Lương Tài nỗ lực bảo đảm nguồn nước tưới cho sản xuất vụ xuân 2010

Vụ xuân năm 2010, huyện Lương Tài có kế hoạch gieo trồng 5.150 ha cây trồng các loại. Đây là vụ sản xuất lớn với năng suất và sản lượng chiếm tỷ trọng cao trong năm. Theo dự báo, khí hậu năm nay diễn biến thất thường có thể dẫn đến tình trạng khô hạn trên diện rộng. Nhiều sông, suối ở các địa phương, mực nước xuống thấp hơn so với cùng thời kỳ các năm trước đây. Cấp uỷ, chính quyền và các ngành huyện Lương Tài đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, với quyết tâm bảo đảm điều tiết nước tưới được thuận lợi, đưa nguồn nước tới từng cánh đồng, thửa ruộng, tạo điều kiện giúp nông dân sản xuất vụ xuân kịp khung thời vụ.

Hiện nay, huyện Lương Tài có 414 km kênh mương cấp 1, cấp 2, cấp 3 và hệ thống hàng nghìn kênh mương xương cá chằng chịt bảo đảm cung cấp nước tưới cho gần 10.000 ha diện tích đất nông nghiệp. Tuy nhiên, do năm nay mùa mưa lũ ở Bắc Bộ đến muộn lại kết thúc rất sớm, nên lượng mưa trên địa bàn huyện Lương Tài thấp hơn trung bình nhiều năm, chỉ bằng 60%; mực nước trên các sông dẫn chính cũng xuống thấp hơn từ 40-50 cm, dẫn đến hầu hết các trạm bơm trên địa bàn không đủ nước hoạt động theo công suất thiết kế. Tuy chưa xảy ra tình trạng thiếu nước sản xuất trên diện rộng, nhưng ở một số địa phương cũng đã xuất hiện tình trạng thiếu nước cục bộ; lượng nước ở nhiều ao hồ, sông suối cũng đang ở mức thấp. Từ thực tế đó, huyện Lương Tài đã và đang triển khai nhiều phương pháp để chủ động phòng chống hạn, bảo đảm đủ nước tưới phục vụ sản xuất vụ xuân 2010.

Trước hết, huyện tập trung kiểm tra, đánh giá hiện trạng các công trình thuỷ lợi và phát động nhân dân ra quân thực hiện chiến dich vu seo làm thuỷ lợi nội đồng, cải tạo đất kết hợp với dồn điền đổi thửa. Từ giữa tháng 11-2009, các địa phương đã huy động người dân tự nguyện đóng góp ngày công và thuê thêm máy xúc để làm thuỷ lợi nội đồng, nạo vét các cửa dẫn nước, hệ thống kênh mương; nên công việc được thực hiện với tiến độ khẩn trương, bảo đảm thời vụ sản xuất.

Đến nay, toàn huyện Lương Tài đã đào đắp, nạo vét được 170.000 m3 bùn đất, đạt 150% kế hoạch; trong đó kênh tiêu 45.150 m3; kênh tưới 64.400 m3; bờ vùng, bờ thửa 60.000 m3. Đồng thời, huyện chỉ đạo tập trung nạo vét cửa cống lấy nước, bể hút trạm bơm; tôn cao khép kín bờ vùng, bờ thửa; đào đắp tu bổ lại hệ thống đường giao thông nội đồng; sửa chữa, nạo vét các công trình bị bồi lắng, xuống cấp; tổ chức vớt bèo, khơi thông dòng chảy. Bên cạnh đó, huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn tích cực, chủ động hợp tác với người dân thực hiện “Nhà nước và nhân dân cùng làm” trong việc xây dựng, tu bổ các công trình thuỷ lợi, kiên cố hoá kênh mương. Toàn huyện đã đầu tư khoảng 30 tỷ đồng kiên cố hoá hơn 100 km kênh mương, góp phần hoàn thiện, nâng cao chất lượng công trình, bảo đảm đưa nước thông suốt từ đầu mối đến mặt ruộng, phục vụ tưới tiêu cho cây trồng.

Huyện đã chỉ đạo và yêu cầu các xã, thị trấn chủ động “chôn nước, giữ nước” tại các ao, hồ; quản lý chặt chẽ nguồn nước, chống rò rỉ, thất thoát nước để đề phòng hạn. Mặt khác, điều tiết hệ thống cống cửa tiêu ra sông để ngăn chặn không cho nước thất thoát, tăng cường các biện pháp trữ nước, khi có nguồn nước lấy dự trữ vào các ao, đầm và kênh trục lớn; tranh thủ lấy nước thuỷ triều qua hệ thống kênh Văn Thai đưa vào hệ thống các kênh chìm. Động viên nông dân sử dụng tiết kiệm nước, hiệu quả và không tháo cạn các ao, chuôm, hồ để đánh bắt thuỷ sản.

Toàn huyện Lương Tài có 5 trạm bơm chính, 72 trạm bơm cục bộ với hơn 100 đầu máy; lường trước những khó khăn sẽ gặp phải trong vụ xuân; Xí nghiệp Thuỷ nông huyện đã chủ động tu sửa, bảo dưỡng thay thế phụ tùng thiết bị các trạm bơm, máy bơm để có thể vận hành hết công suất hiện có khi cần thiết. Đồng thời, bám sát vào lịch gieo trồng của huyện; Xí nghiệp Thuỷ nông huyện đã xây dựng phương án tưới, tiêu chi tiết cho các công trình, địa phương và xứ đồng trong vùng để từ đó thực hiện lịch phân phối nước luân phiên hợp lý ngay từ đầu vụ; thông báo lịch cấp nước cụ thể đến từng cơ sở và hộ nông dân sử dụng nước, để có sự phối hợp đưa dẫn nước hiệu quả, tránh lãng phí.

Ông Nguyễn Đình Toàn, GĐ Xí nghiệp Thuỷ nông huyện Lương Tài cho biết: Cuối tháng 10, đầu tháng 11 vừa qua, Xí nghiệp đã tiến hành kiểm tra tình trạng các công trình thuỷ lợi, triển khai sửa chữa công trình bị hỏng; đại tu bảo dưỡng máy bơm, trạm bơm; nạo vét kênh tưới, tiêu cống   lấy nước, cống đầu kênh... với tổng kinh phí khoảng 1 tỷ đồng. Hiện tại, các công trình thuỷ lợi của Xí nghiệp đã sẵn sàng phục vụ cho công tác đổ ải bắt đầu từ ngày 5-1-2010 và phấn đấu xoá ải vào ngày 14-2-2010.

Cũng theo ông Toàn, do nhận định sớm được tình hình về nguồn nước khan hiếm, Xí nghiệp Thuỷ nông huyện sẽ tổ chức bơm nước theo phương châm xa cao tưới trước, gần thấp tưới sau; và ưu tiên đổ ải sớm cho những địa phương có đất chân vàn cao, khó khăn trong việc lấy nước. Để làm được điều này, Xí nghiệp đã có phương án, kế hoạch bơm nước, lấy nước cho phù hợp với từng vùng, từng khu vực canh tác. Đồng thời, phối hợp với ngành Điện đăng ký công suất, bảo đảm đủ nguồn điện; bố trí lực lượng trực ca, kíp; huy động các trạm bơm chính, trạm bơm cục bộ và cả trạm bơm “dã chiến” hoạt động tối đa công suất, điều tiết nguồn nước tưới kịp thời, hợp lý cho nông dân sản xuất.

Mặt khác, Lương Tài cũng chỉ đạo các địa phương có kế hoạch điều chỉnh cơ cấu cây trồng, khuyến khích nông dân chuyển những diện tích cấy lúa không bảo đảm đủ nước tưới suốt vụ sang trồng màu, mở rộng trồng các loại cây có sức chịu hạn tốt. Đẩy mạnh thâm canh, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất để tăng giá trị thu nhập trong sản xuất nông nghiệp. Trong quá trình sản xuất, khuyến cáo nông dân cần hết sức tiết kiệm nước, bảo đảm đủ nước cho cây trồng sinh trưởng và phát triển.

Đức Phương