Nhìn lại phong trào xây dựng làng, khu phố và gia đình văn hóa ở thành phố Bắc Ninh

Phong trào xây dựng làng văn hóa, khu phố văn hóa và gia đình văn hóa ở thành phố Bắc Ninh nhiều năm qua đã trở thành một phong trào quần chúng rộng rãi và được triển khai thực hiện sâu rộng ở 107 khu dân cư trên địa bàn. Đặc biệt sau khi sáp nhập thêm 9 xã của các huyện Quế Võ, Tiên Du, Yên Phong thì phong trào vẫn được duy trì và giữ vững sự ổn định.

Cùng với việc chú trọng xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở; Thành phố còn quan tâm đến việc xây dựng môi trường văn hóa, đặc biệt là xây dựng các thiết chế văn hóa, cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi công cộng, hệ thống điện chiếu sáng, các khuôn viên cây xanh, sân chơi, bãi tập, nhà văn hóa, hệ thống loa truyền thanh ở các cụm dân cư. Việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở cũng được các địa phương triển khai, thực hiện tốt, có hiệu quả. Các tổ hòa giải của các cấp hội phụ nữ theo mô hình tự quản hoạt động tích cực, giải quyết tốt những mâu thuẫn nhỏ trong nội bộ nhân dân góp phần giữ vững trật tự, an toàn xã hội, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Trên cơ sở đăng ký từ đầu năm, đối chiếu với các tiêu chuẩn, Ban chỉ đạo Thành phố đã thành lập các đoàn kiểm tra về cơ sở đánh giá kết quả phấn đấu và chấm điểm. Từ đó bình xét đề nghị công nhận danh hiệu văn hóa đồng thời kiên quyết đề nghị không công nhận danh hiệu văn hóa đối với các làng, xóm, khu phố bị giảm sút chất lượng hoặc vi phạm các tiêu chuẩn quy định. Qua kiểm tra 106/107 làng, xóm, khu phố đăng ký phấn đấu đạt danh hiệu văn hoá đã có 60 đơn vị đạt danh hiệu văn hóa, trong đó có 52 đơn vị đạt danh hiệu văn hóa năm 2007, 3 đơn vị đạt danh hiệu văn hóa 2 năm 2006-2007 và 5 đơn vị đạt danh hiệu văn hóa giai đoạn 2005-2007. Tiêu biểu là Khu phố 8 (Đại Phúc), làng Xuân Viên (Hoà Long), làng Tiền Trong (Khắc Niệm) thôn Sơn (Hạp Lĩnh) và làng Vạn Phúc (Vạn An). Đi đôi với việc xây dựng làng, xóm khu phố văn hóa thì việc xây dựng gia đình văn hóa cũng được coi là một nhiệm vụ trọng tâm của phong trào xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở. Trên cơ sở 3 tiêu chuẩn và 13 nội dung, các tổ chức đoàn thể xây dựng kế hoạch, chương trình triển khai thực hiện sao cho có hiệu quả cao nhất. Mặt trận Tổ quốc với cuộc vận động: “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, phong trào: “Ông, bà, cha, mẹ mẫu mực, con, cháu thảo hiền”; Hội phụ nữ với phong trào: “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc”; Hội nông dân với phong trào: “Thi đua sản xuất kinh doanh giỏi” và xây dựng gia đình nông dân văn hoá. Từ phong trào của các ngành, các tổ chức đoàn thể đã góp phần đẩy mạnh phong trào thi đua, yêu nước, giúp cho mọi tầng lớp cán bộ, nhân dân hiểu được cuộc vận động xây dựng gia đình văn hóa là cuộc vận động: ích nước, lợi nhà. Vì vậy tỷ lệ hộ gia đình đăng ký xây dựng gia đình văn hóa năm sau cao hơn năm trước, đáp ứng yêu cầu đặt ra của cuộc vận động, số hộ gia đình có đời sống kinh tế ổn định ngày càng tăng. Năm qua, toàn Thành phố đã có 96% gia đình đăng ký đạt danh hiệu văn hóa, qua bình xét cuối năm có 87% gia đình đạt danh hiệu “Gia đình văn hoá”, đặc biệt trong đó có 71 gia đình văn hóa có thành tích tiêu biểu đã được UBND thành phố khen thưởng. Tuy nhiên, ở một số địa phương được coi là có phong trào khá mạnh nhưng mới dừng lại ở việc đăng ký và phát động, còn việc nâng cao chất lượng và chiều sâu của phong trào chưa thực sự được quan tâm đúng mức. Hiện tượng vi phạm các quy định, chính sách vẫn xảy ra như: Sinh con thứ ba, khiếu kiện kéo dài, vượt cấp làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng phong trào dẫn đến phong trào chưa thật sự đồng đều và thiếu tính bền vững. Bảng điểm xét công nhận danh hiệu làng, xóm, khu phố văn hóa còn một vài tiêu chí chưa sát với tình hình thực tế ở địa phương, do vậy khi kiểm tra, bình xét, công nhận danh hiệu văn hóa còn mang tính động viên, chưa thực sự tạo ra không khí thi đua giữa các cơ sở. Mặt khác việc xây dựng Nhà văn hóa ở một số làng, xóm, khu phố còn gặp nhiều khó khăn, dẫn đến việc hội họp, triển khai các nhiệm vụ và tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao còn hạn chế. Những vấn đề trên đã được Ban chỉ đạo xây dựng nếp sống văn hóa đặt ra thành những mục tiêu cần khắc phục trong năm tới. Phấn đấu xây dựng thêm 12 Nhà văn hóa khu dân cư, nâng cao chất lượng và công nhận danh hiệu làng, xóm, khu phố văn hóa lên 75%, gia đình văn hóa lên 89% trong năm 2008.