Ngọn hải đăng trên đảo Song Tử Tây

Ngoài chức năng dẫn đường cho tàu, thuyền quốc tế qua lại, hải đăng Song Tử Tây còn là ngọn đèn đánh dấu tọa độ, làm điểm tựa cho ngư dân Việt Nam khi ra Biển Đông khai thác, đánh bắt hải sản. Trong chuyến công tác ra Trường Sa dịp tết Ất Tỵ, vì lý do đặc biệt mà tàu Trường Sa 571 phải neo đậu phía ngoài đảo Song Tử Tây 4 ngày. Hằng ngày, tôi cùng đồng nghiệp và cán bộ, chiến sĩ Vùng 4 Hải quân lên boong tàu ngắm đảo từ xa. Ngọn hải đăng trên đảo cùng những câu chuyện xung quanh nó được nhắc đến nhiều nhất.

Bên gốc bàng vuông rợp bóng nằm ngay dưới chân Trạm Hải đăng Song Tử Tây, Trạm trưởng Trần Văn Chiến cho biết: “Trước sóng gió khắc nghiệt và sự mặn mòi của nước biển, ngọn hải đăng Song Tử Tây vẫn hiên ngang đứng vững, chưa đêm nào tắt. Ban ngày, tàu, thuyền có thể nhìn thấy ngọn hải đăng từ khoảng cách 8 hải lý và ban đêm là 21 hải lý. Theo thiết kế, hải đăng Song Tử Tây cao 38m, được xây theo hình tháp tròn ở góc phía Đông của đảo, vì ở vị trí này sẽ đón ánh nắng mặt trời buổi sớm và cũng phát những tia sáng đầu tiên khi mặt trời lặn về phía Biển Đông. Trụ chính và các bậc cầu thang lên vị trí cao nhất nơi đặt đèn chiếu bên trong ngọn hải đăng được làm hoàn toàn bằng gỗ lim nguyên khối. Đây là ngọn hải đăng có chiều cao lớn nhất trong các ngọn hải đăng trên Quần đảo Trường Sa nên tàu, thuyền có thể nhìn thấy từ khoảng cách trên 21 hải lý”.

Hải đăng trên đảo Song Tử Tây cao gần 40 m là ngọn đèn đánh dấu tọa độ, làm điểm tựa cho ngư dân Việt Nam khi ra Biển Đông khai thác, đánh bắt hải sản.

Để hải đăng Song Tử Tây không bao giờ tắt, cán bộ, kỹ sư, nhân viên vận hành của trạm phải làm việc ngày đêm trong môi trường khắc nghiệt, bất kể nắng, mưa, mùa biển lặng hay bão tố và trong mọi hoàn cảnh, ngọn hải đăng không bao giờ được tắt, đó là nguyên tắc, là mệnh lệnh từ đất liền. Cũng vì tính chất công việc mà quân và dân trên đảo gọi những công nhân của trạm là “những người thợ đèn”. Hiện tại,công việc của cán bộ làm nhiệm vụ ở Trạm Hải đăng Song Tử Tây đã bớt khó khăn hơn trước rất nhiều bởi tàu tiếp vận của công ty và tàu ngư dân ghé đảo thường xuyên, vì thế, lương thực, thực phẩm không thiếu.

Cùng leo lên cột đèn và tận mắt chứng kiến công việc của cán bộ kỹ thuật Trạm Hải đăng Song Tử Tây mới thấy hết sự vất vả của các anh. Do gió biển có hơi nước nhiễm mặn nên những thiết bị của ngọn hải đăng hay bị gỉ sét, nếu không bảo quản thường xuyên đèn dễ chập, cháy và hỏng hóc. Để duy trì hoạt động của ngọn hải đăng thì vất vả nhất là bảo dưỡng bóng đèn, bởi đây là vị trí cao nhất, mỗi khi biển động, công việc lau bóng đèn càng nguy hiểm, trên tháp đèn, gió thổi mạnh khiến các tấm kính rung bần bật. Theo quy định, đèn hải đăng Song Tử Tây hoạt động từ 17 giờ 30 phút ngày hôm trước đến 5 giờ 30 phút sáng hôm sau. Ngày nào có dông gió, sương mù, thời tiết xấu thì phải mở đèn sớm hơn và tắt muộn hơn. Khi gặp sự cố, đèn chính bị hỏng, thì đèn phụ được bật lên để thay thế và ngay lập tức phải khắc phục sự cố đèn chính. Trong bất luận điều kiện nào, đèn hải đăng không được tắt.

Hiện nay, với sự quan tâm của Nhà nước, Trạm Hải đăng Song Tử Tây được đầu tư hệ thống điện gió và điện năng lượng mặt trời cùng hệ thống điều khiển có cảm biến ánh sáng để tự động bật tắt đèn khi trời tối. Tuy nhiên, cán bộ quản lý vận hành ở đây vẫn dự phòng máy nổ phát điện để bảo đảm vận hành đèn dẫn hướng bình thường trong mọi điều kiện. Đánh giá về ý nghĩa của ngọn hải đăng trên đảo, Thượng tá Nguyễn Văn Khương, Chính trị viên đảo Song Tử Tây cho biết: “Việc xây dựng và vận hành ngọn hải đăng trên đảo được tuân theo luật pháp quốc tế và được Cơ quan Quỹ đạo quốc tế và Hiệp hội Báo hiệu hàng hải quốc tế ghi nhận trên hải đồ quốc tế. Từ khi được xây dựng, ngọn hải đăng trên đảo Song Tử Tây đóng vai trò rất quan trọng, là “mắt thần” của đảo.