Sông Đuống

Bên này Kinh Bắc

bên kia Kinh Kỳ

sông Đuống mê mải chảy…

Tôi đã sinh ra bên dòng sông này

tôi đã lớn lên bên dòng sông này

Sông Đuống cho tôi sự cần cù của cô gái hái dâu

nỗi dịu hiền dữ dội của con sóng

sự lãng mạn của cánh buồm

sông Đuống cho tôi bài ca gửi người tôi yêu dấu…

Chiều nay

sau những mệt mỏi kinh thành

tôi về cùng sông Đuống

vẫn những cánh buồm cổ tích

Những cô gái hái dâu ngồi hát ca dao

mẹ lưng còng bên gốc roi già đứng đợi

để phần tôi những quả trái mùa

chị gái chờ tôi bên bến sông xưa

hát ru tôi bài ca thuở bé.

Vốc lên mặt dòng nước mát ngày xưa

những người bạn gái nhân hậu trở về

người đàn ông tôi yêu đứng trên đê lồng lộng

anh - tình yêu lãng mạn thuở ấy

tình yêu bao dung muôn thuở

ôm tôi vào lòng.

Bên này Kinh Bắc

bên kia Kinh Kỳ

sông Đuống mê mải chảy…

Phạm Hồ Thu

Sông Đuống mê mải chảy khiến Phạm Hồ Thu mắc nợ ân tình nhiều lắm. Chả thế mà chị thú nhận: Tôi đã sinh ra bên dòng sông này - Tôi đã lớn lên bên dòng sông này. Đã có nhà thơ từng viết “Tất cả đều sinh ra bên một dòng sông”. Xứ Bắc với “Sông Đuống, sông Cầu, sông Thương - Ba sông làm sữa” đã hình thành cả một vùng châu thổ đắp bồi phù sa với ruộng lúa, nương dâu, tre pheo, xóm mạc hình thành tự bao đời, hun đúc nên tính cách và đời sống tâm hồn của người dân Việt trong suốt chiều dài lịch sử.

Và Phạm Hồ Thu cũng có một con sông của riêng chị: đó là con sông Đuống trong gắn bó thân thương. Cấu trúc bài thơ gợi nhiều liên tưởng bồi đắp nên tính cách tác giả ở khả năng cho - một tính cách mạnh mẽ, liên tục và âm ỉ: Sông Đuống cho tôi sự cần cù của cô gái hái dâu - Nỗi dịu hiền dữ dội của con sóng - Sự lãng mạn của cánh buồm - Sông Đuống cho tôi bài ca gửi người tôi yêu dấu… Dòng sông của muôn thuở ấy cũng bồi đắp những thiếu hụt của tác giả trong đời sống thường nhật và tác giả cũng nhận vào lòng mình những mạch nguồn trong trẻo mà chị không thể nào quên tự thuở ấu thơ: Vẫn những cánh buồm cổ tích - Những cô gái hái dâu ngồi hát ca dao - Mẹ lưng còng bên gốc roi già đứng đợi - Để phần tôi những quả trái mùa - Chị gái chờ tôi bên bến sông xưa - Hát ru tôi bài ca thuở bé… Phạm Hồ Thu trở về mang theo những hoài niệm, lòng chị như được gột rửa thanh khiết, nhẹ nhõm và thư thái bên dòng sông với tình người nhân hậu bao dung. Sông Đuống hiện ra như một niềm cứu rỗi: Vốc lên mặt dòng nước mát ngày xưa - Những người bạn gái nhân hậu trở về - Người đàn ông tôi yêu đứng trên đê lồng lộng - Anh, tình yêu lãng mạn thuở ấy - Tình yêu bao dung muôn thuở - Ôm tôi vào lòng…

Sông Đuống mê mải chảy giữa vùng quê văn hiến, của sự phân cách tự nhiên: Bên này Kinh Bắc - Bên kia Kinh Kỳ như dòng thời gian chảy trôi được hóa thân trong chiều sâu tâm trạng của đời sống tác giả. Ân tình ấy được Phạm Hồ Thu giãi bày trong bài thơ Sông Đuống, chắc hẳn chị cũng vơi nhẹ được những mất mát, cam go gánh chịu và tin yêu hơn ở cuộc đời này.