Gian nan cuộc chiến chống xe quá tải

Bất chấp sự kiểm tra, kiểm soát gắt gao của lực lượng chức năng, xe quá tải vẫn lộng hành và dùng đủ mọi chiêu, trò để qua mặt lực lượng chức năng, thậm chí có biểu hiện chống đối người thi hành công vụ. Nhiều văn bản về chống xe quá tải được đưa ra, nhiều quy định được ban hành, nhiều chiến dịch cao điểm được thực hiện, vậy tại sao cuộc chiến chống xe quá tải vẫn còn rất gian nan, căng thẳng, phải chăng chỉ vì lợi nhuận kinh tế của doanh nghiệp vận tải!?

Lái xe quá tải cố tình lao xe lên vỉa hè để cố thủ không hợp tác.

“Thi gan” cùng lực lượng chức năng

Khoảng hơn 10h trưa một ngày cuối tháng 6, giữa cái nắng như đổ lửa, một đoàn xe quá tải chở vật liệu xây dựng chạy “rầm rầm” trên tỉnh lộ 276, thuộc địa phận xã Tân Chi (Tiên Du), thì gặp lực lượng liên ngành đang thực thi nhiệm vụ xử lý xe quá tải. Khi lực lượng liên ngành ra tín hiệu dừng xe và kiểm tra thì đồng loạt các lái xe có thái độ chống đối bằng cách khóa cửa xe để đấy rồi bỏ đi không hợp tác. Một số lái xe còn chửi bới xúc phạm, dọa nạt lực lượng đang làm nhiệm vụ. Sau nhiều giờ đồng hồ thuyết phục, áp dụng mọi biện pháp nghiệp vụ, mãi đến chiều tối cùng ngày cả chủ doanh nghiệp lẫn lái xe mới chấp hành. Sau khi tiến hành cân tải trọng phương tiện thì xe nào cũng vi phạp quá tải từ 90% đến 150%.

Theo phản ánh của người dân nơi đây, xe quá tải ngày đêm hoành hành trên tuyến đường này, bởi đây là tuyến đường chủ đạo để chở vật liệu xây dựng từ bãi tập kết Chi Đống, xã Tân Chi đi các nơi. Ông Nguyễn Văn Trung, người dân sinh sống ven tỉnh lộ 276 bức xúc: “Xe tải chạy suốt ngày đêm, inh tai, nhức óc lắm. Cứ đến 2-3 giờ sáng là nghe thấy tiếng xe chạy rầm rầm, mất cả giấc ngủ. Buổi tối thì những chiếc xe tải trọng lớn xếp hàng dọc trước cửa nhà tôi để chờ đêm đến rồi chạy. Đường mới xây xong, đẹp như thế đấy nhưng chẳng mấy lại hỏng thôi. Đề nghị Nhà nước phải có biện pháp mạnh hơn nữa để cuộc sống của chúng tôi trở lại  bình yên”.

Tuyến tỉnh lộ 276 nối từ đường đê sông Đuống ra Quốc lộ 38 vừa mới được xây dựng khang trang, hiện đại để phục vụ nhu cầu đi lại và phát triển kinh tế của các địa phương nơi đây, nếu không kịp thời ngăn chặn nạn xe quá tải thì sức bền của con đường cũng chỉ có giới hạn. Được biết, ngay sau khi có sự phản ánh của người dân, ngành chức năng đã tăng cường lực lượng, phương tiện nghiệp vụ, vừa ứng chốt, vừa tuần tra lưu động thường xuyên trên tuyến nên nạn xe quá tải hiện đã giảm hẳn.

Chưa dừng lại ở đó, rạng sáng ngày 3-7, khi 3 đội tuần tra của lực lượng Thanh tra giao thông đang làm nhiệm vụ xử lý xe quá tải theo Kế hoạch liên đội của Sở Giao thông-Vận tải thì phát hiện xe tải chở đất sét mang BKS 36c-10484 có dấu hiệu vi phạm quá tải trên tỉnh lộ 287, địa phận huyện Tiên Du, lực lượng Thanh tra ra hiệu lệnh dừng xe để kiểm tra, nhưng lái xe cố tình không chấp hành, đánh xe chạy vào khu công nghiệp Đại Đồng-Hoàn Sơn, hòng trốn thoát.

Theo lời kể của Thanh tra viên Nguyễn Văn Minh thì: “Ngay sau khi xe tải có biểu hiện chạy trốn, không hợp tác, một tổ tuần tra đuổi theo và tiếp tục ra hiệu lệnh dừng xe, nhưng xe tải vẫn cố tình đánh lái va cả vào đuôi xe của chúng tôi rồi lao xe lên vỉa hè, nhằm cố thủ. Suốt từ 4h sáng đến tận chiều tối cả lái xe và một người tự xưng là chủ xe đã dùng nhiều lời lẽ xúc phạm, thậm chí yêu cầu, hạch sách lực lượng Thanh tra. Chúng tôi phải sử dụng mọi biện pháp thuyết phục, áp dụng các biện pháp nghiệp vụ, nhưng họ vẫn cố tình không chấp hành. Phải đến khi gọi xe cẩu chuyên dụng của Tổng Cục đường bộ và thuê thêm xe cẩu của doanh nghiệp để cẩu phương tiện về cơ quan chức năng giải quyết thì chủ phương tiện mới chịu hợp tác. Không chỉ một, hai trường hợp nêu trên mà trong quá trình thực thi nhiệm vụ, chúng tôi đã gặp rất nhiều đối tượng cố tình chống đối như thế này, không những gây mệt mỏi, vất vả mà còn rất ức chế”.

Đó chỉ là 2 trong nhiều trường hợp xe quá tải “thi gan” cùng lực lượng chức năng. Còn tình trạng núp, né trạm cân, chạy vào bến tập kết vật liệu gần đó rồi hạ tải, khóa xe, bỏ đi... khi gặp lực lượng chức năng, là chuyện diễn ra như “cơm bữa”

Còn nhiều xe quá tải trên đường.

Sử dụng các biện pháp chống xe quá tải

Trong các cuộc họp bàn giải pháp bảo đảm trật tự ATGT của tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban ATGT tỉnh chỉ đạo gắt gao lực lượng chức năng, chính quyền các địa phương phải dùng mọi biện pháp để ngăn chặn triệt để nạn xe quá tải, thế nhưng kết quả vẫn chưa như mong đợi.

Ông Nguyễn Minh Hiếu, Phó Giám đốc Sở Giao thông-Vận tải nhấn mạnh: “Chúng tôi sử dụng mọi biện pháp nghiệp vụ, tăng cường lực lượng, phương tiện, thời lượng để chống xe quá tải, nhưng vẫn chưa giải quyết được triệt để. Nguyên nhân chính là do lực lượng vẫn còn mỏng, trong khi hoạt động xe quá tải ngày một tinh vi, tìm đủ mọi cách để né sự kiểm tra, kiểm soát. Hơn nữa, hiện nay rất khó khăn trong việc bãi hạ tải, sử dụng xe cẩu chuyên dụng... nên chưa đủ sức răn đe đối tượng vi phạm”.

Với sự tham gia, vào cuộc quyết liệt của 3 lực lượng liên ngành chính: Thanh tra giao thông, CSGT, Công an các huyện thị xã, thành phố, thường xuyên tuần tra, kiểm soát, ứng chốt 24/24h, một mặt chốt đặt trạm cân tại các tuyến đường trọng điểm, mặt khác thực hiện tuần tra lưu động, sử dụng cân xách tay... Ban ATGT tỉnh còn thường xuyên triển khai cao điểm liên ngành về xử lý xe quá tải nên tình trạng xe quá tải hoạt động đã giảm hẳn, nhưng chưa triệt để và vẫn không kém phần cam go.

6 tháng đầu năm nay, có hàng trăm lượt xe quá tải bị xử lý, thu nộp Kho bạc Nhà nước hàng tỷ đồng. Nhưng thực tế thì xe quá tải lưu thông trên các tuyến đường tỉnh, đường đê vẫn còn diễn ra phức tạp và vì lợi nhuận kinh tế nên các chủ xe, lái xe tìm mọi cách tránh lực lượng chức năng. Nếu bị phát hiện, kiểm tra, đối tượng vi phạm thường tìm đủ mọi cách để chống đối, chỉ khi không chống đối được mới chịu chấp hành.

Theo ông Nguyễn Thanh Phương, Phó Chánh Văn phòng Ban ATGT tỉnh thì để giảm và tiến tới giải quyết triệt để nạn xe quá tải phải tăng cường kiểm tra ngay từ các bến bãi, bờ đê, nơi xuất phát hàng hóa. Nếu xe nào vi phạm quá tải kiên quyết buộc hạ tải, không cho lưu hành. Nếu bến bãi nào để xảy ra tình trạng vi phạm quá tải nhiều lần có thể đình chỉ hoạt động. Có như vậy mới đủ sức răn đe đối tượng vi phạm.

Cần có chế tài mạnh hơn

Theo quy định của Nhà nước thì xe quá tải có thể phạt tới hàng chục triệu đồng và tước giấy phép lái xe trong thời gian 3 tháng. Mức phạt tưởng như rất nặng nhưng thực tế vẫn chưa đủ mạnh so với lợi nhuận mang lại từ việc giảm chi phí vận chuyển, hàng hóa tăng lên từ việc quá tải từ 100 đến 300%. Có lẽ nên tịch thu hàng hóa quá tải, tước giấy phép lái xe vĩnh viễn đối với những đối tượng vi phạm nhiều lần, thậm chí đình chỉ hoạt động của doanh nghiệp nếu có nhiều phương tiện vi phạm... Xử lý, nhắc nhở cả những cây xăng, quán ăn ven đường, địa chỉ né xe quá tải, thì mới có tác dụng mạnh với nạn xe quá tải hiện nay.

Dù cuộc chiến chống xe quá tải còn nhiều gian nan, song nếu duy trì được sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của lực lượng chức năng và toàn xã hội thì chắc chắn sẽ không còn chỗ để xe quá tải tung hoành. Nạn xe quá tải đang ngày đêm cày phá các tuyến đường, gây thiệt hại hàng nghìn tỷ cho công tác duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa đường hàng năm của Nhà nước và cũng là nguyên nhân gây ra các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.