Chậm tiến độ dường như đã trở thành “chứng bệnh nan y” đối với hầu hết các công trình xây dựng, giao thông cho dù chủ đầu tư là cơ quan quản lý Nhà nước hay doanh nghiệp. Nếu không vì nguyên nhân của sự chậm trễ nằm ở khâu “thiếu vốn đầu tư” thì ắt hẳn không thể có nguyên nhân nào khác ngoài việc “không giải phóng được mặt bằng”.
Nghịch lý: Tiền “cất quỹ” chờ... bồi thường, hỗ trợ!
Dự án Kho trung chuyển xăng dầu của Công ty TNHH Hải Linh tại xã Tân Chi, huyện Tiên Du được UBND tỉnh Bắc Ninh cho phép khảo sát địa điểm tại văn bản số 2001/UBND-NN-TN ngày 16-9-2011 lập dự án đầu tư trên khu đất đã thu hồi của Xí nghiệp thương mại dầu khí hàng không miền Bắc. Kiện toàn đầy đủ hồ sơ pháp lý của dự án, doanh nghiệp tiến hành đồng bộ các hạng mục xây dựng văn phòng, tổng kho, đường ống, hạ tầng kỹ thuật… bảo đảm đúng thiết kế, chứng chỉ xây dựng, an toàn phòng chống cháy nổ trên diện tích 62.835,1m2 đất, tổng mức đầu tư hơn 110 tỷ đồng. Hiện tại, Công ty TNHH Hải Linh cơ bản hoàn tất giai đoạn I của dự án, được chính quyền và người dân đồng tình ủng hộ.
Dự án Tổng kho trung chuyển xăng dầu hoàn thành song chưa thể hoạt động vì không đấu nối được với Cảng xuất nhập khẩu xăng dầu.
Những tưởng “Đầu xuôi thì đuôi ắt hẳn phải lọt” nên khi doanh nghiệp tiến hành triển khai giai đoạn II, thi công dự án Cảng xuất nhập khẩu xăng dầu, Công ty TNHH Hải Linh phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng huyện Tiên Du và xã Tân Chi lập phương án đền bù, giải phóng mặt bằng với tổng diện tích thu hồi 7339,3m2, kinh phí bồi thường hơn 417 triệu đồng (đất nông nghiệp vị trí 2 tạm giao). Thôn Chi Đống tiến hành họp quân dân chính thống nhất cử đại diện các ban, ngành, đoàn thể thôn gồm: Chi hội trưởng phụ nữ, nông dân, cựu chiến binh… đứng tên nhận bồi thường. Toàn bộ số tiền theo quy định sẽ được nhập về quỹ thôn. Tuy nhiên, khi triển khai đến thôn, Chi bộ và một số hộ dân thôn Chi Đống không nhất trí vì cho rằng: Toàn bộ diện tích đất ngoài bãi phải được đền bù theo đơn giá đất giao lâu dài đồng thời không chấp nhận cho đại diện các đoàn thể địa phương đứng tên nhận bồi thường.
Trong khi nhiều dự án mỏi mòn không có tiền để làm, thì nghịch lý đang diễn ra tại dự án Cảng xuất nhập khẩu xăng dầu của Công ty TNHH Hải Linh khi kinh phí bồi thường, hỗ trợ phải “cất quỹ” chờ “chốt phương án” bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng... Hàng chục tỷ đồng đầu tư cùng các trang thiết bị, máy móc, phương tiện thi công, lực lượng lao động… cứ phải “ăn chực nằm chờ” đợi mặt bằng thi công Cảng. Mặc dù các cơ quan chức năng của tỉnh như: Thanh tra, Tài nguyên và Môi trường… có văn bản khẳng định: “Diện tích thu hồi giao cho Công ty TNHH Hải Linh thuê không liên quan đến quyền lợi trực tiếp của người dân” song liên tiếp từ khi triển khai dự án (tháng 9-2013 đến trung tuần tháng 5 năm 2015) nhiều người dân thôn Chi Đống tụ tập cản trở doanh nghiệp thi công.
Huyện ủy-UBND huyện Tiên Du thành lập tổ công tác, nhiều lần tiến hành đối thoại với chính quyền và người dân song vẫn không tìm được “Tiếng nói chung” trong việc chi trả bồi thường, hỗ trợ. Ngày qua ngày, dự án Cảng xuất nhập khẩu xăng dầu tiếp tục dậm chân tại chỗ, kho xăng trống rỗng không có nguyên liệu bởi lý do chậm trễ bàn giao mặt bằng xây dựng Cảng... Đi tìm nguyên nhân của sự chậm trễ trong công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, chúng tôi nhận thấy các quy trình, thủ tục và các chính sách thực hiện đều không sai. Vướng mắc chỉ nằm ở chỗ người dân không chấp nhận cách đánh giá hạng đất, đơn giá bồi thường… dẫn đến nhận thức sai, cản trở quá trình thi công, triển khai dự án của doanh nghiệp.
Ông Nguyễn Minh Hải, Chủ tịch UBND huyện Tiên Du khẳng định: Qua các buổi đối thoại với những người trực tiếp đứng đơn khiếu nại ở thôn Chi Đống, xã Tân Chi có 5 vấn đề người dân thắc mắc thuộc dự án Cảng xuất nhập khẩu xăng dầu đều được giải đáp thỏa đáng. Về hạng đất: Đây là đất công ích chứ không phải đất giao lâu dài nên áp đơn giá đền bù như hiện tại là đúng pháp luật. Về quy trình, thủ tục lập phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng đúng theo quy định của Nhà nước. Về môi trường bảo đảm không tác động xấu đến đời sống, sản xuất cũng như sinh hoạt của người dân trong vùng dự án. Về công tác bảo đảm phòng chống cháy nổ đã được cơ quan chức năng thẩm định đạt yêu cầu. Về chứng chỉ xây dựng theo đúng thiết kế được phê duyệt.
Dự án cảng xuất nhập khẩu xăng dầu của Công ty TNHH Hải Linh do liên quan đến hành lang thoát lũ trên sông Đuống khi mùa mưa bão đến nên tính cấp thiết về thời gian thi công hiện được tính bằng ngày. Sự chậm trễ trong công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng kéo theo chậm tiến độ đã khiến đồng tiền đầu tư vào các dự án dàn trải trong thời gian dài, dẫn đến hiệu suất đầu tư càng thấp.
Ông Lê Văn Tám, Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Tổng Giám đốc Công ty TNHH Hải Linh bày tỏ thiện chí: Qua các buổi làm việc với chính quyền địa phương cũng như họp dân, doanh nghiệp đã thống nhất hỗ trợ thêm thôn Chi Đống số tiền 950 triệu đồng. Được hoạt động tại địa phương, doanh nghiệp luôn mong muốn đón nhận sự đồng thuận, ủng hộ cao không chỉ của các cấp chính quyền mà cả những người dân. Đây là dự án đầu tư với số tiền lớn, càng chậm đưa vào hoạt động ngày nào càng thiệt hại về kinh tế cũng như ảnh hưởng tới nguồn khách hàng của doanh nghiệp. Chính vì vậy, Công ty sẽ hỗ trợ tối đa để chính quyền cũng như người dân tạo điều kiện cho đơn vị thi công Cảng, sớm đưa toàn bộ dự án đi vào hoạt động.
Tuy nhiên, một số đảng viên và người dân thôn Chi Đống lại yêu cầu “toàn bộ số tiền bồi thường cũng như hỗ trợ theo thỏa thuận” phải được giao cho thôn bằng tiền mặt “người dân phải được nhìn thấy tiền”.
Không để “sự chậm trễ” trở thành “tiền lệ xấu”
Theo quy định hiện hành, chính quyền địa phương chịu trách nhiệm giải phóng mặt bằng, thu hồi đất, thực hiện hỗ trợ tái định cư và bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư. Kể từ khi triển khai dự án Kho trung chuyển xăng dầu và Cảng xuất nhập khẩu xăng dầu, các cấp chính quyền huyện Tiên Du và xã Tân Chi đã huy động cả hệ thống chính trị tham gia cùng doanh nghiệp gặp gỡ, đối thoại với người dân nhằm tìm phương án tối ưu nhất cho công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng. Qua rà duyệt toàn bộ hồ sơ dự án có thể khẳng định chắc chắn rằng: UBND tỉnh, huyện Tiên Du hoàn toàn đứng về phía người dân, bảo vệ quyền và lợi ích của nhân dân, làm tất cả những việc có lợi nhất cho nhân dân thôn Chi Đống. Vậy thì, không thể vì những lý do mang tính cục bộ, tư lợi cá nhân của một nhóm đảng viên, người dân thôn Chi Đống mà ảnh hưởng tới tiến độ hoạt động của dự án, làm phương hại đến môi trường đầu tư của tỉnh, huyện, tác động xấu đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, ảnh hưởng tới danh dự của quê hương Tân Chi Anh hùng và cách mạng.

Hệ thống ống kỹ thuật chờ đấu nối với Cảng khi được giải phóng mặt bằng khu đất bãi của dự án Cảng xuất nhập khẩu xăng dầu.
Trong những năm qua, tỉnh Bắc Ninh nói chung và huyện Tiên Du nói riêng đang đẩy mạnh công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Việc thu hút được nhiều nhà đầu tư trong nước và nước ngoài không chỉ góp phần phát triển kinh tế địa phương mà còn tạo thêm nhiều công ăn, việc làm, thay đổi tư duy, nếp nghĩ của người dân khi bước từ ruộng đồng vào các nhà máy, xí nghiệp, công trường… Bảo vệ quyền lợi cho người dân khi nhường lại đồng ruộng, bờ bãi canh tác cho các dự án là điều bất kỳ cấp chính quyền nào cũng phải ưu tiên hàng đầu. Song Luật đất đai cũng quy định rõ: “Đất đai là tài sản quốc gia, giao cho người dân thay mặt Nhà nước quản lý có thời hạn nhất định chứ không phải vĩnh viễn”. Nếu chỉ vì lợi ích chưa được đáp ứng của một bộ phận nhỏ người dân thôn Chi Đống mà ảnh hưởng đến dự án hàng trăm tỷ đồng đã hoàn thành hơn 90% khối lượng song lại phải kéo dài, chờ đợi quá lâu không thể hoạt động được như dự án của Công ty TNHH Hải Linh thì quả là điều đáng phải suy nghĩ, trăn trở?. Dự án sẽ kéo dài đến bao giờ nếu chỉ vì sự thiếu trách nhiệm của một bộ phận nhỏ đảng viên, người dân khi cố tình không hợp tác với cơ quan chức năng để bàn giao mặt bằng cho doanh nghiệp?
Tại buổi thị sát dự án và làm việc với lãnh đạo chủ chốt huyện Tiên Du, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Thành khẳng định: “Đây là dự án có tính chất thời điểm, không thể kéo dài mãi được. Nguyện vọng của người dân, lãnh đạo tỉnh sẽ cố gắng ở mức cao nhất có thể có điểm được đáp ứng, có điểm không được đáp ứng. Nếu một số người dân thôn Chi Đống tiếp tục không ủng hộ dự án thì yêu cầu cơ quan Công an lập chuyên án với tội danh: Cản trở phát triển kinh tế- xã hội trên địa bàn để xử lý nghiêm những đối tượng chống đối, cản trở triển khai dự án Cảng xuất nhập khẩu xăng dầu. Kiên quyết không để “sự chậm trễ” trong tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng, sự chây ì, cản trở, bất hợp tác của số ít phần tử cơ hội, cục bộ ở địa phương trở thành “tiền lệ xấu”, ảnh hưởng tới hình ảnh, môi trường thu hút đầu tư của tỉnh, huyện. Hạn chót đến ngày 15-6-2015, dự án Cảng xuất nhập khẩu xăng dầu của Công ty TNHH Hải Linh phải được bàn giao toàn bộ mặt bằng và thi công ngay nhằm hoàn thiện 100% dự án trước mùa mưa bão”.
Được biết, diện tích đất ngoài bãi của thôn Chi Đống trước đây có 2 dự án của Nhà nước tiến hành thu hồi gồm: Dự án tu bổ đê điều năm 1999 thu hồi đất lâu dài của 289 hộ (diện tích 17.578,5m2), số diện tích còn lại thôn cho thuê sản xuất gạch thủ công, các hộ được bồi thường 36.000 đồng/m2 (thời điểm 2000-2005). Năm 2007, Công ty Nông sản Bắc Ninh thu hồi thực hiện dự án xây dựng cảng bốc xếp hàng hóa với diện tích 37.480,5m2 đất lâu dài. Các hộ dân đã nhận tiền và không có ý kiến gì từ đó đến nay. Tổng diện tích đất nông nghiệp giao lâu dài ngoài bãi tại 2 dự án đã bồi thường, thu hồi là 55.059m2 (vượt diện tích đất giao 1.050m2). Như vậy, toàn bộ diện tích đất nông nghiệp giao lâu dài ở khu ngoài bãi của các hộ gia đình và cá nhân đã được bồi thường hết. Tại thời điểm Nhà nước thu hồi diện tích đất giao cho Công ty TNHH Hải Linh thuê không có hộ gia đình, cá nhân nào sử dụng đất công ích do tập thể quản lý. |
Tân Chi tháng 5-2015
Ý kiến ()