Những buổi chiều quê...

Khi bắt đầu có lưng vốn tuổi tác, tôi thường hay nghĩ về ngày xưa. Những kỉ niệm cũ tìm cả vào trong giấc ngủ. Có những tháng ngày ra đi không còn rõ mặt, cố nhớ cũng mờ nhạt, nhưng những buổi chiều quê có mẹ có cha thì như vừa mới hôm qua rõ rệt, sáng lòa.

Ảnh minh họa.

Tôi nhớ dáng mẹ tôi lom khom trên đồng chiều nhạt nắng cặm cụi rẫy cỏ cho luống cà đang hé những bông nhỏ hình ngôi sao tím phớt. Tôi nhớ dáng cha tôi lúi húi buộc lại cái cột giàn bầu vừa bị gió hẩy đổ đêm qua. Tôi nhớ cùng đám trẻ ở loanh quanh trên đồng những buổi chiều quê đã xa với bao trò nghịch ngợm, nhớ tiếng chửi toáng lên của bà Thê khi bọn trẻ vặt trụi mấy quả dưa chuột vừa mới rụng rốn trên giàn dưa nhà bà...
Những buổi chiều quê mang gương mặt trẻ thơ hồn nhiên đến lạ. Suốt năm tháng tuổi thơ tôi gắn bó với đất quê, hơi thở thơm hương lúa nếp ngậm đòng, trái tim đập nhịp chảy dìu dàng của dòng sông Nguyệt. Tôi thương mùi mồ hôi mằn mặn từ chiếc áo bạc màu của cha, thương dáng quẩy quang trành của mẹ mỗi chiều tan chợ. Tình yêu đất quê lớn dần như phù sa tích tụ bồi đắp để xanh biếc dấu yêu.
Những cánh đồng làng tôi đã trở thành mảng màu kí ức lấp lánh một vùng thương nhớ. Bóng áo nâu hiền lành người quê thấp thoáng trên đồng lẫn vào với màu đất ruộng. Khói đốt đồng bay loang ra tím vạt áo chiều. Bầy cò trắng dạn dĩ đậu xuống thửa ruộng vừa gặt trơ gốc rạ cần mẫn mót thóc bên cạnh người.
Tôi cùng bọn trẻ ở làng đã rong ruổi theo những con diều bay khắp đồng chiều. Những con diều đơn sơ phết bằng giấy vở học sinh đã viết hết bóc mỏng tang, khi diều bay lên con chữ ngây ngô vẫn thơm mùi mực nhảy múa trên không. Gió chạy từ sông về tung tăng trên đồng nâng cánh diều cao vút. Bọn trẻ làng tôi từng gửi bao ước mơ ngộ nghĩnh vào những cánh diều, thi nhau thả xem diều của đứa nào bay cao hơn. Cánh diều cong cong như chiếc thuyền lướt nhẹ trên mây bồng bềnh. Mê nhất con diều của chú Bân, con diều hình cánh đại bàng xòe rộng, những ống trúc nhỏ dài ngắn kết lại, diều lên càng cao, gió múa lượn vòng tiếng sáo kêu u u u u… Tiếng sáo từ trên cao rót âm thanh xuống khắp mặt cánh đồng. Tiếng sáo gọi bông lúa trổ đòng, gọi đàn bò đang đủng đỉnh gặm cỏ sườn đê vểnh tai nghe. Tiếng sáo vi vu gọi buổi chiều thành chiều mộng. Mải mê ngước nhìn cánh diều chao lượn, đã bao lần bàn chân nhỏ giẫm lên bụi cỏ gai hay thụt xuống bùn, đã bao lần để bò sà vào ăn lúa mà đứa nào đứa nấy vẫn ngước nhìn bầu trời cao rộng.
Tôi đã rong ruổi theo trăng trên khắp cánh đồng quê. Dường như nàng trăng cũng thích ngắm hoàng hôn nên thường mọc sớm. Tôi đi theo nàng trăng bằng đồng dao, ngắm vệt trăng non đầu tháng như lưỡi trai, lá lúa, câu liêm hay lưỡi liềm, để cảm nhận tâm hồn tinh tế của người nông dân xưa khi hình dung trăng trong nhiều dáng vẻ, ngỡ ngàng đến mười sáu trăng treo tròn vành vạnh mặt người quê hồn hậu, trong ngần. Và rồi người quê lại thủy chung chờ đợi nàng trăng mải chơi vắng mặt một hôm nào đó mới sực nhớ ra quay về, lại ngại ngùng e ấp như thuở ban đầu.
 Phía đằng Tây, ráng chiều sẫm dần, trăng theo chân đàn bò no cỏ thủng thẳng về đến rặng tre đầu làng. Ếch nhái bắt đầu dè dặt cất tiếng òm ọp trong ao rau muống tấu lên khúc nhạc đồng quê. Mấy con vạng chao đi chao lại bắt muỗi cánh nghiêng quạt gió nghe phần phật. Mẹ tôi tranh thủ tưới nốt luống đỗ trước khi nhọ mặt người rồi quẩy quang gánh nào liềm nào cuốc nào nắm rau hái vội để về làng…
Những buổi chiều quê bình dị và dịu dàng thấm vào tôi từng chút từng chút một. Tâm hồn tôi lớn dần lên theo năm tháng ướp ủ gió đồng, mang theo giọng nói đất quê hương khi xa xứ. Kí ức về những buổi chiều quê thỉnh thoảng lại quay về da diết, trở thành nơi lòng tôi nương náu khi đời đi qua những vui buồn…