Khắc phục khó khăn nguồn nước, bảo đảm đổ ải đúng tiến độ

Theo kế hoạch sản xuất, vụ xuân 2009 toàn tỉnh gieo cấy hơn 95% diện tích trà xuân muộn. Như vậy thời điểm gieo cấy lúa tập trung sẽ diễn ra trong khoảng thời gian từ ngày 5- 2 đến ngày  20- 2. Tuy thời vụ cấy lúa xuân còn khá dài nhưng theo dự báo nguồn nước tưới năm nay vẫn tiếp tục khan hiếm, Sở Nông nghiệp và PTNT yêu cầu Chi cục Thuỷ lợi chỉ đạo các Công ty Khai thác công trình thuỷ lợi (KTCTTL) tiến hành bơm nước đổ ải từ ngày 5- 1 (sớm hơn chỉ đạo của Bộ NN và PTNT khoảng 10 ngày), bảo đảm đủ nước phục vụ sản xuất.

Theo ông Đàm Văn Dũng, Chi cục trưởng Chi cục Thuỷ lợi, trong những ngày đầu tháng 1 mực nước ở thượng lưu tại cống Long Tửu (là nơi cung cấp nguồn nước tưới chính của khu vực Bắc Đuống) đã thấp hơn mức thiết kế 0,38m; ở hạ lưu cống Xuân Quan (cống lấy nước cho trạm bơm Như Quỳnh, để tưới cho khu vực Nam Đuống) thấp hơn mức thiết kế 0,3m.  Do vậy, ngay từ ngày 1-1 (sớm hơn kế hoạch của tỉnh 5 ngày) đã có một số trạm bơm bơm nước đổ ải như: Trạm bơm Trịnh Xá (Từ Sơn), Phù Cầm (Yên Phong) tích nước trữ vào các vùng trũng, ao hồ, kênh chìm, phòng khi nước sông xuống thấp không thể bơm tưới được. Để chủ động khắc phục khó khăn về nguồn nước, cùng với việc hoàn thành kế hoạch tháng làm thuỷ lợi cải tạo đất, trong đó chú trọng nạo vét các công trình trọng điểm, bảo đảm thông thoáng dòng chảy, Xí nghiệp Thuỷ nông các huyện, thành phố, thị xã sửa chữa toàn bộ máy bơm chống hạn, sẵn sàng vận hành khi có yêu cầu. Chủ động xây dựng các phương án ứng phó với tình trạng nước kiệt và phân bổ lịch tưới phù hợp với đặc điểm của từng vùng canh tác. Về phía các địa phương trên cơ sở kế hoạch xây dựng triển khai bơm nước sớm, thông báo đến từng cơ sở sử dụng nước, để có sự  phối hợp đưa dẫn nước hiệu quả, tránh lãng phí. Đối với những vùng khó khăn sẽ tiến hành hoà nước hợp lý, phấn đấu không để thiếu nước ảnh hưởng đến thời vụ gieo cấy của nông dân.  Hai Công ty KTCTTL tổ chức lực lượng hoành triệt tất cả các cống tiêu nước ra sông, hạn chế rò rỉ, để giữ nước trong đồng. Đồng thời, phối hợp với ngành Điện đăng ký công suất, bảo đảm đủ nguồn điện đổ ải. Về phía Điện lực Hưng Yên, trong khi chờ các ngành thẩm định phương án xử lý nợ đọng tiền điện thuỷ lợi, Công ty KTCTTL Nam Đuống đã chủ động vay vốn thanh toán nợ đọng cũ nên đến ngày 8-1, Điện lực Hưng Yên đã đóng điện, các trạm bơm tưới trong hệ thống bắt đầu đi vào vận hành bơm tích nước cho các vùng xa, các vùng khó khăn trước. 

Mặc dù đã có sự chuẩn bị khá kỹ lưỡng cả nguồn nước và phương tiện, thiết bị, nhưng do hệ thống công trình cũ đã vận hành qua nhiều năm, trong trường hợp mức nước xuống quá thấp các máy bơm phải hoạt động trong tình trạng quá tải nên dễ xảy ra sự cố, sẽ gây ảnh hưởng đến tiến độ đổ ải. Đặc biệt trạm bơm Như Quỳnh mới, tuy đã được đưa vào sử dụng từ năm 2007 với 4 tổ máy, song đến nay vẫn chưa thể hoạt động hết công suất thiết kế, thông thường chỉ vận hành được 1- 2 máy, cao điểm là 3 máy khi mực nước bể hút đạt 2m. Cục Quản lý công trình (Bộ NN và PTNT) đã làm việc với các đơn vị liên quan để tìm nguyên nhân và giải pháp khắc phục, nhưng hiện vẫn chưa có gì khả quan. Công ty KTCTTL Nam Đuống vẫn phải tiếp tục duy trì hoạt động trạm bơm cũ với phương châm hỏng đâu, sửa đó. Trước tình trạng khan hiếm nguồn nước, trạm bơm Như Quỳnh mới không thể đáp ứng yêu cầu phục vụ sản xuất vụ xuân 2009. Vì vậy, đề nghị Bộ NN và PTNT chỉ đạo các đơn vị liên quan nhanh chóng tìm nguyên nhân và có giải pháp khắc phục nhược điểm, đưa trạm bơm Như Quỳnh mới vào hoạt động theo đúng nhiệm vụ thiết kế.

  Trong điều kiện khó khăn về nguồn nước như hiện nay thì riêng sự nỗ lực của các đơn vị phục vụ vẫn là chưa đủ, về phía người sử dụng cần nâng cao ý thức trách nhiệm, có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các vùng trong lưu vực, không để lãng phí nước, bảo đảm đủ nước để gieo cấy lúa xuân trong khung thời vụ tốt nhất.

Bài, ảnh: Thái Uyên