Những chiến công phi thường của Đội du kích nhỏ tuổi

Trung tuần tháng 10, chúng tôi về quê hương Đình Bảng Anh hùng, vinh dự được trò chuyện cùng ông Nguyễn Đức Xướng, Trưởng Ban liên lạc cựu đội viên Đội Thiếu niên du kích Đình Bảng.

Tháng 5-1941, nhóm Nhi đồng cứu quốc gồm 5 học sinh Trường Tiểu học Đình Bảng được thành lập do Ngô Quang Phẩm làm nhóm trưởng được giao nhiệm vụ theo dõi, nắm tình hình địch, liên lạc, bảo vệ cán bộ của Trung ương và Xứ ủy về hoạt động tại Đình Bảng. Theo thời gian, nhóm được thay thế, bổ sung thêm đội viên.

Năm 1947, giặc Pháp đánh vào Đình Bảng, gây bao tội ác, tang tóc, đau thương. Quân và dân Đình Bảng sục sôi căm thù, đào hào, đắp lũy, anh dũng chiến đấu bảo vệ làng, xóm. Ngày 7-11-1949, tại Lăng Lòng Chảo, Chi bộ và Ủy ban hành chính kháng chiến Đình Bảng, Mặt trận Việt Minh mà trực tiếp là Xã đội trưởng và Bí thư Đoàn thanh niên cứu quốc xã đã bí mật thành lập Đội Quân báo thiếu niên gồm 15 thiếu niên dũng cảm, nhanh nhẹn, hăng hái hoạt động cách mạng. Đến năm 1953, Đội phát triển lên 47 đội viên và đổi tên là Đội Thiếu niên du kích Đình Bảng, nhiệm vụ, địa bàn hoạt động của Đội càng lớn và cụ thể hơn.  

Đội Thiếu niên du kích Đình Bảng năm 1954. Ảnh Tư liệu.

“Tuổi nhỏ làm việc nhỏ” nhưng những chiến công của Đội Thiếu niên du kích Đình Bảng thật vẻ vang, góp công sức lớn cùng toàn dân đánh giặc Pháp xâm lược. Các đội viên hăng hái tham gia theo dõi địch, lấy vũ khí, dầu mỡ, vải bạt, cắt dây điện thoại của địch, rải truyền đơn, làm công tác địch vận.

Từ năm 1949 đến năm 1954, Đội bí mật lấy được của địch 13 khẩu súng, nhiều đạn dược, 1 máy thông tin, hàng trăm hòm ắc quy gs, 10 gánh dây điện, 250m vải bạt, 300 lít dầu, mỡ, hàng nghìn quả lựu đạn để chuyển cho bộ đội đánh giặc. Đội còn khôn khéo lọt vào trận địa của địch đổ a xít phá hủy 3 đại bác, 1 súng cối, 8 đại liên, 1 trung liên, rải hàng nghìn tờ truyền đơn tuyên truyền kháng chiến, vận động 115 lính ngụy bỏ hàng ngũ giặc về với nhân dân. Nhờ những thiếu niên du kích 8 lần dẫn đường mà 42 cán bộ, chiến sỹ cách mạng được giải thoát khỏi trại tù của địch. Các đội viên phối hợp cùng du kích cài bẫy mìn ngay tại sào huyệt của địch, khiến 15 tên bị tiêu diệt và 17 tên bị thương. Đội còn cùng nhân dân đấu tranh, cắt dây cháy chậm, lấy bộc phá của địch khi chúng đặt để phá đình làng, bảo vệ được di tích của cha ông…

Cựu đội viên Nguyễn Đức Xướng kể chuyện về Đội Thiếu niên du kích Đình Bảng.

Quá trình hoạt động ngay trong lòng địch, nhiều đội viên như Nguyễn Phụ Nghiêm, Nguyễn Thị Thư, Nguyễn Thị Bé, Nguyễn Kim Kỷ… bị địch bắt, tra tấn dã man nhưng vẫn kiên cường, bất khuất, không đầu hàng, dũng cảm tìm cách thoát khỏi tay địch về tiếp tục tham gia Đội. Ghi nhận thành tích đặc biệt xuất sắc trong kháng chiến chống thực dân Pháp, Đội Thiếu niên du kích Đình Bảng vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân vào năm 2009.

Trước khi chia tay, ông Xướng tặng chúng tôi bản vẽ phác thảo bức phù điêu về hoạt động của Đội Thiếu niên du kích Đình Bảng kèm lời như thuyết minh: Đây là đình làng Pháp đánh bộc phá, đội viên cắt dây cháy chậm và cứu được ngôi đình. Đây là hình ảnh đưa cán bộ cách mạng, rồi đội viên bò vào lô cốt đổ a xít vào súng và cho lính Pháp uống rượu say để giải thoát được 20 con trâu, bò chúng bắt của dân… Xây dựng bức phù điêu là tâm nguyện của đông đảo cựu đội viên nhằm ghi lại và truyền cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau về truyền thống yêu nước quý báu của quê hương Anh hùng.