Chính sách và giải pháp xóa đói giảm nghèo ở khu vực nông thôn tỉnh Bắc Ninh

Bắc Ninh là một tỉnh đồng bằng, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ. Có tổng diện tích tự nhiên 822,71 km2, dân số 1,028 triệu người. Trong đó dân số khu vực nông thôn, nông nghiệp chiếm 83% dân số toàn tỉnh. Toàn tỉnh có 566.374 lao động; trong đó khu vực sản xuất là 480,015 lao động (chiếm 84,75% tổng số lao động), khu vực dịch vụ 86.359 người (chiếm 15,25%). Lĩnh vực sản xuất Nông-Lâm-Thủy sản có 346.604 lao động (chiếm 61,2%), tỷ lệ sử dụng thời gian lao động ở nông thôn tăng từ 75,2% năm 1997 lên 84% năm 2007. Trình độ chuyên môn kỹ thuật của người lao động từng bước được nâng cao.

Tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng từ 7,8% năm 1997 lên 38% năm 2007. Khi mới tái lập tỉnh (1-1-1997), kết cấu hạ tầng còn khó khăn, thiếu thốn, quy mô nền kinh tế còn nhỏ bé, cơ cấu kinh tế lạc hậu, sản xuất chậm phát triển... Trước yêu cầu của sự nghiệp đổi mới, Đảng bộ và nhân dân Bắc Ninh đã biết nắm vững và vận dụng đúng đắn, sáng tạo chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và yêu cầu của công cuộc đổi mới vào thực tiễn của địa phương. Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành nhiều Nghị quyết, chủ trương, chính sách ưu đãi thu hút đầu tư phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp; phát triển khu công nghiệp tập trung, khu công nghiệp làng nghề, đa nghề; phát triển thương mại dich vu seo vụ, nông nghiệp; xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng; chuyển dịch miễn phí cho hộ nghèo, hỗ trợ vay vốn thông qua Quỹ quốc gia 120, ngân hàng chính sách xã hội, vốn của các tổ chức quốc tế, của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, của gia đình, dòng họ và của cộng đồng; tập huấn kiến thức sản xuất kinh doanh, tư vấn pháp lý miễn phí cho hộ nghèo... thông qua hàng loạt các giải pháp đồng bộ nêu trên, chương trình xóa đói giảm nghèo, giải quyết vấn đề phân hóa giầu nghèo đã thu nhiều kết quả thiết thực: toàn tỉnh không còn hộ đói, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 14,1% năm 1997 xuống 3,5% (theo tiêu chí cũ) và xuống còn 9,3% năm 2007 (theo tiêu chí mới). Đến hết năm 2006, toàn tỉnh đã xây dựng được 745 căn nhà tình nghĩa, xóa hết nhà tranh tre nứa lá. Thu nhập bình quân của người dân Bắc Ninh tăng dần, cuộc sống ngày càng được cải thiện. Năm 2002 thu nhập bình quân đầu người của Bắc Ninh mới bằng 91,6% so với bình quân của cả nước, thì đến năm 2004 đã là 100,7% và năm 2008 ước đạt 1.184 USD, cao hơn bình quân chung cả nước.

Cùng với xu hướng chung của cả nước, sự phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN cũng làm cho phân hóa giầu nghèo tăng lên. Số liệu điều tra mức sống dân cư trong tỉnh cho thấy sự chênh lệch thu nhập bình quân đầu người của 20% nhóm giầu nhất so với 20% nhóm nghèo nhất tăng từ 4,54 lần lên 6,8 lần năm 2006. Tuy có tăng, nhưng chỉ số này vẫn thấp hơn bình quân chung của đồng bằng sông Hồng và bình quân chung của cả nước, nhưng tốc độ tăng của Bắc Ninh cao hơn. Điều này cũng thể hiện sự năng động của nền kinh tế với tốc độ tăng trưởng khá cao, đồng thời thể hiện sự quan tâm của tỉnh trong việc gắn kết thường xuyên trong nhiệm vụ phát triển kinh tế đi liền với phát triển xã hội, thực hiện xóa đói giảm nghèo, giải quyết vấn đề phân hóa giầu nghèo.

Nguyễn Nhân Chiến