Thanh âm xoa dịu nỗi đau

Một chiều tháng Tư, giữa không gian lặng lẽ thường nhật ở bệnh viện, tiếng hát cất lên bất ngờ. Những thanh âm rộn ràng, tươi vui và đầy xúc cảm - như những giọt nắng ghé qua ô cửa sổ phòng bệnh, sưởi ấm bao trái tim đang mỏi mệt vì ốm đau, bệnh tật. “Mang âm nhạc đến bệnh viện” với hành trình yêu thương, lan tỏa sự sống và niềm tin đã đến với bệnh nhân Bệnh viện Đa khoa tỉnh như thế.

Ra đời từ năm 2011 từ sáng kiến của ca sĩ Thái Thùy Linh, chương trình “Mang âm nhạc đến bệnh viện” không chỉ là hoạt động thiện nguyện đơn thuần. Ở hành trình đặc biệt này, âm nhạc trở thành liều thuốc tinh thần, nghệ thuật biểu diễn thực sự chạm đến trái tim người bệnh, người nhà và cả nhân viên y tế.
Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh, số thứ 215 của “Mang âm nhạc đến bệnh viện” để lại dấu ấn khó phai trong lòng những ai chứng kiến. Khi âm nhạc cất lên giữa hành lang, sân bệnh viện hay trong phòng bệnh, không khí vốn lặng lẽ bỗng trở nên sinh động, thân quen và gần gũi lạ kỳ. Nụ cười dần xuất hiện trên môi những người tưởng như chỉ còn nỗi lo lắng, nỗi đau và sự mệt mỏi.
“Chúng tôi không biểu diễn, chúng tôi mang âm nhạc để đổi lấy những nụ cười” - phương châm giản dị nhưng đầy nhân văn ấy đã dẫn dắt hàng trăm nghệ sĩ, tình nguyện viên bước vào môi trường vốn dĩ xa lạ với nghệ thuật - bệnh viện - để trao đi yêu thương bằng cách rất riêng.
Ca sĩ Thái Thùy Linh không giấu được xúc động khi kể lại khoảnh khắc khó quên tại phòng bệnh nhân nặng ở khoa Ngoại Thần kinh - Lồng ngực: “Lúc đầu, bệnh nhân gần như bất động. Tôi tưởng cô ấy không thể nghe được. Nhưng sau bài hát thứ hai, tôi hỏi: Cô có nghe không? - cô gật đầu; Cô có thấy hay không? - cô gật đầu tiếp, miệng thì mấp máy...”.
Không chỉ Thái Thùy Linh, ngay cả người nhà bệnh nhân cũng bất ngờ trước sự chuyển biến kỳ diệu ấy. Hơn ai hết, họ hiểu rõ tình trạng người thân mình. Chỉ trong ít phút ngắn ngủi, âm nhạc đã mở được cánh cửa kết nối tưởng như đóng kín. Đó là sự hồi đáp kỳ diệu mà nghệ sĩ nào cũng mong chờ, khi âm nhạc không chỉ để nghe, mà còn để chạm đến một phần nào đó sâu thẳm trong tâm hồn người bệnh. “Mang âm nhạc đến bệnh viện” không làm được điều kỳ diệu như giành giật sự sống cho bệnh nhân từ “cửa tử”, nhưng có thể chữa lành những vết thương mà dao kéo không chạm tới.
Không cần ánh đèn sân khấu rực rỡ, không có dàn nhạc chuyên nghiệp hay khán đài lộng lẫy, “Mang âm nhạc đến bệnh viện” chọn những nơi “thiếu thốn” nhất làm điểm dừng chân. Hành lang chật hẹp, phòng bệnh đơn sơ hay sân nhỏ trong khuôn viên bệnh viện trở thành những “sân khấu dã chiến” rộn ràng tiếng hát và tiếng vỗ tay. Ca sĩ, nghệ sĩ, người dẫn chương trình không khoác lên mình những bộ trang phục biểu diễn cầu kỳ. Họ giản dị, gần gũi như người thân, như bạn bè đến thăm. Và vì thế, những bài hát vang lên không còn là tiết mục biểu diễn, mà là sẻ chia chân thành, sâu sắc và xúc động.

“Chúng tôi không bao giờ chọn những bài hát quá buồn, quá bi lụy. Chúng tôi chọn những ca khúc tươi vui, giai điệu quen thuộc để người nghe thấy gần gũi, để ai cũng có thể ngân nga hát theo. Bởi khi đó, âm nhạc sẽ xóa mọi khoảng cách - giữa nghệ sĩ và bệnh nhân, giữa người lạ với người lạ” - Thái Thùy Linh chia sẻ.
Ngay cả những nghệ sĩ nổi tiếng - như NSND Thuý Hường, NSND violin Đào Văn Trung khi đến với chương trình cũng trở nên thân thuộc đến bất ngờ. Họ không đến bệnh viện với danh tiếng, mà là tâm nguyện mang điều tốt đẹp đến nơi tưởng như chỉ có nỗi đau.
Bác sĩ CKII Nguyễn Đăng Hùng, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh chia sẻ: “Mỗi nụ cười, mỗi giai điệu hôm nay chính là một liều thuốc tinh thần tiếp thêm năng lượng tích cực để người bệnh thêm vững tin, sớm bình phục. Sự hiện diện của từng nghệ sĩ, từng tình nguyện viên là sự trao gửi yêu thương bằng ánh mắt, lời hát và những lời chúc tốt lành”.
Điều đặc biệt ở chương trình “Mang âm nhạc đến bệnh viện” là sự phi thương mại tuyệt đối: Không tên người sáng lập trên băng rôn, không nhà tài trợ ồn ào, không ai đến để PR tên tuổi. Tất cả đều vì một lý do giản dị - muốn lan tỏa yêu thương.
Người sáng lập chương trình nhớ lại: “Lúc mới thành lập, nhiều nghệ sĩ còn e dè. Có người tôi gọi điện nói chuyện đến 40 phút mới chịu tham gia. Nhưng rồi họ đến, họ thấy đây là một chương trình thật - không màu mè, không vụ lợi, và đặc biệt là mang lại niềm vui thật”.
Chương trình không chỉ có ca sĩ, nhạc công mà dần mở rộng ra cả nghệ sĩ múa, xiếc, ảo thuật và hàng ngàn tình nguyện viên. Từ những buổi đầu còn nhiều nghi ngại, đến nay, có gần 500 nghệ sĩ góp mặt trong các số. Ngoài các bệnh viện tuyến T.Ư như Bạch Mai, Việt Đức, K, Nhi… chương trình còn nỗ lực đưa âm nhạc đến với các bệnh viện tuyến tỉnh.
Ca sĩ Hải Yến, con dâu của làng Chè, xã Liên Bão, huyện Tiên Du đã mang đến bài hát “Điều tuyệt vời” như một món quà cổ vũ người bệnh. Cùng với câu chuyện mẹ chồng cô từng điều trị tại đây và rất yêu quý bệnh viện đã khiến người nghe không chỉ xúc động mà còn cảm thấy mình là một phần trong đó.
Chị Nguyễn Thị Liên, người nhà bệnh nhân đang điều trị tại khoa Lão khoa - Thần kinh xúc động: “Chương trình rất nhân văn, khiến người nghe không chỉ được an ủi mà còn muốn hát cùng, muốn sống lạc quan hơn”. Có lẽ đó cũng là cảm xúc chung của nhiều bệnh nhân khi âm nhạc không chỉ xoa dịu đau đớn mà còn đánh thức niềm hy vọng và tình yêu cuộc sống.
PGS.TS Nguyễn Tuấn Hưng, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Y tế tin tưởng chương trình sẽ lan tỏa được tính nhân văn, để bù đắp, khơi gợi lòng trắc ẩn và tinh thần thiện nguyện của người Việt. Đó cũng chính là giá trị lớn nhất của chương trình. Không ồn ào, không truyền thông rầm rộ, “Mang âm nhạc đến bệnh viện” chọn cho mình một con đường riêng - lặng lẽ, bền bỉ, nhưng lan tỏa sâu sắc.