Luật Đất đai năm 2024, những đột phá trong quản lý

Giải quyết tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn trong các chính sách, pháp luật liên quan đến đất đai; bổ sung 22 khái niệm mới sát với thực tiễn; bỏ khung giá đất… là những điểm mới, mang tính đột phá của Luật Đất đai 2024, thay thế Luật Đất đai 2013, dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 1-8-2024. Đây là hành lang pháp lý quan trọng cho công tác quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai, phục vụ mục tiêu phát triển bền vững, đưa nước ta trở thành nước có thu nhập cao, thuộc nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu khu vực châu Á.

Giữ vai trò trung tâm trong hệ thống pháp luật liên quan đến đất đai, có mối quan hệ chặt chẽ, thống nhất với hệ thống pháp luật Việt Nam, Luật Đất đai 2024 được kỳ vọng giúp khơi thông nguồn lực, thúc đẩy phát triển. Theo đánh giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường thì Luật Đất đai 2024 đạt được 5 mục đích chính: Hoàn thiện hệ thống pháp luật, giải quyết tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn trong các chính sách liên quan đến đất đai; tháo gỡ vướng mắc trong quản lý, sử dụng đất; cân bằng lợi ích các chủ thể trong quan hệ đất đai; phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, minh bạch; thiết lập hệ thống quản lý hiện đại, chuyển đổi số, phát huy dân chủ, hạn chế khiếu kiện về đất đai, nâng cao chất lượng về quản lý đất đai. Trên cơ sở đó, Quốc hội đã cho ý kiến qua 3 kỳ họp và lắng nghe hàng triệu lượt ý kiến góp ý của cử tri để dự kiến Luật có hiệu lực sớm hơn quy định 5 tháng.
Trong nhiều điểm mới, mang tính đột phá, cộng đồng doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, người sử dụng đất đặc biệt quan tâm đến vấn đề quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; bỏ khung giá đất; đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận sử dụng đất, tài chính về đất đai… và 20 điều quy định được cụ thể hóa bởi HĐND và UBND cấp tỉnh. Trong đó nhấn mạnh đổi mới nội dung, phương pháp, quy trình tổ chức lập, điều chỉnh và phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phải kết hợp giữa chỉ tiêu các loại đất gắn với không gian, phân vùng sử dụng đất, hệ sinh thái tự nhiên, nhằm thể hiện được thông tin đến từng thửa đất. Đồng thời tăng cường công khai, minh bạch, có sự tham gia của người dân trong công tác lập quy hoạch sử dụng đất thông qua việc tổ chức lấy ý kiến. Đối với việc bỏ khu giá đất cũng được người dân hết sức quan tâm, theo đó, hàng năm UBND cấp tỉnh phải trình HĐND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1-1 của năm sau, bảo đảm sát thực tiễn.
Sau những sai phạm về đất đai tồn tại từ nhiều năm, nảy sinh các mâu thuẫn, xung đột trong đời sống xã hội, Luật Đất đai 2024 sẽ từng bước tháo gỡ, bảo đảm các quy chuẩn, tính pháp lý minh bạch, rõ ràng, hướng đến lợi ích của người sử dụng đất. Đó là những quy định về đất không có giấy tờ trước ngày 1-7-2014, hộ gia đình, cá nhân sẽ được cấp sổ đỏ nếu không vi phạm pháp luật về đất đai; không thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền; không có tranh chấp… Đất cấp sai thẩm quyền sau năm 2014 đến trước 1-1-2025 cũng sẽ được cấp sổ đỏ nếu được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp; phù hợp với quy hoạch sử dụng đất; người sử dụng đất có giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất. Đó là những quy định căn bản mà người sử dụng đất cần biết và được bảo đảm lợi ích. Chính vì vậy, Luật Đất đai 2024 kỳ vọng sẽ tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, phát huy cao nhất giá trị nguồn lực đất đai, đáp ứng nguyện vọng của các địa phương, doanh nghiệp và người dân.
Bắc Ninh tích cực tham gia, góp ý vào dự thảo các nghị định của Luật Đất đai 2024. Đồng thời xây dựng nội dung quy định chi tiết các điều được giao bởi HĐND, UBND cấp tỉnh ban hành, bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Đất đai và các văn bản quy định chi tiết Luật Đất đai 2024, bảo đảm khơi thông mọi nguồn lực phát triển.