Khúc ruột miền Trung…

Em gái sống ở miền Trung, vài lần vào thăm em tôi đi tàu Nam Bắc, có chuyến ra lại đi ô tô đường dài. Có đi chặng đường nghìn dặm ấy mới cảm nhận sự dằng dặc của khúc ruột miền Trung, sao mà xa xôi diệu vợi đến vậy. Có đi mới thấy thương em gái lấy chồng lập nghiệp ở nơi xa ngái ấy là thế nào.

Mỗi năm mỗi mùa mưa bão lại âm thầm ngóng tin về mãi nơi ấy, nơi con sông Trà Khúc chảy ngang thành phố Quảng Ngãi rồi xuôi về với biển, nơi cửa Đại, cửa Tùng hướng về đảo Lý Sơn - cửa ngõ của quần đảo Trường Sa, một phần máu thịt thân yêu của đất nước…
Mấy hôm rồi nghe thông tin về cơn siêu bão số 9, tôi nhắn tin cho em: Bão lớn đó, hãy chú ý an toàn nhé em… và hình dung ngôi nhà của em nằm ở làn đường thứ hai bên bờ sông Trà Khúc, mùa hè vẫn đón gió mát từ sông vào. Những ngày bình yên cảm nhận một thành phố khá lãng mạn bên dòng sông hiền hòa. Dòng sông rất rộng, nhưng ngày thường dòng nước chỉ mỏng manh như một con lạch giữa hai bờ cát rộng bát ngát. Em kể rằng đấy là mùa khô thôi, còn mùa lũ thì nước tràn về dữ dội, sông rộng mênh mông, nước tràn hết cả bờ qua làn đường phía trước vào mấp mé làn đường bên trong…
Khi cơn bão qua rồi, em bảo quang cảnh thành phố hãi hùng lắm, có mười cây thì đổ gãy mất năm cây, thành phố ngổn ngang bề bộn, đã hơn một ngày bão đi qua mà điện lưới vẫn chưa được cấp lại. Thời tiết thật dị thường, bão dữ dằn là vậy mà đi qua một cái là trời nắng chang chang, không có một chút mưa đền cây nào…
Chỉ vài câu vắn tắt như vậy mà tôi cũng hình dung ra quang cảnh nơi ấy. Con đường lớn dọc hai bên bờ sông Trà, phía bên kia ngọn núi Thiên Ấn cao vượt lên như một điểm tựa. Những buổi tối mùa hè, con đường này thật tấp nập với chợ đêm và các hàng quà đêm thơm nức các món ăn bình dị dân dã. Sang phía bên kia là làng quê đồng ruộng đan xen tạo nên bức tranh bình dị. Đi xuôi về biển có bãi tắm cũng mang tên Mỹ Khê, ra cảng Sa Huỳnh để đón tàu ra đảo Lý Sơn. Tàu cao tốc chạy chừng một giờ đồng hồ là ra đến Lý Sơn, rồi đảo Lớn, đảo Bé cũng kề cận bên đó. Cái năm ra thăm đảo Lý Sơn ấy, hòn đảo này còn chưa có điện lưới quốc gia. Chúng tôi đã đi thăm một vòng quanh đảo, những thửa ruộng xinh xắn phau phau một màu cát trắng, điểm xuyết trên đó là hành, tỏi, dưa hấu…, nó đẹp như những món đồ chơi tinh xảo, đến nỗi tôi muốn sà xuống tận ruộng mà ngắm. Những ngôi làng san sát nhà cửa, những ngôi nhà thâm thấp như nương vào nhau giữa trùng khơi. Điều làm tôi khá ấn tượng là những khu mộ gió đan xen trong khu dân cư, những ngôi mộ tượng trưng (không có hài cốt) để linh hồn những người mất tích ngoài khơi có chỗ nương về…
Còn hình ảnh hôm nay được gửi về từ nơi ấy là ngổn ngang, bộn bề nhà đổ, mái bay, bờ kè sạt lở… Tôi lại nhớ về những khuôn mặt người dân nơi ấy, những con người kiên cường quen đối mặt với sóng to bão lớn, đối mặt với ngoại xâm lăm le bờ cõi, mà vẫn vững tâm bình thản.
Những ngày ở chơi nhà em gái, chúng tôi đã có một ngày lang thang dọc theo huyện Bình Sơn để đến địa danh Ba Làng An. Địa danh có tên gọi này là do có ba làng cùng có tên “An”: An Hải, An Vĩnh và An Kỳ. Trong lịch sử cư dân của Ba Làng An còn là những người đầu tiên tham gia vào đội Hoàng Sa gìn giữ bảo vệ chủ quyền biển đảo của Việt Nam.
Chúng tôi còn la cà ở làng tranh Thanh Thủy, qua đó là đến những bãi biển hoang sơ còn chưa được ngành du lịch khai thác. Những cung đường mới làm có những con dốc lên xuống qua những quả núi bạt ngàn rừng cây, những làng mạc êm đềm thấp thoáng dưới những tán cây…
Những kỷ niệm xa ngái mà sống động như vừa mới đi qua, để những ngày này lòng lại hướng về nơi ấy với nỗi niềm xa xót, quặn thắt thương một dải đất miền Trung...