Nóc phố - hồn quê

Tôi là người nhà quê. Tuổi thơ tôi gắn liền với nương vườn, đồng bãi, với công việc chăn nuôi. Thế nên, cái chất “tri điền” nó ngấm vào máu tự lúc nào không hay. Mùi bùn đất, mùi rạ rơm, mùi cây trái quê nhà là thứ hành trang mà tôi luôn mang theo nơi phố thị.

Những lô nhà cao von vót, những con phố người, xe đan kít vào nhau ngột ngạt, những nhấp nháy đỏ xanh của đèn màu lả lơi vẫn không làm cho tôi phai được cái chất quê mùa thường trực trong nếp nghĩ và cách ở ăn. Hình ảnh đồng quê, vườn tược chốn quê nhà vẫn luôn ám thị trong từng giấc ngủ chập chờn giữa bao thanh âm ồn ã, hối hả của phố phường. Tôi nhớ về cánh đồng lạc mênh mông bên bờ sông vừa xong vụ thu hoạch. Lũ trẻ chúng tôi mỗi đứa một chiếc túi đi mót những củ lạc còn sót lại trong luống cày. Nhớ vạt rau muống cha trồng dưới ruộng, mảnh vườn nhỏ với đủ loại rau mà anh em tôi chăm tưới mỗi ngày... Những hoài niệm trở thành ký ức xa xăm đó luôn có sức sống mãnh liệt luôn nhắc nhớ tôi nhớ về tuổi thơ, về mảnh đất quê mình.
Vừa về chốn an cư mới, tôi liền đem cái chất nông dân cố hữu leo lên sân thượng tầng ba ngắm nghía, suy tư, tính toán để cố gắng tạo cho mình một mảnh vườn quê, một không gian xanh mát trên nóc phố chênh vênh.
Đằng đẵng hơn một năm trời, mình tôi cứ lầm lũi tranh thủ bất kể ngày đêm trên tinh thần đại tiết kiệm để làm bằng được khoảng trời riêng ấy. Nào là sắt, là tôn được mua lại từ cửa hàng bán đồng nát. Nào nứa, tre, nào đất đai, giống má... đều tự tay tôi mang vác lên sân thượng với niềm tin mãnh liệt của một nông dân thành phố trong cơn hoang mang về tác hại của thuốc trừ sâu. Ngoài giờ làm việc căng thẳng, đầy áp lực của công việc, tôi lại bận rộn như người nuôi con mọn với việc tưới tắm, bón phân, tỉa cành, làm giàn, xới đất... Giờ thì khu vườn rau nhỏ xinh đã cơ bản hoàn thành, những mẻ rau xanh mướt mát như món quà đền đáp lại công người vun trồng, chăm tưới.
Giàn thiên lý lớn nhanh như thổi, sắp che kín khoảng không nắng rát đã cho thu hoạch vài lứa đầu tiên. Những chiếc thùng xốp chạy xung quanh vườn nhà với đầy đủ các loại rau xanh mơn mởn vui đùa trong gió làm cho tôi rạo rực trong lòng. Này lá lốt, tía tô, này húng quế, bạc hà, này rau dền, mùng tơi, gừng, sả... Cây sung, vài cây ớt cho quả sai lúc lỉu. Rồi những chậu cây cảnh, những giò phong lan đung đưa như muốn nói lời cảm ơn.
Nhìn ngắm mảnh vườn xanh nơi phố thị, tôi lại ứa nước mắt khi nhớ về bát canh rau xưa kia. Buổi trưa cả nhà đi làm, đi học về, anh em tôi vội chạy ra vườn hái các loại rau dền cơm, rau lang, rau bầu, rau sam, mồng tơi, rau ngót... Cha tôi đặt mấy chiếc rớ xuống ao cất được nhúm tép tươi. Mẹ nhanh tay giã, lóng nước nấu canh. Nồi canh rau tập tàng nấu với tép thơm phức, bốc hơi nghi ngút vừa múc ra bát, một đĩa cà pháo muối nén chấm với mắm tôm, vài con cá kho, mấy bìa đậu phụ... cả nhà chụm đầu vào ăn, vậy mà ngon đáo để. Câu thơ của nhà thơ Trần Vân Hạc như nói hộ lòng tôi: “Chỉ là một bát canh thôi/ Mà anh đi tận cuối trời không quên/ Vườn quê rau rệu rau dền/ Tập tàng ngọt ánh mắt hiền em tôi...”.
Cha giờ đã về với Tiên tổ từ lâu. Nhìn mấy loại rau trồng được nơi phố phường xa ngái, dù không đủ đầy nhưng ký ức về một thời cơ hàn, thiếu thốn, về những bữa cơm chân chất, bình dị ở quê nhà cứ dội về, làm tôi càng nhớ cha, thương mẹ nhiều hơn.
Trên mảnh vườn quê chiều nắng nhạt, gió thổi lồng lộng đẩy những cánh diều bay cao giữa vòm trời xanh mây trắng, những đứa con của tôi thi nhau hỏi cha về tên của từng loại rau, loại cây, loại hoa. Chúng dùng smartphone chụp ảnh những bông hoa khoe sắc, những ngọn rau xanh mướt để gửi khoe với bạn bè trong lớp. Dưới giàn thiên lý đang trổ hoa, chúng thi nhau tạo dáng trước ống kính của cha rồi vang lên những tiếng cười trong ngần như nước dòng sông nơi quê xa.
Ngắm nhìn các con vui đùa trên nóc phố, tôi như thấy mình đang được trở về với miền ký ức trĩu nặng hồn quê...