng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, mẫu mã được cải tiến, đa dạng hóa đáp ứng thị yếu người tiêu dùng. Trên địa bàn phường hiện có 5 doanh nghiệp, 270 cơ sở, hộ gia đình sản xuất kinh doanh cá thể hoạt động có hiệu quả tạo việc làm cho hàng trăm lao động ở địa phương cho thu nhập ổn định, giá trị sản xuất CN-TTCN và xây dựng năm 2013 là 33,5 tỷ đồng. Ngoài nghề mộc, địa phương còn phát triển một số nghề phụ khác như nề, dịch vụ nông nghiệp, dịch vụ ăn uống, vận tải mang lại nguồn thu 15 tỷ đồng/năm, thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 40 triệu đồng/năm. Cùng với sự chuyển biến tích cực về kinh tế, các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế của địa phương được nâng lên một bước rõ rệt. Hoạt động an sinh xã hội, đền ơn đáp nghĩa, chăm lo các đối tượng chính sách được đẩy mạnh, gần 95% số hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa. Phong trào khuyến học, khuyến tài đẩy mạnh đã khơi dậy tinh thần hiếu học của con em địa phương, năm học 2012-2013 có 20 em đạt danh hiệu học sinh giỏi cấp thành phố, 2 em học sinh giỏi cấp tỉnh, 2 em học sinh giỏi quốc gia…

Những hạn chế cần khắc phục

Kinh tế dịch chuyển theo hướng công nghiệp dịch vụ không chỉ mang lại nguồn thu nhập cao cho người dân, mà còn tạo điều kiện để địa phương đầu tư nâng cấp hạ tầng cơ sở. Khúc Xuyên hiện có mạng lưới giao thông được quy hoạch, xây dựng với tổng chiều dài 10km; trong đó đường bê tông 8km và 2km đường cấp phối, 100% đường dân sinh có điện chiếu sáng. Tuy nhiên, do lịch sử để lại phường vẫn còn nhiều đường ngõ nhỏ hẹp, nhiều ngõ chỉ rộng từ 2-3m, cá biệt có những ngõ chỉ rộng chừng hơn 1m, dù đã được bê tông hóa song đã bắt đầu xuống cấp.

Nghề phụ đã mang lại thu nhập cao cho người dân Khúc Xuyên.

Ngay cả trục đường trung tâm phường được xây dựng từ lâu theo quy hoạch đường giao thông nông thôn nay đã bắt đầu xuống cấp do lưu lượng các loại phương tiện vận chuyển hàng hóa phục vụ các hộ dân làm nghề phụ ngày càng gia tăng.  Đường liên phường Phong Khê-Khúc Xuyên-Vạn An cũng chưa được đầu tư hoàn chỉnh. Nhìn một cách hình tượng thì hệ thống giao thông của Khúc Xuyên như hệ thống mạch máu nhỏ trong một cơ thể lớn, còn nói một cách cụ thể là hạ tầng giao thông chưa xứng tầm của đô thị

 Thực tiễn phát triển của địa phương đang đòi hỏi một hệ thống hạ tầng giao thông quy củ hơn. Phó Chủ tịch UBND phường Trần Xuân Trường chỉ cho chúng tôi bản đồ quy hoạch đô thị Khúc Xuyên với một số con đường mới sẽ được mở với mục đích tạo thêm thuận lợi cho người dân trong phát triển kinh tế-xã hội. Nhưng đến nay quy hoạch đó vẫn nằm trên giấy chứ chưa có một phần nào được thực hiện. Trong một vài năm trở lại đây, nguồn đầu tư từ ngân sách Nhà nước cho hệ thống hạ tầng giao thông của Khúc Xuyên cũng có nhưng hầu hết đều nhỏ lẻ, chỉ đủ để sửa chữa, nâng cấp các đường ngõ, đường nhánh. Trong khi đó, dù đã lên phường song có đến gần 70% dân số địa phương lại sống bằng nông nghiệp nên việc huy động người dân đóng góp kinh phí xây dựng hạ tầng giao thông gặp không ít khó khăn.

Và bước khởi đầu lạc quan

Tuy nhiên, trong cái khó lại xuất hiện những tín hiệu lạc quan. Đó là việc người dân Khúc Xuyên quan tâm tới việc cải tạo bộ mặt đô thị nên đã tự nguyện hiến đất, tháo dỡ một phần công trình để mở rộng nền đường ngõ, xóm. Dẫn chúng tôi vào xóm Lò (khu Trà Xuyên), Trưởng khu Nguyễn Văn Trân chỉ cho chúng tôi nơi người dân vừa đồng thuận, tự nguyện hiến một phần đất và tháo dỡ các công trình xây dựng để chính quyền quy hoạch lại hệ thống đường ngõ, xóm đồng bộ theo đúng tiêu chuẩn của đô thị. Dù vẫn còn ngổn ngang những gạch, ngói của tường rào và một phần công trình vừa tháo dỡ, song đã thấy con đường xóm Lò rộng rãi hơn. Anh Trân cho biết thêm: Trước kia, con đường này có chỗ chỉ rộng 2- 3m, chỗ này tường rào thò ra, chỗ kia thụt vào không được mỹ quan cho lắm. Khi khu có chủ trương vận động người dân ủng hộ, hiến một phần diện tích đất để mở rộng và nắn thẳng con đường, lúc mới đầu cứ tưởng sẽ rất khó khăn bởi đa phần người dân nơi đây vẫn làm nông nghiệp, cuộc sống đã cải thiện nhiều nhưng cũng chẳng dư dả là bao, trong khi giá đất cũng không phải là thấp. Song nhờ chính quyền và người dân đồng thuận, tìm được tiếng nói chung nên chỉ sau 2 lần họp dân, chủ trương đã được thông qua và nhanh chóng triển khai thi công, con đường đã được nắn thẳng, mở rộng ra 5m. Gia đình anh Trần Khắc Thái, là một trong những hộ tự nguyện hiến đất làm đường chia sẻ: Đường có sang thì nhà mới sáng, trên tinh thần ấy mà người dân trong xóm ai ai cũng ủng hộ chủ trương mở đường của khu, nhà có đất thì hiến đất, nhà không có đất thì góp công. Dù nhiều hay ít các hộ trong ngõ đều tự nguyện lùi tường rào, công trình xây dựng nhà mình để nhường đất xây con đường mới. Thế nên ngày tháo dỡ công trình cả xóm cứ vui như mở hội. Theo chỉ giới được vạch ra, mọi người trong xóm hỗ trợ lẫn nhau cùng tháo dỡ, rồi cùng nhau xây dựng lại trên tinh thần “một người vì mọi người, mọi người vì một người”. Do nguồn kinh phí đầu tư có hạn nên toàn bộ chi phí cho việc tháo dỡ, xây mới lại tường rào, công trình các hộ đều tự bỏ tiền ra. Xong phần việc giải tỏa, cả xóm còn tổ chức tiệc liên hoan thật đầm ấm và đoàn kết, ai cũng mong muốn san sẻ phần lợi ích của cá nhân để cho xóm, phố phong quang, hiện đại.

Các hộ dân xóm Lò (khu Trà Xuyên) tự nguyện hiến một phần đất mở rộng đường.

Theo thống kê của khu Trà Xuyên, toàn xóm Lò có 12 hộ gia đình tự nguyện hiến hơn 176m² đất để tạo nên một con đường chạy suốt xóm có chiều rộng 5m. Ngay như hộ gia đình anh Thái cũng đã tự nguyện hiến 25m² đất và tháo dỡ 24m² tường rào, 3m² cổng, 6m² nhà cấp 4 cho sự nghiệp phát triển chung của khu mà không suy nghĩ thiệt hơn. Chả thế mà chỉ trong một thời gian rất ngắn, phần việc giải phóng mặt bằng đã hoàn thành, chờ ngày trải bê tông khang trang, rộng rãi, xứng đáng với bộ mặt đô thị của địa phương. Mong muốn lớn nhất của người dân xóm Lò là chính quyền phường nhanh chóng triển khai dự án làm đường, chỉnh trang, di chuyển cột điện và điều chỉnh sổ bộ thuế cho phù hợp với hiện trạng ngõ xóm và các gia đình hiện nay. Tiếp nối những tín hiệu lạc quan từ xóm Lò, tới đây phường triển khai đầu tư xây dựng 1,1 km đường ngõ, xóm với tổng mức đầu tư 2,5 tỷ đồng tại 2 khu Khúc Toại và Trà Xuyên.

Hết lòng vì sự phát triển chung của phường, những người dân Khúc Xuyên đang ngày ngày lặng thầm góp sức nhỏ để xây nghiệp lớn cho quê hương mình thật sự đổi mới, phát triển, cho xua tan những trăn trở, sự chạnh lòng vì thua kém. Đóng góp ấy đang tạo bước chuyển mới giúp Khúc Xuyên vươn lên phát triển kinh tế, chỉnh trang đô thị, để sánh bước cùng với các phường khác trong thành phố.