Những mùa sen Kinh Bắc

Những ngày chủ nhật không dự  định trước, duyên lành đưa tôi đến với bao đầm sen đẹp của xứ Kinh Bắc cổ kính và lắng sâu. Dọc quốc lộ 18 thuộc địa phận Bắc Ninh, bắt đầu từ Yên Phong cho tới hết Quế Võ, những đầm sen rải rác gối nhau làm nên nét đặc trưng riêng của miền quê Quan họ. Chị bạn tôi người Quảng Ninh có dịp đi qua Kinh Bắc đã xiết bao ngỡ ngàng như gặp một Đồng Tháp - xứ sở của sen - giữa lòng đất Bắc. Sau này nhắc kỉ niệm về Kinh Bắc là chị bâng khuâng nhớ những đầm sen giữa mùa nở rộ, hương thơm ngan ngát.

Mỗi lần ngồi trên ô tô đi lướt qua đầm sen dưới chân cầu Khả Lễ tôi đều nhủ thầm ngày nào đó nhất định sẽ dừng lại ngắm một màu xanh bát ngát, cảm nhận hương của lá của hoa, của nước đầm mát rượi và mênh mang đất trời đọng vào từng mao mạch li ti đang sôi trào, làm dịu đi cái nắng nóng bỏng rát mùa hè. Dường như ao ước nào mãi rồi cũng thành, tôi đã sắp xếp được một cuộc gặp gỡ diệu kỳ sau vài lần lỡ hẹn.
Cô chủ đầm sen tên Diệp có cái răng khểnh, khi cười sáng lóa cả không gian. Cô bắc mảnh ván dắt tay tôi bước lên thuyền rồi chèo ra giữa đầm. Thuyền lách đi dưới những chiếc lá sen xòe to như chiếc ô xanh ngắt, hương thơm tươi mát lan tỏa. Trên mặt lá, những giọt mưa đêm còn đọng, gặp tia nắng mặt trời sáng lên lấp lánh. Quãng giữa đầm, lá sen cao vượt quá đầu người. Ngồi trên thuyền nhìn qua những chiếc lá thấy một khoảng trời màu xanh lục, vài con cá rô ron thỉnh thoảng búng mình toanh toách dưới chân lá. Lác đác một đóa sen được bó thắt ngang lưng bằng sợi rơm khô bay lơ phơ, ấy là những bông sen đang ủ trà. Những cánh trà san tuyết mảnh mai được nhốt kín trong mùi hương mê hoặc quyến rũ qua một ngày đêm, sáng mai ra khẽ cựa mình, hương sen thơm thoảng khắp không gian, tinh khiết.
Cô Diệp ngắt cho tôi mấy bông sen vừa nở, có bông trắng, bông phớt hồng thơm dịu. Rồi cô chụp cho tôi những bức ảnh bên hoa thật đẹp. Tôi áp cánh sen mỏng manh vào má, nhắm mắt cảm nhận hương thơm đọng lại trong hồn từ bao tinh túy của trời đất giấu trong lớp phấn hoa mịn màng vàng tươi, bỗng thấy như mình trở lại thời thiếu nữ. Cô Diệp thoăn thoắt ngắt những nụ sen mũm mĩm khẽ khàng xếp vào lòng thuyền. Cô bảo những người hái sen phải tinh, phải hái đúng cữ, hái nụ còn non, nó không nở cứ thế mà héo đi. Hái bông đã bung cánh khum khum như hai bàn tay xòe thì chỉ từ sáng đến chiều sẽ khẽ khàng rụng hết. Những nụ sen nằm trong lòng thuyền vừa mở mắt he hé theo tay người hái bồng bềnh ngắm nhìn mây gió rồi làm một hành trình dài về không gian riêng tỏa hương tặng người yêu hoa khắp vùng. Tôi cũng mang về nhà một bó sen, muốn thu hết cả ngạt ngào hương sắc vào trong chiếc bình, nơi những bông sen vừa vén rèm cánh để mùi hương ùa ra khắp căn phòng.
Có lần, tôi ghé qua đầm sen rộng ở khúc ngoặt trên đường lên thành phố. Nhìn từ xa, đầm sen rộng bát ngát, lá xanh biêng biếc nối liền với một rặng tre gió đùa lá reo xào xạc. Ban đầu cứ ngỡ đó chỉ là một đầm rộng cho đến khi bước xuống tận sát mép nước, hai đầm Đông và Tây ngăn cách nhau bởi một bờ cỏ nhỏ xíu ở giữa, lá tốt um xòe ra che kín lối. Hai đầm sen sát nhau nhưng chỉ đầm Tây  hoa nở rộ đúng mùa, còn đầm Đông toàn lá, mỗi mùa lá cứ xanh rợp nhưng tuyệt nhiên không trổ dù chỉ một nụ nhỏ. Người dân ở đây kể rằng nhiều năm trước, cả hai đầm sen đều nở hoa. Có nàng con gái đẹp nhất thôn thường ra đầm Đông tắm. Một đêm mùa hạ trăng rời rợi, trời trong, gió tự tình, nàng nằm ngủ quên bên bờ đầm, yếm sồi ngang ngực, tóc xõa ra trên chiếc lá sen mới hái. Rạng sáng, hơi sương vương vít khắp không gian nàng mới bừng tỉnh, chớp chớp đôi hàng mi cong vút. Nàng vừa ngồi chải tóc bên đầm Đông vừa cất lên tiếng hát. Tiếng hát của nàng trong vắt lan xa khắp mặt đầm đánh thức từng đóa sen còn ngái ngủ. Nhưng những đóa sen vừa nở sớm mai thấy nhan sắc của nàng đều cụp hết cánh, những nụ chưa nở cứ thế héo đi, từ đó sen đầm Đông dù lá tốt thế nào, nhất định không bao giờ trổ hoa.
Giai thoại về nàng con gái khuôn mặt búp sen và giọng hát mê đắm làm tôi hình dung ra những miền sen Kinh Bắc đẹp như trong cổ tích. Những miền sen ngan ngát ướp thơm làm mùa hạ dịu dàng dễ thương quá đỗi.