Ngàn năm lau trắng

Nắng xế lưng chiều, tôi thả lòng trôi về miền bạt ngàn lau lách đang chín rộ ven sông. Man mác một mùa lau cuốn tôi vẩn vơ nghĩ đến thân phận. Hẳn nhiên là thân phận của những người đàn bà phau phau niềm nỗi, xốn xang bạc trắng hồn lau…

Chậm bước nơi dải đất hoang, trước mắt tôi, lau trắng ngây ngô nhìn nhau. Phía đó, nắng lững thững trên dòng sông hom hem con nước. Lau lem rũ rượi đôi bờ kéo không gian chùng xuống ủ ê. Chiều buông chầm chậm gieo vào lòng người lữ thứ những ẩn ức nhạt màu, chơi vơi vô định.
Trong khoảng âm u của cõi mịt mù cảm xúc, dường như tôi nghe tiếng lòng nức nở. Gió vội vã điều gì mà vấp chân ngã rạp vào bờ bãi dập dềnh sắc trắng. Nắng liu riu ru hồn lau phất phơ trước những lọn heo may ngúng nguẩy chạy tìm gió bấc.
Hoàng hôn xuống nhanh. Chuông nhà thờ nhập nhoạng ăn sương, vang vọng cô liêu dội vào rừng lau. Lòng tôi co lại, rạc rời giữa mênh mông, lênh đênh giữa vô cùng.
Không gian rấm rứt đau, the thé hẫng hụt. Người đàn bà vô hình lắt lay niềm nỗi, âm ỉ từng cơn sóng sâu thẳm tâm can y nguyên cái ngày những bông lau vặn mình trở dạ.
Lau khe khẽ hát bên sông. Dòng sông hay là dòng đời mà lúc lững lờ trôi, lúc đỏ ngầu cuộn chảy. Con nước hung hiểm cứa vào lòng người những vệt nhớ thương khúc lở khúc bồi, nhoi nhói từng cơn cồn cào khuya vắng. Lòng sông lạnh lùng dìm chết bóng trăng!
Lại là trăng! Trăng khiến tôi nghĩ đến em, một loài hoa cánh trắng khai nở đúng đêm trăng tỏ, vành vạnh khuôn rằm.
Tôi lạc vào cõi Trịnh mất rồi, trăng xa bến tình, bỏ nguyệt nổi nênh. “Từ trăng thôi là nguyệt” là một lời tình ca đậm sâu dang dở. Còn gì buồn hơn khi hồn lau trắng xóa phạc phờ tạc tượng chính mình dưới nguyệt. Phận số ư? Trăng rọi hồn lau, nhức nhối đêm sâu…

Rừng lau mặc niệm, ngập ngụa nghĩ suy trong tầng sâu tiềm thức. Đêm cỗi cằn những hạt vui, xù xì bóng tối. Xa xa, le lói mấy ngọn đèn lẻ loi chiếu rọi, bệch bạc tiếng gọi thời gian vang vào huyễn mộng.
Sương khuya dậy thì. Người đàn bà lau khát khô những giọt mơ son, héo mòn trong ảo vọng. Lau trắng đẹp và buồn đến nao lòng!
Ngay lúc này đây, bao nhiêu nghĩ suy của tôi về phận số đàn bà hóa ra rỗng rãng như chiếc mạng nhện bỏ hoang. Vương gió vấn sương, nhoè mưa nhạt nắng. Hồn lau trắng thiêu đốt tôi bằng những phong ba trong mùa lặng lẽ ủ rêu tiếng người.
Lau muôn đời chẳng chọn chốn cao sang, chỉ nép mình nơi hoang vắng rồi vẫy vùng tồn tại như chiếc bóng bên rìa cuộc đời, bé mọn đến mức đáng thương. Dù vậy, cốt cách của lau luôn trắng trong thanh khiết, tự mình vươn dậy nơi đất cằn sỏi đá, nơi hoang hoá bãi bờ mà đơm hoa và chưa bao giờ trễ hẹn với heo may. Lau thủy chung đến bạc đầu vẫn trung trinh lòng dạ.
Hồn lau như một tấm gương để con người trần thế soi mình vào đó mà rèn giũa khiêm nhường, hun đúc bản lĩnh vươn lên trong nghịch cảnh. Tôi chợt nhớ ra, em cũng là mẫu người phụ nữ giống như lau, mảnh mai mà kiên cường khiến tôi cảm phục.
Từ lau và từ em nên tôi tin, lau là hóa thân của những người đàn bà có phận số truân chuyên nhưng đặm đầy khí tiết. Cứ thế, mỗi mùa heo may, lau vắt kiệt cùng sức lực để phau phau hoa trắng dâng đời. Tự trong sâu thẳm lòng mình, tôi nhìn thấu và cảm được lau đang lặng lẽ trưởng thành hơn với chính mình năm cũ.