Cần xây dựng môi trường văn hóa nơi làm việc, học tập

Môi trường văn hóa nơi làm việc, học tập (văn hóa công sở) đang được các nhà môi trường cũng như các nhà văn hóa quan tâm. Đặc biệt là trong giai đoạn hội nhập quốc tế hiện nay. Mỗi người, dù là trí thức, công nhân, quân nhân, nghệ sỹ, học sinh, sinh viên… đều gắn với 1 môi trường làm việc, học tập nhất định. ở môi trường này, thông qua lao động, mỗi người có đóng góp nhất định cho xã hội, cho gia đình trong hiện tại và tương lai.

Tháng 8-2008, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định, kèm theo đó là quy chế văn hóa công sở tại các cơ quan hành chính nhà nước, quy định cụ thể về trang phục, giao tiếp và ứng xử của cán bộ, công chức viên chức khi thi hành công vụ. Ngày 5-2-2008, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đã ký Chỉ thị số 03/CT về nâng cao hiệu quả sử dụng thời giờ làm việc của cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước. Việc thực hiện văn hóa công sở phải tuân thủ các nguyên tắc phù hợp với truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc, điều kiện kinh tế - xã hội; phù hợp với định hướng xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chuyên nghiệp, hiện đại và phải phù hợp với các quy định của pháp luật… Việc thực hiện văn hóa công sở nhằm các mục đích như đảm bảo tính trang nghiêm và hiệu quả hoạt động, xây dựng phong cách ứng xử, chuẩn mực đạo đức, lối sống theo gương Bác Hồ trong hoạt động công vụ. Quy chế cũng nêu rất rõ những hành vi bị cấm như hút thuốc lá trong phòng làm việc, sử dụng đồ uống có cồn tại công sở; đường ra lối vào công sở phải sạch sẽ, phong quang, nơi đỗ xe, nơi làm việc phải trật tự, ngăn nắp, vệ sinh. Tác phong, lề lối làm việc của cán bộ, công chức, viên chức phải nghiêm túc, tận tụy. Cách ăn mặc, cử chỉ nói năng lịch sự có văn hóa. Đặc biệt, khi tiếp dân phải có thái độ khiêm tốn, nhã nhặn, lắng nghe ý kiến của nhân dân…

Người ta thường nói “cho tôi vào bếp, tôi sẽ nói vợ anh là người như thế nào” và “cho tôi nhìn bàn làm việc, tôi sẽ nhận xét hiệu quả công việc của anh ra sao”. Kết quả đạt được và mối quan hệ phát sinh trong quá trình lao động, học tập của mỗi người sẽ ít nhiều xây dựng, củng cố nền văn minh xã hội. Bởi vậy, không thể không thực hiện việc xây dựng môi trường văn hóa nơi làm việc, học tập.

Tuy nhiên, ở không ít công sở còn diễn ra cảnh nơi làm việc lộn xộn, đường đi lối lại thiếu biển chỉ dẫn, xe đạp, xe máy của cán bộ, công chức cơ quan, của khách đến liên hệ công tác để rất lung tung, do vậy liên tục xảy ra tình trạng kẻ gian đột nhập vào lấy cắp. Trong phòng làm việc giấy tờ bề bộn, gạt tàn thuốc lá đầy có ngọn. Có nơi có người còn đun nấu, ăn uống, sắc thuốc ngay trong phòng làm việc. Trong phòng đang mở máy lạnh, đông người mà họ vẫn thản nhiên hút thuốc lá, thuốc lào nhả khói tự nhiên, khoái chí…

Vẫn còn những cán bộ, công chức, viên chức đi muộn về sớm, trong giờ làm việc còn túm năm tụm ba để tán chuyện gẫu, nhiều người còn kéo nhau ra quán trà, quán cà phê để “giết” thời gian. Tình trạng làm việc chểnh mảng, không tâm huyết, không hết công suất khá phổ biến, trong giờ làm việc đánh cờ tướng, đánh phỏm “ăn tiền”, chưa hết giờ làm việc đã đánh cầu lông, tennít, số ít còn cá độ bóng đá dẫn đến vỡ nợ bị cơ quan đuổi việc v.v… Không ít người (kể cả lãnh đạo) văng tục nói bậy, ăn mặc như đi chơi trên hè phố. Cán bộ tiếp xúc với dân, làm việc với xã, phường bằng những bộ mặt “lạnh tanh”, thậm chí còn thái độ hách dich vu seo, nhũng nhiễu, thể hiện cơ chế “XIN-CHO”, “ban phát”…

Những hành vi trên đây, mặc dù rõ ràng là không chấp hành quy chế văn hóa nơi công sở, nhưng thường ít được phê bình, xử lý nghiêm, nếu có cũng chỉ là những lời nhắc nhở nhẹ nhàng không có tác dụng giáo dục. Đã đến lúc lãnh đạo các cơ quan, công sở phải chú ý nhiều hơn đến việc xây dựng môi trường văn hóa tại nơi làm việc. Mỗi cơ quan, đơn vị, trường học khi xây dựng môi trường văn hóa, chuẩn mực đạo đức theo gương Bác Hồ cần cụ thể, sát với thực tiễn, chú trọng tính hiệu quả, gắn với trách nhiệm, lương tâm, ý thức văn hóa của người lao động. Từ đó động viên, tạo điều kiện để người lao động làm ra ngày càng nhiều sản phẩm có chất lượng cao và có những đóng góp tích cực cho quê hương cho chính bản thân mình.

Nguyễn Sướng