Chiến lược bền vững cho phát triển kinh tế trang trại

Bài 2: Cụ thể hóa các chính sách hỗ trợ

Nhanh chóng rà soát lại tình hình sử dụng đất để cấp giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất lâu dài cho trang trại; thành lập Tổ công tác hỗ trợ mô hình kinh tế trang trại; rà soát những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện hỗ trợ phát triển kinh tế trang trại, đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế; xây dựng vùng kinh tế trang trại trên cơ sở hình thành một số mô hình trang trại điển hình gắn với xây dựng NTM nâng cao... là những chỉ đạo cứng của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Vương Quốc Tuấn tại hội nghị bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển kinh tế trang trại năm 2021. Đây là cơ sở quan trọng để cụ thể hóa các chính sách hỗ trợ về mọi mặt nhằm thúc đẩy kinh tế trang trại phát triển ở một tầm cao mới, mang tính ổn định, bền vững.

Trang trại trồng hoa, tiểu cảnh diện tích 9 ha của anh Lê Thành Đạt (thôn Thư Đôi, xã Nguyệt Đức, Thuận Thành).

Đưa chủ trang trại tiếp cận gần hơn các chính sách hỗ trợ
Đặc thù của kinh tế trang trại là cần vốn lớn để đầu tư với chu kỳ sản xuất kéo dài nên việc thu hồi vốn chậm, phần lớn các trang trại muốn mở rộng đầu tư phát triển sản xuất đều cần phải vay vốn, nhưng việc tiếp cận vốn vay ngân hàng còn gặp nhiều khó khăn như không có tài sản bảo đảm tiền vay, nhất là việc hầu hết các trang trại chưa tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi của Nhà nước để đầu tư mở rộng phát triển sản xuất. Nguyên nhân là do nhiều trang trại chưa được cấp giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất, do đó không có tài sản bảo đảm khi vay vốn ngân hàng. Xuất phát từ thực tiễn đó, tỉnh giao Sở Nông nghiệp và PTNT chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát lại tình hình sử dụng đất của 173 trang trại đủ tiêu chí theo quy định để phân loại cụ thể theo hướng: Trang trại đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất; trang trại không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất... từ đó xây dựng trình tự, thủ tục, mẫu hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các chủ trang trại. Đồng thời nhanh chóng rà soát những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 07/2020/NQ-HĐND ngày 17-7-2020 của HĐND tỉnh về quy định hỗ trợ phát triển kinh tế trang trại và các chính sách khác liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, làm cơ sở để đề xuất sửa đổi, bổ sung sát với yêu cầu thực tiễn.
Ông Nguyễn Quốc Trị, Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn khẳng định: Nghiêm túc tiếp thu ý kiến chỉ đạo của tỉnh, của Sở Nông nghiệp và PTNT, Chi cục chỉ đạo các huyện, thành phố nhanh chóng thành lập Tổ công tác tiến hành rà soát tất cả khó khăn, vướng mắc về đất đai, về vốn phát triển sản xuất và đầu ra cho sản phẩm để kịp thời tham mưu với tỉnh ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ sát thực tế, góp phần thúc đẩy kinh tế trang trại phát triển với quy mô lớn, bắt nhịp cùng hội nhập. Chi cục thường xuyên gửi văn bản đốc thúc các địa phương đẩy nhanh tiến độ rà soát đất đai, hướng dẫn chủ trang trại các thủ tục cần thiết để được cấp giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất, vừa làm căn cứ tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ, vừa yên tâm sản xuất.
Hiện nay, các địa phương đang từng bước tháo gỡ khó khăn về đất đai cho các trang trại theo hướng tích hợp đủ các điều kiện để được cấp giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất. Đồng thời hỗ trợ con giống, vắc xin phòng bệnh và chuyển giao khoa học kỹ thuật cho các chủ trang trại đẩy mạnh sản xuất.

Giải pháp căn cơ cho phát triển kinh tế trang trại
Đứng trước khó khăn về đất đai, về vốn, về cơ sở hạ tầng đối với hầu hết các trang trại trong tỉnh, ngành Nông nghiệp đã hoạch định, xây dựng đồng bộ các giải pháp, nhằm từng bước gỡ “nút thắt” tạo đà cho kinh tế trang trại phát triển. Một mặt, Sở Nông nghiệp và PTNT phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, các địa phương đẩy nhanh việc rà soát lại quy hoạch, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch các vùng phát triển kinh tế trang trại. Qua đó tiến hành công bố quỹ đất có thể giao hoặc cho thuê để phát triển kinh tế trang trại; xây dựng bản đồ tọa độ số từng thửa đất cho các trang trại trên địa bàn tỉnh; khuyến khích các hộ dân dồn ô đổi thửa, chuyển nhượng hoặc cho thuê ruộng đất theo quy định của pháp luật để tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân tích tụ ruộng đất đầu tư phát triển kinh tế trang trại; các xã, phường, thị trấn căn cứ điều kiện thực tế lập kế hoạch vùng ưu tiên phát triển kinh tế trang trại theo giai đoạn 5 năm trở lên để các tổ chức, cá nhân có cơ sở lựa chọn địa điểm phát triển kinh tế trang trại tập trung; xử lý nhanh, dứt điểm các trường hợp còn vướng mắc, tồn tại trong việc cho thuê đất hoặc cấp giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất cho các chủ trang trại. Mặt khác đẩy mạnh hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng, nhất là hệ thống thủy lợi, giao thông, hệ thống điện, nước cho vùng kinh tế trang trại có đủ điều kiện. Đồng thời tìm hướng cho các trang trại tiếp cận được các nguồn vốn, nhất là nguồn vốn vay ưu đãi; hỗ trợ thủ tục hồ sơ để chủ trang trại được hưởng chính sách ưu đãi của Nhà nước; hỗ trợ vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cho các chủ trang trại.
Về lâu dài, khi đất đai, hạ tầng cơ sở ổn định, tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng, địa phương phối hợp chặt chẽ trong việc tăng cường thông tin về thị trường để định hướng cho các trang trại sản xuất hàng hóa theo nhu cầu của thị trường, đẩy mạnh công tác quảng bá, giới thiệu sản phẩm cho các trang trại; xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu cho các sản phẩm chủ lực, sản phẩm đặc trưng của địa phương. Khuyến khích hỗ trợ các trang trại tham gia chương trình OCOP của tỉnh. Tập trung phát triển các chuỗi liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, bảo đảm đầu ra ổn định, giúp các trang trại yên tâm phát triển.
Để kinh tế trang trại phát triển theo hướng chất lượng cao, cần đào tạo, nâng cao năng lực quản lý, kỹ năng điều hành sản xuất kinh doanh, chuyên môn kỹ thuật cho các chủ trang trại và người lao động. Hàng năm, ngành Nông nghiệp thường xuyên tổ chức bồi dưỡng, hướng dẫn xây dựng dự án, phương án hoặc kế hoạch sản xuất kinh doanh cho các chủ trai trại; tổ chức cho các chủ trang trại đi tham quan, học tập kinh nghiệm các mô hình kinh tế trang trại tiêu biểu trong và ngoài tỉnh. Tăng cường hỗ trợ ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chú trọng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường nhằm tăng sức cạnh tranh và hội tụ đầy đủ các điều kiện hội nhập.
Hiện nay, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục hồ sơ cấp giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất làm kinh tế trang trại, Sở Nông nghiệp và PTNT đôn đốc Tổ công tác tại các địa phương nhanh chóng rà soát, hoàn thiện hồ sơ để ổn định về đất đai, tạo đà cho phát triển. Đồng thời đẩy mạnh quy vùng sản xuất hàng hóa tập trung với quy mô lớn nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển và đưa kinh tế trang trại trở thành mũi nhọn trong tiến trình xây dựng nền nông nghiệp thông minh của tỉnh.