Khúc đồng dao ở làng- tập thơ chứa nhiều tình cảm chốn quê

Lê Ba tên đầy đủ là Lê Văn Ba quê ở thôn Xuân Lai, xã Xuân Lai (Gia Bình), cử nhân kinh tế, Phó chủ tịch Hội Luật gia huyện Gia Bình. Học giỏi môn toán nhưng lại có năng khiếu làm thơ, viết văn, đã có nhiều thơ, văn in trên các báo Trung ương và địa phương. Năm 2012 anh cho ra đời tập thơ KHÚC ĐỒNG DAO Ở LÀNG do NXB Văn học ấn hành.

Một mảng đề tài rõ nét trong tập thơ là tiếng nói chân quê, tiếng nói của người nông dân, một nắng hai sương, gắn bó với ruộng đồng, cảm thông sâu sắc với những vất vả gian truân của người làm ruộng.
Em ơi có biết nhà nông
Hai sương một nắng bão bùng gian nan
Với bao vất vả bần hàn
Cày đi cấy lại hết tàn lại tươi
(Ơn nghĩa dân cày)
Nhưng những người nông dân ấy lại hiền lành tốt tính, nghĩa tình thủy chung.
Hiền lành chân thật thẳng ngay
Tin ai cởi dạ giãi bày tâm can
Sẻ chia vất vả bần hàn
Nghĩa tình sau trước mênh mang tình người
(Nông dân)
Đã từng là chủ tịch Hội nông dân huyện, thơ anh gắn bó với Tam Nông (Nông nghiệp, nông thôn, nông dân) anh có những vần thơ theo sát mùa vụ hiểu được đồng sâu cấy trước, đồng cạn cấy sau. Vui với niềm vui xuống đồng của bà con. Lo cho cây lúa trên đồng Vụ chiêm đã hạn vụ mùa bão giông. Và người “Thợ Cày” ấy không quên tri ân những con người làm ra hạt lúa củ khoai “Dẻo thơm những bát cơm đầy/Bưng ăn ơn nghĩa dân cày chốn quê”. Câu thơ mộc mạc giản dị gợi nhớ câu ca dao Ai ơi bưng bát cơm đầy/Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần
Không chỉ là tiếng thơ “Thợ cày”, thơ anh còn là tiếng thơ kháng chiến từ thời thực dân Pháp xâm lược KHÚC ĐỒNG DAO Ở LÀNG với 48 câu lục bát bày tỏ lòng tri ân những người du kích thôn nhà một thời máu lửa vùng lên chiến thắng. Khi cuộc kháng chiến chống Mĩ bước vào giai đoạn gay go, ác liệt chính anh cũng là người lên đường trở thành anh bộ đội Trường sơn.
Một thời xẻ dọc Trường Sơn
Vững chân bám trụ con đường bên tây
Trận địa nơi đỉnh đèo mây
Giữ cua tay áo đêm ngày xe qua (Một thời để nhớ)
Và những gian nan những hiểm nguy rình rập “Đạn bom khói lửa chiến trường,/Chết đi, sống lại xem thường hiểm nguy” nhưng tình nghĩa đồng đội thì vô cùng sâu sắc “Bẻ đôi viên thuốc chia đau/Bát cơm sẻ nửa hát câu quân hành”. Chiến tranh là vậy nhưng lạc quan yêu đời luôn là phẩm chất của anh bộ đội cụ Hồ từ thời chống Pháp, chính niềm tin ấy đã làm nên chiến thắng. Trên chuyến tàu vào Nam biết rằng chiến tranh không phải trò đùa nhưng người lính ấy vẫn vững một niềm tin vào ngày mai chiến thắng
Ngày mai vào trận xông pha
Ngày mai chiến thắng quê nhà đợi mong
(Lên tàu vào Nam)  
Chiến tranh kết thúc, người lính trở về, với tâm hồn chân quê mộc mạc lại được rèn luyện nơi chiến trận, thơ anh chứa chan những tình cảm chân thành cao đẹp. Trước tiên là tình cảm đồng đội một thời không thể nào quên: Qua rồi sống chết thương đau/Sẻ chia máu lửa, măng rau sốt ngàn. Tình cảm bè bạn ngây thơ hồn nhiên, trong trắng những ngày cùng học một trường, cùng đánh khăng, đánh đáo (Gặp lại một thời). Tình cảm gia đình đằm thắm với cha (Cha tôi), mẹ (Mẹ tôi), anh em và đặc biệt hậu quả chiến tranh (Nhiễm độc) để lại trong anh cũng nặng nề đau xót, tình cảm của anh đối với đứa con cũng làm ta xúc động nghẹn ngào “Hàng ngày chăm sóc con thơ/Nỗi đau nhiễm độc bao giờ nguôi ngoai”. Nhưng tình yêu rộng lớn của anh là tình yêu đối với làng quê gắn liền với tình cảm người mẹ kính yêu. Bài thơ Chốn quê hội tụ đầy đủ tinh yêu sâu sắc ấy.
Chốn quê là chỗ mẹ ngồi
Dần, sàng, may vá một thời nuôi ta
Chốn quê là chốn ầu ơ
Nằm trên cánh võng  mẹ ru tháng ngày
Không chỉ có vậy thơ của anh cũng tìm đến biển khơi chia sẻ tình cảm với những người chiến sĩ canh giữ biển trời (Lính nhà giàn), tìm về miền Trung nơi những con lũ đi qua để chia sẻ với đồng bào lũ lụt (Gửi miền Trung, Nơi con lũ đi qua). Tuy là tiếng thơ của người “thợ cày” nhưng đề tài khá đa dạng, nội dung phong phú, thế mạnh của anh là thể thơ lục bát, cảm xúc trữ tình, ngôn từ  mộc mạc giản dị truyền tải được những tình cảm chân thành và sâu đậm. Tuy nhiên nhiều ý thơ bị trùng lặp trong một số bài tạo cảm giác sáo mòn Sẻ chia máu lửa, măng rau sốt ngàn (Bỗng dưng lại nhớ) “Sẻ chia máu lửa biết bao ân tình” (Nhớ lắm sao quên) hoặc Cày đi cấy lại hết tàn lại tươi (Ơn nghĩa dân cày) Chết đi sống lại hết tàn lại tươi (Nghĩa tình đồng đội). Tuy nhiên với tình cảm của người yêu thơ, anh đã góp một tiếng nói thể hiện tình yêu quê hương, đất nước, con người, tình yêu cuộc sống chân thành giản dị.

Nguyễn Đức Ngọc
Thôn Ngăm Mạc, xã Lãng Ngâm, Gia Bình