Nhìn lại năm học đầy biến động

Nói nhìn lại chưa hẳn đúng bởi đến cuối tháng 7, năm học 2020-2021 vẫn chưa thực sự kết thúc. Làn sóng dịch COVID-19 lần thứ tư lan đến Bắc Ninh tác động mạnh mẽ đến mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có ngành GD-ĐT. Năm học 2020-2021 có thể không tổ chức bế giảng, nhưng nhìn lại chúng ta vẫn rất tự hào bởi trong năm học đầy biến động, ngành GD-ĐT tỉnh đã linh hoạt vượt khó khăn và đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Giám đốc Sở GD-ĐT Nguyễn Thế Sơn tặng hoa chúc mừng em Nguyễn Thị Kiều Anh (trường THPT Chuyên Bắc Ninh) đạt 29 điểm theo tổ hợp khối C vào Đại học năm 2021 (ngày 26-7).

Với riêng Bắc Ninh, thời gian năm học 2020-2021 có sự khác biệt rõ rệt giữa học kỳ I và học kỳ II. Học kỳ I diễn ra bình thường, các cấp học, ngành học đều nỗ lực hoàn thành các mục tiêu đề ra. Đặc biệt, tại kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, đội tuyển tỉnh có 57/72 thí sinh dự thi đạt giải, chiếm 79,2% gồm 5 giải Nhất, 21 Nhì, 21 Ba, 10 giải KK.
Với kết quả đó, Bắc Ninh vinh dự xếp thứ 7 toàn quốc về tỷ lệ thí sinh dự thi đạt giải; xếp thứ 2 trong khu vực và xếp thứ 6 toàn quốc về số thí sinh đạt giải nhất Quốc gia. Trong số những thí sinh đạt giải, có 13 em được dự thi vòng 2 chọn các đội tuyển Việt Nam dự thi Olympic khu vực và quốc tế (4 em vinh dự có mặt trong đội tuyển quốc gia dự thi Olympic khu vực Châu Á và Châu Âu).
Tại cuộc thi khoa học kỹ thuật quốc gia, ngành GD-ĐT Bắc Ninh cũng vinh dự có giải nhất đó là dự án “Cánh tay robot dành cho người khuyết tật liệt cơ tay toàn phần” của 2 học sinh trường THPT Hàn Thuyên; dự án này đã được Bộ GD-ĐT chọn tham gia cuộc thi khoa học kỹ thuật quốc tế - ISEF tại Hoa Kỳ vào tháng 5 và là dự án duy nhất của Việt Nam giành giải chính thức tại cuộc thi (giải Ba). Đây cũng là giải KHKT quốc tế chính thức đầu tiên của học sinh Bắc Ninh.
Về tổng thể, trong học kỳ I, các cấp học trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành chương trình giáo dục theo đúng kế hoạch thời gian năm học.
Biến động bắt đầu từ học kỳ II, khi làn sóng dịch COVID-19 lần thứ 3 xuất hiện tại Việt Nam. Học sinh Bắc Ninh nghỉ Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 sớm và đi học lại sau khoảng 1 tháng. Học sinh trở lại trường, Sở GD-ĐT chỉ đạo phải thực hiện tốt nhiệm vụ kép là dạy học và phòng, chống dịch COVID-19. Tuy vậy, biến động thực sự chính từ sau đợt nghỉ lễ 30-4 và 1-5, khi làn sóng dịch COVID-19 lần thứ 4 bùng phát mạnh tại Bắc Ninh mà tâm điểm là huyện Thuận Thành rồi thành phố Bắc Ninh và huyện Quế Võ. Học sinh các cấp đồng loạt nghỉ học để phòng, chống dịch; là tâm dịch phức tạp, mọi sự quan tâm dồn về Thuận Thành.
Cùng với các tầng lớp nhân dân, các nhà giáo cũng là lực lượng quan trọng, xung kích trong cuộc chiến chống “giặc” COVID-19. Thời điểm trung tuần tháng 5, riêng trường THPT Thuận Thành số 1 có 8 giáo viên, học sinh mắc COVID-19, 300 giáo viên và học sinh diện F1 và 1.400 diện F2. Để động viên tinh thần học sinh khối 12, từ phòng cách ly, Hiệu trưởng Nguyễn Hữu Thanh biên bức tâm thư xúc động, có đoạn: “Có thể chúng ta chưa kịp tổ chức lễ tri ân và trưởng thành như dự kiến ban đầu, nhưng nếu có thể, sau mùa thi thành công, chúng ta sẽ tổ chức buổi lễ đó thật trang trọng, đáng nhớ và nhiều ý nghĩa…”
Thật đáng trân trọng, trong những ngày cách ly tập trung, giáo viên nhà trường vẫn dạy ôn thi qua mạng; hết thời gian cách ly, nhiều người đã tình nguyện đồng hành, hỗ trợ lực lượng y tế tham gia chống dịch nơi tuyến đầu, theo lời kêu gọi toàn dân chống dịch của lãnh đạo tỉnh. Công việc của các thầy, cô là hỗ trợ nhập liệu lấy mẫu xét nghiệm, nhiều hôm trong cái nóng hầm hập, trên người kín bưng đồ bảo hộ nhưng họ vẫn sát cánh với ngành y tế làm việc xuyên đêm, không ngại khó ngại khổ.
Ngoài nhiệm vụ nhập liệu xét nghiệm là chính, các nhà giáo còn tình nguyện tham gia công tác hậu cần phục vụ khu cách ly và các chốt kiểm soát dịch. Ngành GD-ĐT Quế Võ lúc cao điểm huy động 1.400 cán bộ, giáo viên; ngành GD-ĐT thành phố Bắc Ninh huy động hơn 1.000 cán bộ, giáo viên; ngành GD-ĐT Thuận Thành huy động gần 1.000 cán bộ, giáo viên làm các công việc liên quan đến phòng, chống dịch COVID-19; nhiều trường học cũng được trưng dụng làm khu cách ly hoặc nơi ở tạm cho công nhân những ngày chống dịch…
Học sinh các cấp của tỉnh chính thức nghỉ học để phòng, chống dịch COVID-19 từ đầu tháng 5, tuy nhiên ngành GD-ĐT rất chủ động và luôn kiên trì mục tiêu “tạm dừng đến trường nhưng không dừng học”. Với kinh nghiệm nghỉ học chống dịch từ năm học trước, năm học này, ngành GD-ĐT Bắc Ninh đã phát huy tốt các giải pháp dạy học trực tuyến qua Internet và trên truyền hình, trong đó ưu tiên dạy ôn các lớp cuối cấp đáp ứng các kỳ thi, tuyển sinh năm 2021. Tất nhiên, dạy học trực tuyến dù sao cũng không thể hiệu quả cao bằng dạy học trực tiếp. Học sinh khối 12 của tỉnh nghỉ học lâu vì thế cũng khá thiệt thòi.
Do dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, Sở GD-ĐT tham mưu và đã được UBND tỉnh nhất trí lùi thời gian thi, tuyển sinh vào THPT công lập và lớp 6 trọng điểm từ trung tuần tháng 6 như kế hoạch sang cuối tháng 7 và đầu tháng 8, trên cơ sở dịch đã được kiểm soát.
Riêng với kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021, kỳ thi quan trọng đánh giá một phần quan trọng kết quả thi đua của toàn ngành, luôn thu hút sự quan tâm đặc biệt. Trước diễn biến dịch, đến tận trung tuần tháng 6, nhiều người vẫn không tin Bắc Ninh có thể tổ chức được kỳ thi theo đúng lịch của Bộ, diễn ra trong 2 ngày 7 và 8-7. Tuy nhiên, vì quyền lợi của các thí sinh, ngành GD-ĐT luôn chủ động bám sát diễn biến dịch, xây dựng kịch bản và tham mưu với UBND tỉnh kế sách phù hợp, quyết tâm tổ chức kỳ thi bảo đảm nhiệm vụ kép là: an toàn, nghiêm túc, đúng quy chế và an toàn trong công tác phòng, chống dịch. Cả hai nhiệm vụ đều quan trọng như sau, bởi chỉ cần sơ suất một chút là có thể để lại hậu quả lớn làm ảnh hưởng đến uy tín của tỉnh và ngành.
Với nỗ lực của cả hệ thống chính trị, nhất là Ban chỉ đạo thi tỉnh, tại Bắc Ninh, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021, còn gọi là kỳ thi vượt khó đã diễn ra suôn sẻ và hoàn thành tốt cả 2 mục tiêu nói trên.
Kết quả bước đầu rất đáng ghi nhận, điểm bình quân các môn thi tốt nghiệp THPT của tỉnh đạt 6,527 điểm, xếp thứ 19/63 tỉnh, thành phố toàn quốc (năm 2020 xếp thứ 26 toàn quốc); điểm bình quân môn Vật lý 7,094 điểm, xếp thứ 1/63 tỉnh, thành phố toàn quốc; điểm bình quân môn Toán đạt 6,958 điểm, xếp thứ 8/63 tỉnh, thành phố toàn quốc.
Toàn tỉnh có 776 lượt thí sinh đạt 27 điểm trở lên theo khối thi Đại học (năm 2020 là 424 lượt). Trong đó 124 lượt thí sinh đạt 28 điểm trở lên và 4 thí sinh đạt 29 điểm trở lên; 27 thí sinh trong tốp 100 thí sinh có điểm thi cao nhất toàn quốc, xếp thứ 6/63 tỉnh, thành phố …
Tiếp sau đó, Sở GD-ĐT đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương trong điều kiện phù hợp hoàn thành kiểm tra cuối năm học. Tổ chức kỳ thi vào THPT công lập năm học 2021-2022 trong 2 ngày 27 và 28-7 cũng phải bảo đảm mục tiêu kép là an toàn, nghiêm túc, đúng quy chế và an toàn phòng, chống dịch COVID-19. Chuẩn bị các điều kiện, bảo đảm an toàn nhất để tổ chức kiểm tra năng lực vào các trường THCS trọng điểm diễn ra trong ngày 9-8 trên địa bàn 8 huyện, thị xã, thành phố…
Trải qua một năm học đầy biến động, chúng ta vẫn có thể tự hào bởi các nhà giáo, vốn thường ngày chỉ quen với phấn, bảng, giáo trình và bục giảng thì khi quê hương Bắc Ninh gặp khó khăn, họ sẵn sàng dấn thân vào tuyến đầu chống dịch. Đây là những hình ảnh đẹp nhất, lan tỏa những điều tuyệt vời nhất đến đông đảo các thế hệ học trò. Những điều tuyệt vời ấy chính là “thành tích” đáng được ghi nhận nhất trong năm học này và sẽ còn được nhắc đến ở nhiều năm học tiếp theo…