Quân và dân Bắc Ninh góp phần giải phóng miền Nam

Quân giải phóng tiến vào Dinh Độc Lập ngày 30-4-1975. Ảnh tư liệu.

Vững vàng ở hậu phương

Trong khí thế sục sôi đánh Mỹ của cả nước, Đảng bộ và nhân dân Bắc Ninh phát động hàng loạt phong trào thi đua lớn trên mặt trận chiến đấu, phục vụ chiến đấu, lao động sản xuất, bảo đảm giao thông… “Tay cày, tay súng”, “Tay búa, tay súng”, “Ba đảm đang”, “Ba sẵn sàng”, “Quyết thắng”, “Phụ lão ba giỏi”, “Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”… trở thành phong trào quần chúng sôi nổi, rộng khắp.

Già trẻ, gái trai từ nông thôn đến thành thị hăng hái tham gia đóng góp cho kháng chiến, không quản ngại nắng mưa, đêm ngày làm đường, kéo pháo, đắp ụ súng, dựng lán trại, đan mũ rơm, tiếp tế cho bộ đội. Ở hậu phương hầu hết mọi công việc đều do các mẹ, các chị thay thế chồng con và những người thân của mình gánh vác công việc gia đình, xã hội để những người ngoài mặt trận yên tâm đánh giặc. Năm 1966, toàn tỉnh có hơn 1 vạn  “mẹ chiến sĩ”, gần 2 vạn chị em đạt danh hiệu “Ba đảm đang”.

 Ở các địa phương, phong trào học tập, huấn luyện bắn máy bay tầm thấp bằng súng bộ binh, dò gỡ bom, mìn, cứu thương, cứu hỏa, cứu sập… phát triển rầm rộ. Các cơ quan nông trường, nhà máy, xí nghiệp, thị trấn, khu phố và cả các vùng nông thôn, ở đâu có tổ trực chiến là ở đó có trận địa sẵn sàng đánh địch với thao trường luyện tập bắn máy bay. Nhân dân trong tỉnh đã nuôi dưỡng các chiến sĩ dân quân tự vệ trực chiến, huấn luyện chiến đấu bằng các hình thức quyên góp tiền của, chi trả công điểm… để anh chị em yên tâm làm nhiệm vụ.

Dưới mưa bom, bão đạn của giặc Mỹ, quân và dân Bắc Ninh không hề nao núng, không chịu khuất phục, hiên ngang đánh trả quân thù. 12 cô gái DQTV Vũ Ninh anh dũng, kiên cường sát cánh cùng bộ đội đánh giặc. Trong tám ngày đêm liền, 14 cô gái DQTV Thị Cầu đã đảm nhiệm 2 khẩu pháo 37mm trên núi Pháo Đài, cùng phối hợp với các trận địa phòng không nổ súng đánh đuổi máy bay Mỹ. Khi trận địa pháo 100mm của bộ đội bị địch đánh phá gây thương vong lớn, các chị đã nhanh chóng vận chuyển, cứu chữa 21 thương binh, sau đó thay thế các pháo thủ chiến đấu suốt 2 ngày đêm, tới khi đơn vị có các chiến sĩ lên thay các chị mới rút về trận địa của mình rồi cùng đồng đội tiếp tục chiến đấu.

Từ sức mạnh vô địch của chiến tranh nhân dân, quân và dân Hà Bắc (Bắc Ninh, Bắc Giang) anh dũng, mưu trí đánh địch 454 trận, bắn rơi 162 máy bay Mỹ, diệt và bắt sống 92 giặc lái. Từ năm 1965 đến năm 1972, nhân dân Hà Bắc đã huy động 468.764 ngày công làm trận địa pháo, 301.504 ngày công san lấp hố bom, 495.978 ngày công chuyển 2,1 triệu m3 đất đá bảo đảm giao thông, chuyển 1,6 triệu tấn hàng hoá, đan 450.445 áo rơm, mũ rơm cho bộ đội, lấy 565 tấn lá ngụy trang, gánh 33.600 gánh nước phục vụ cho các trận địa.

Kiên cường nơi tiền tuyến

Với tinh thần “Tất cả vì miền Nam ruột thịt”, “Vì miền Nam chiến đấu”, lớp lớp cha con trên quê hương Bắc Ninh-Kinh Bắc lên đường ra trận. Nhiều gia đình có 3, 4 con nối tiếp nhau tình nguyện nhập ngũ. Bà Nguyễn Thị Tư ở thôn Thanh Phương (phường Vũ Ninh) dù có chồng đang tham gia chiến đấu ở mặt trận miền Tây nhưng đã bốn, năm lần đến cơ quan quân sự xin cho các con của mình lên đường nhập ngũ. Gia đình ông Nguyễn Văn Huyến ở xã Hiên Vân có 4 con trai đi bộ đội (1 con hy sinh). Gia đình ông Nguyễn Dương Thử ở Đại Đồng (Tiên Sơn) có 6 con đều vào bộ đội…

Truyền thống quê hương hun đúc tinh thần quyết chiến, quyết thắng. Trên khắp các chiến trường, nhiều đơn vị, chiến sĩ là con em nhân dân Bắc Ninh đã nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng chiến đấu kiên cường như Đại đội Nguyệt Đức (Yên Phong), Tiểu đoàn 478, Trung đoàn 518. Nổi bật là Trung đoàn Ngô Gia Tự lập nhiều chiến công xuất sắc trên tuyến lửa Trường Sơn. Trung đoàn Hàm Rồng (có 4 đại đội, trong đó 1 đại đội chủ yếu là con em Hà Bắc) đã đánh giỏi, cùng nhân dân Thanh Hóa bắn rơi 99 máy bay ở khu vực cầu Hàm Rồng, được phong tặng Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Trung đoàn Đề Thám được xây dựng gồm các quân nhân của tỉnh, trong gần hai năm chiến đấu ở chiến trường (1966-1967) đã tiêu diệt hơn 8.000 quân địch.

Suốt chặng đường 21 năm (1954-1975) thực hiện đồng thời hai nhiệm vụ cách mạng chiến lược: vừa chống Mỹ, cứu nước, vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội, Đảng bộ, quân và dân Bắc Ninh trải qua bao khó khăn, gay go, phức tạp, đầy gian khổ, hy sinh, vượt lên giành thắng lợi vẻ vang, chung sức cùng cả nước làm nên đại thắng mùa xuân năm 1975.