Nhà hát truyền hình, sân khấu online - Chuyển đổi để thích ứng

Từ nay đến cuối năm 2021, vào 20h30 phút thứ Bảy hàng tuần trên sóng Đài Phát thanh và Truyền hình Bắc Ninh và các nền tảng số sẽ có các chương trình biểu diễn nghệ thuật, tiểu phẩm, ca nhạc tuyên tuyền sân khấu hóa do các nghệ sĩ, diễn viên, tuyên truyền viên của Nhà hát Dân ca Quan họ và Trung tâm Văn hóa tỉnh thực hiện.

Trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp kéo dài thì việc chuyển đổi phương thức tiếp cận khán giả thông qua nhà hát truyền hình, sân khấu online của các đơn vị hoạt động nghệ thuật được xem là giải pháp hữu hiệu, thức thời và bắt kịp với xu hướng.

Với phương thức nhà hát truyền hình, sân khấu online, khán giả sẽ được thưởng thức các chương trình nghệ thuật chuyên nghiệp ngay tại nhà.

Liều “vaccine tinh thần”
Lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn đã trải qua một thời gian dài khó khăn, gần như “đóng băng” hoàn toàn vì dịch COVID-19. Ngay sau khi Bắc Ninh chuyển trạng thái bình thường mới, được sự đồng ý của tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh đã chỉ đạo các đơn vị sự nghiệp khởi động trở lại lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn bằng việc xây dựng kịch bản và tổ chức biểu diễn nhiều chương trình văn hóa, nghệ thuật chất lượng để phục vụ nhân dân qua sóng truyền hình và trên các nền tảng số.
Theo kế hoạch từ nay đến cuối năm, đơn vị Nhà hát sẽ hoàn thành 8 chương trình với chủ đề xuyên suốt “Câu Quan họ lan tỏa yêu thương”, thời lượng từ 35 đến 50 phút/chương trình gồm các làn điệu dân ca Quan họ cổ, Quan họ lời mới, các hoạt cảnh... Trung tâm Văn hóa tỉnh sẽ thực hiện 4 chương trình theo từng chuyên đề. Mỗi chuyên đề có thời lượng từ 25-30 phút gồm các ca khúc, tiểu phẩm tuyên truyền hình thức sân khấu hóa. Mỗi chương trình đều được Hội đồng Nghệ thuật duyệt, đánh giá và thống nhất cho phép công diễn.
Chiều 5-10, Hội đồng Nghệ thuật đã dự tổng duyệt, đánh giá tiểu phẩm “Hoãn cưới” và một số ca khúc tuyên truyền chủ đề “Chung tay phòng chống dịch COVID-19” do các nghệ sĩ, diễn viên, tuyên truyền viên, cộng tác viên của Trung tâm Văn hóa tỉnh thực hiện. Các thành viên hội đồng đều đánh giá, ghi nhận tinh thần sáng tạo, nhiệt tình luyện tập của anh chị em nghệ sĩ, diễn viên.   

Chương trình ca nhạc tuyên truyền với chủ đề “Chung tay phòng, chống dịch COVID-19” của Trung tâm Văn hóa tỉnh. (Ảnh minh họa)

Bà Nguyễn Thị Hoa, Giám đốc Trung tâm văn hóa tỉnh cho biết: Với đặc thù riêng, dùng sân khấu hóa để tuyên truyền các nhiệm vụ chính trị, do vậy, Trung tâm đầu tư sáng tạo ý tưởng, xây dựng kịch bản, mời cố vấn là những người có chuyên môn về nghệ thuật và văn hóa hỗ trợ chọn lựa các ca khúc, dàn dựng tiểu phẩm có nội dung phù hợp, vừa bảo đảm chất lượng chuyên môn nghệ thuật vừa đạt hiệu quả tuyên truyền cao nhất. Đây là lần đầu tiên chúng tôi thực hiện tuyên truyền sân khấu hóa theo phương thức phát sóng truyền hình do đó rất cần sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị liên quan.
Việc chuyển hướng biểu diễn văn hóa, nghệ thuật trực tuyến không chỉ giúp thỏa mãn ngọn lửa đam mê, sự nhiệt huyết, sáng tạo của các nghệ sĩ, mà còn lan tỏa những thông điệp sâu sắc về sự chung tay của toàn xã hội trong công tác phòng chống và đẩy lùi dịch COVID-19. Có thể ví chuỗi chương trình biểu diễn văn hóa, nghệ thuật trực tuyến giống như một liều “vaccine tinh thần” vừa tạo động lực, tiếp sức cho các nghệ sĩ, diễn viên vừa tăng thêm đề kháng cho nhân dân vượt qua khó khăn, thách thức của đại dịch.
NSƯT Lương Trung Kiên, Phó Giám đốc Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh phấn khởi: Sau nhiều tháng liên tiếp các đoàn nghệ thuật im lìm “đắp chiếu”, ngay khi có thông tin được tỉnh cho phép biểu diễn nghệ thuật ghi hình phát sóng phục vụ nhân dân qua truyền hình, đơn vị Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh rất vui mừng, phấn khởi và bắt tay luôn vào xây dựng kịch bản chương trình. Đối với anh em nghệ sĩ, diễn viên, sau thời gian dài được trở lại biểu diễn trên sân khấu đều rất xúc động, hào hứng, tích cực luyện tập. Hiện tại, chúng tôi đã hoàn thành phát sóng chương trình số 1 vào ngày thứ Bảy 2-10. Dù chương trình đầu tiên được thực hiện khá gấp nhưng sau khi phát sóng đã nhận được phản hồi tích cực của công chúng, có khán giả còn gửi tin nhắn là một bài thơ mới sáng tác để chúc mừng anh em nghệ sĩ.

Hướng đi tất yếu
Đối với lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn, yếu tố khán giả thưởng thức trực tiếp có ý nghĩa quan trọng bởi nó mang lại cảm xúc thực tế với sự cộng hưởng trong cảm xúc để tạo giá trị chân-thiện-mỹ. Nhưng dịch bệnh đã tạo ra “rào chắn” giữa nghệ sĩ với khán giả. Trước những thách thức bất ngờ, khó lường của dịch bệnh, các nhà hát, đơn vị hoạt động nghệ thuật quyết tâm tiếp cận hướng đi mới không chỉ nhằm tháo gỡ khó khăn trước mắt, trong ngày một ngày hai mà còn là một xu thế tất yếu của tương lai.

Tiểu phẩm “Hoãn cưới” dự kiến được giới thiệu đến công chúng khán giả trên sóng của Đài Phát thanh và Truyền hình Bắc Ninh vào tối thứ Bảy 9-10.

Ông Nguyễn Xuân Trung, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhận định: Dịch COVID-19 đã để lại nhiều hệ lụy đối với Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Hầu hết các hoạt động của ngành có đặc thù là tập trung đông người nhưng vì dịch nên đều phải dừng lại, rơi vào trạng thái tê liệt. Được tỉnh cho phép chuyển đổi hình thức áp dụng công nghệ số để chuyển tải các chương trình, tiết mục nghệ thuật trong thời điểm này là niềm vui lớn đối với nam nữ nghệ sĩ, diễn viên, tuyên truyền viên của ngành. Song chúng tôi cũng nhận thấy rằng, chuyển đổi số không chỉ là giải pháp tình thế có ý nghĩa tạm thời mà ngay cả khi xã hội hoạt động bình thường thì việc tạo ra một kênh giao tiếp trực tuyến với khán giả cũng rất quan trọng. Bởi nhu cầu thưởng thức văn hóa nghệ thuật của công chúng rất lớn trong khi điều kiện để xem trực tiếp các chương trình nghệ thuật của người dân lại rất hạn chế.
Như vậy, ở một chiều nhất định thì đại dịch COVID-19 đã tạo “cú huých” đối với việc chuyển đổi số trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn. Nó buộc các đơn vị hoạt động nghệ thuật và nghệ sĩ phải thay đổi để thích ứng trong điều kiện phòng dịch và cả trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của công nghệ số đang làm thay đổi thói quen nghe nhìn, thưởng thức nghệ thuật của nhân dân.