Phát hiện nhiều cổ vật quý ở chùa Phật Tích

Chùa Phật Tích (xã Phật Tích, Tiên Du) là một trong những di tích lịch sử văn hoá Quốc gia. Gần đây, trong quá trình thi công xây dựng ngôi Tam Bảo (thuộc dự án trùng tu, tôn tạo chùa Phật Tích), nhà chùa và bên thi công đã phát hiện hàng trăm “báu vật” nghìn năm tuổi, trong đó có những hiện vật hoàn toàn bằng đá, “độc nhất vô nhị” như: 2 phù điêu lá đề còn nguyên vẹn nặng khoảng 40 kg có trạm trổ hình rồng chầu, một chiếc đầu rồng đá với hoa văn cực kỳ tinh xảo. Ngoài ra, còn phát lộ cả chân móng tháp cổ, các mảnh vỡ có chạm khắc cùng nhiều hiện vật khác. Đại đức Thích Đức Thiện (Trụ trì chùa Phật Tích) đã tạm cất giữ trong kho cạnh nhà tổ chờ nghiên cứu.

Tại công trường xây dựng ngôi Tam Bảo chùa Phật Tích, công nhân vẫn đang làm việc trên phần đất đã hoàn thành thám sát khảo cổ, phần móng của ngôi tháp cổ thời Lý – nơi vừa phát lộ nhiều hiện vật đã được lấp cát, giữ nguyên hiện trạng để chờ ý kiến của Cục Di sản Văn hoá (Bộ Văn hoá, Thể Thao và Du lịch). Đại diện đơn vị chủ đầu tư, ông Nguyễn Đăng Túc, Giám đốc Sở Văn hoá, Thể Thao và Du lịch cho biết: “Dự án trùng tu, tôn tạo chùa Phật Tích bắt đầu tiến hành từ năm 2004. Sau quá trình hoàn thiện hồ sơ và khảo sát đã được UBND tỉnh Bắc Ninh phê duyệt trên cơ sở tư vấn thiết kế của Viện Bảo tồn Di tích, đơn vị thi công là Công ty cổ phần Tu bổ di tích và Thiết bị văn hoá Trung ương. Quá trình trùng tu, tôn tạo được thực hiện chặt chẽ và đầy đủ các bước: thám sát khảo cổ các khu vực xung quanh, đặc biệt là dưới chân tháp, khi phát hiện các cổ vật thì lấp cát, giữ nguyên hiện trạng để chờ xin ý kiến của Cục di sản sau đó mới tiếp tục thi công…”.

 Phù điêu lá đề bằng đá

Trong suốt quá trình thi công, nhà chùa cùng với chuyên viên khảo cổ của Ban quản lý di tích tỉnh thường xuyên có mặt để phát hiện và thu lượm cổ vật. Là một người thích nghiên cứu và từng dự nhiều Hội thảo về Hoàng Thành Thăng Long, Đại đức Thích Đức Thiện hiểu giá trị của những phát hiện này. Theo Đại đức: một số hiện vật vừa phát lộ ở đây quý giá không kém những hiện vật từng tìm thấy ở Hoàng Thành Thăng Long, vì thế, những hiện vật được nhà chùa cất giữ hết sức thận trọng, không để sót hoặc làm thất lạc, hư hỏng. Đặc biệt, từng hoạt động diễn ra từ khi bắt đầu lễ khởi công gói thầu số 1 (ngôi Tam Bảo) đến nay đều được thầy Thiện quay phim, chụp ảnh, lưu giữ làm căn cứ tư liệu về sau.

Linh vật hoàn toàn bằng đá

Đa phần những hiện vật của ngôi tháp cổ được tìm thấy ở hướng Đông Bắc, đúng với phỏng đoán của các nhà nghiên cứu trước đây cho rằng tháp bị đổ về phía Đông Bắc. Kết quả đo đạc hiện thời cho thấy một phần móng tháp cổ dài 9,1m, dầy 2,4m. Vì thế, có thể ngọn tháp này còn cao hơn mức 42 m theo như tài liệu của nhà nghiên cứu người Pháp Bezacier trước đây. Ông Nguyễn Duy Nhất, Trưởng Ban quản lý di tích tỉnh cũng cho biết, Ban quản lý đã lên phương án khai thác và bảo vệ, hồ sơ báo cáo sơ bộ sẽ được hoàn thiện gửi Cục Di sản trong thời gian sớm nhất và sau đó sẽ tiếp tục làm báo cáo khoa học về hiện vật. Đại đức Thích Đức Thiện mong muốn sau khi hoàn thiện trùng tu, tôn tạo, chùa sẽ được phép lập một bảo tàng để trưng bày những hiện vật quý giá này…

Bài, ảnh: Thuận Cẩm