Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV: Thảo luận tổ về các dự thảo Luật Tổ chức TAND, VKSND và Luật Thanh tra (sửa đổi)

Tiếp tục phiên làm việc tại Kỳ họp thứ 9, chiều 8-5, Quốc hội thảo luận tại tổ về: Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân; Dự án Luật Thanh tra (sửa đổi).

Bổ sung hành vi “thay đổi, làm sai lệch” vào các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thanh tra

Góp ý vào dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi), tại Tổ 13, Đại biểu Trần Thị Vân, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh khẳng định: Việc sửa đổi Luật Thanh tra là cần thiết nhằm bổ sung, hoàn thiện những quy định liên quan đến việc sắp xếp hệ thống các cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu lực, hiệu quả; khắc phục những bất cập, hạn chế, chồng chéo trong tổ chức, hoạt động. Đại biểu đề nghị: Cần bổ sung thêm hành vi “thay đổi, làm sai lệch” vào các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thanh tra. Như vậy, khoản 3, Điều 6 dự thảo luật được viết lại là: “6. Không cung cấp thông tin, tài liệu hoặc cung cấp không kịp thời, không đầy đủ, không trung thực, thiếu chính xác; chiếm đoạt, tiêu hủy, thay đổi, làm sai lệch tài liệu, vật chứng liên quan đến nội dung thanh tra". Đề nghị bổ sung nhiệm vụ cho cơ quan thanh tra trong công tác phòng, chống lãng phí (Điều 15 dự thảo luật). Về xây dựng, ban hành kế hoạch thanh tra (Điều 16, 18 dự thảo luật), đề nghị xem xét, bổ sung quy định rõ thời gian cho ý kiến của Thanh tra Chính phủ đối với dự thảo kế hoạch thanh tra của Thanh tra tỉnh tại văn bản dưới luật, nhằm bảo đảm tiến độ thời gian và sự thống nhất trong quy định pháp luật. Về công khai kết luận thanh tra (Điều 37), đề nghị bổ sung quy định cụ thể về thời gian “đăng tải” hoặc “niêm yết” kết luận thanh tra, hoặc giao cho Chính phủ quy định chi tiết nội dung này. Về sửa đổi, điều chỉnh Kết luận thanh tra đã ban hành, trong thực tế quá trình thực hiện các quy định pháp luật thay đổi dẫn đến việc khó có khả năng thực hiện kết luận, Ban soạn thảo cần nghiên cứu, bổ sung thêm 1 điều khoản về việc sửa đổi, điều chỉnh Kết luận thanh tra đã ban hành trong các trường hợp cụ thể.

Tăng cường tính hiệu lực cho hoạt động thanh tra

Đại biểu Trần Quốc Tỏ, Đoàn ĐBQH tỉnh nhấn mạnh: Việc sửa đổi Luật Thanh tra hiện hành là cần thiết, nhằm quán triệt và thực hiện hiệu quả chủ trương, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW; kế thừa và đổi mới trong quá trình sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra về một đầu mối theo 2 cấp ở Trung ương và địa phương; khắc phục những bất cập, hạn chế, trùng lắp trong tổ chức, hoạt động của các cơ quan thanh tra hiện nay. Để bảo đảm phục vụ hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước, tăng cường tính hiệu lực cho hoạt động thanh tra, đại biểu đề nghị, chỉnh lý khoản 2 Điều 18 dự thảo Luật như sau:“2. Việc xây dựng, ban hành kế hoạch thanh tra phải căn cứ vào Định hướng chương trình thanh tra, hướng dẫn của Thanh tra Chính phủ, yêu cầu của nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và công tác quản lý thuộc phạm vi quản lý của ngành, lĩnh vực và địa phương.

Chậm nhất vào ngày 15 tháng 11 hằng năm, Thanh tra Chính phủ có trách nhiệm ban hành kế hoạch thanh tra của cơ quan mình; chậm nhất vào ngày 20 tháng 11 hằng năm, Chánh Thanh tra Bộ Công an, Chánh Thanh tra Bộ Quốc phòng, Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước, Chánh Thanh tra Cơ yếu, Chánh Thanh tra theo điều ước quốc tế, Chánh Thanh tra tỉnh trình Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp xem xét, phê duyệt đối với kế hoạch thanh tra.

Chậm nhất vào ngày 30 tháng 11 hằng năm, Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp có trách nhiệm phê duyệt đối với kế hoạch thanh tra: Chánh Thanh tra ban hành kế hoạch thanh tra chậm nhất sau 5 ngày làm việc kể từ khi được Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp phê duyệt".

Bảo đảm tính thống nhất giữa Luật Tổ chức TAND, VKSND với các dự án Luật

Đại biểu Trần Quốc Tỏ cho rằng, hiện nay, các dự án Luật trong lĩnh vực tư pháp hình sự như: Dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi), Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự (sửa đổi), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự... đang được các bộ, ngành trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội và dự kiến sẽ trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9. Do đó, việc sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (TAND) cần bảo đảm tính thống nhất với các dự án Luật cũng được trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến, thông qua tại Kỳ họp thứ 9, bảo đảm không chồng lấn về nội dung.

Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về hồ sơ dự án Luật Tổ chức Cơ quan điều tra hình sự (sửa đổi), trong đó có đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Đặc xá năm 2018. Tuy nhiên, trong dự thảo Luật Tổ chức TAND cũng đề xuất sửa đổi một số nội dung của Luật Đặc xá năm 2018. Vì vậy, để bảo đảm thống nhất, nên đưa các nội dung sửa đổi Luật Đặc xá năm 2018 trong Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức TAND sang Luật Tổ chức Cơ quan điều tra hình sự (sửa đổi). Các cơ quan của Bộ Công an sẽ phối hợp chặt chẽ với TAND tối cao tham mưu sửa đổi các quy định liên quan đến Tòa án trong Luật Đặc xá năm 2018, bảo đảm không bỏ sót nội dung.

Về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân (VKSND), Đại biểu Trần Quốc Tỏ cho rằng: VKSND là một trong các cơ quan tiến hành tố tụng, có chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp. Do đó, việc thay đổi các nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức, bộ máy của Viện sẽ ảnh hưởng, tác động đến các cơ quan khác như: Cơ quan điều tra, Tòa án, Cơ quan thi hành tạm giữ, tạm giam, Cơ quan thi hành án hình sự... Chính vì vậy, việc nghiên cứu, hoàn thiện tổ chức, bộ máy, nhiệm vụ, quyền hạn của Viện trong dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND cần phải bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với các dự án Luật khác đang trong quá trình trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến, thông qua tại Kỳ họp này và các luật khác có liên quan.