Ta mang gì đến cuộc đời này

Một nhà lãnh đạo tinh thần của Phật giáo Tây Tạng, có một câu nói nổi tiếng, đại ý nếu anh không thể làm gì hữu ích cho cuộc đời, thì ít nhất cũng đừng gây bất cứ tổn hại nào cho người khác. Chiêm nghiệm giữa cuộc đời thực tại này, tôi nhận thấy nếu thực tập được thì đó là lối sống vô cùng đẹp đối với thế giới chung quanh, lợi lạc cho mọi người và chính mình.

Hầu hết những đau khổ trên thế giới này đều do con người mang đến cho nhau. Con người trở nên tức giận, oán trách, thù hận vì rất nhiều lý do. Vậy tại sao ta không thử sống sao để ít gây tổn thương cho người khác được chừng nào tốt chừng ấy. Nếu ta có thể buông xả tâm sân để nuôi dưỡng tâm từ, thì có lẽ mức độ bạo động trong tư tưởng cũng như trong cuộc sống đâu có đến nỗi như ngày hôm nay. Thế giới sẽ không có những cuộc chiến tranh, không có những cuộc thanh trừng, những vụ xả súng, những đấu đá, tranh giành ân oán. Nếu ta có thể lấy tình thương, sự tử tế để thấu hiểu, chiến thắng những muộn phiền, hờn giận, sợ hãi trong ta và thay vào đó bằng một sự chấp nhận, an tĩnh và hạnh phúc thì sẽ cho kết quả là bình an và hoà bình cho toàn nhân loại. Một tình thương lớn giúp cho ta có được khả năng buông xả, một tâm từ, một thái độ chấp nhận và biết thứ tha. Ta mở rộng lòng mình ra và tiếp xúc được với những khó khăn, bất ngờ của cuộc sống, biết thương yêu chính mình và cuộc đời.

Bản năng của con người trước sự việc bất như ý dễ nảy sinh tâm hận thù. Thế nhưng hận thù và tàn phá bao giờ cũng dễ hơn là tha thứ và xây dựng. Trong câu chuyện Phật giáo kể, có lần, một vị thiền sư đang đi đường bị một kẻ cướp cầm gươm định hại ngài. Tên cướp rất cao ngạo cho rằng mình là kẻ mạnh có nhiều quyền lực, biết bao kẻ đã chết dưới lưỡi gươm của hắn. Thiền sư nói “Trước khi anh giết ta, ta có vài điều muốn yêu cầu, anh hãy chặt đứt cành cây trước mặt ta đi…”  Tên cướp đưa nhát gươm lên, cành cây kia đứt lìa. “Bây giờ ông muốn gì nữa?” - hắn hỏi.  Thiền sư đáp “Giờ anh hãy gắn cành cây lại trên cành như trước đi”. Tên cướp cười to và cho rằng thiền sư bị điên. Nhưng thiền sư bình tĩnh trả lời hắn “Sức mạnh của một người không phải là đi tiêu diệt và tàn phá. Đó là công việc của kẻ mất trí. Người có dũng lực mạnh nhất là người có thể xây dựng và chữa lành những vết thương trên cuộc đời này”.
Lời của vị thiền sư cho tôi nhiều suy nghĩ. Mấy mươi năm sống trên đời, chúng ta đã làm bao nhiêu lợi lạc và tổn thất bằng lời nói và hành động, chúng ta đã xây dựng, chữa lành hay tàn phá?