Tự hào phụ nữ Bắc Ninh “Ba đảm đang”

Vin vào “Sự kiện vịnh Bắc Bộ”, ngày 5-8-1964, đế quốc Mỹ cho máy bay bắn phá một số vùng ven biển miền Bắc, mở đầu cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc nước ta. Trước tình hình đó, Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp Hội nghị lần thứ 11 (tháng 3-1965) và lần thứ 12 (tháng 12-1965) đề ra nhiệm vụ của miền Bắc lúc này là: Xây dựng miền Bắc trở thành một hậu phương lớn, vững chắc của cách mạng miền Nam, đồng thời bảo đảm đời sống cho nhân dân và đáp ứng nhu cầu hậu cần tại chỗ.
Trước yêu cầu của tình hình và nhiệm vụ mới, tháng 3-1965, Hội LHPN Việt Nam phát động phong trào “Ba đảm nhiệm” với nội dung: Đảm nhiệm sản xuất, công tác, thay thế cho nam giới đi chiến đấu; đảm nhiệm gia đình, khuyến khích chồng con yên tâm chiến đấu; đảm nhiệm phục vụ chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu khi cần thiết. Sau đó phong trào được Bác Hồ đổi tên thành “Ba đảm đang”.
Thực hiện chủ trương của Đảng, của Trung ương Hội, Tỉnh hội Phụ nữ Hà Bắc phát động các phong trào với mục tiêu tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Phong trào thi đua “Mỗi người làm việc bằng hai”, “Ba đảm đang” được dấy lên mạnh mẽ với sự tham gia của hàng vạn phụ nữ thuộc các tầng lớp, lứa tuổi, tôn giáo đăng ký thi đua thực hiện.
Tại Đại hội Phụ nữ “Ba đảm đang” tỉnh lần thứ I họp tại Khả Lễ (Bắc Ninh) tháng 5-1966 đã chỉ rõ: Phong trào thực sự lôi cuốn đông đảo chị em tham gia xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Đến cuối năm 1966 có 1.678 chị em tham gia quản lý hợp tác xã nông nghiệp, giữ các chức vụ từ đội phó sản xuất đến chủ nhiệm hợp tác xã. Đại hội Phụ nữ “Ba đảm đang” lần thứ II diễn ra tại Khắc Niệm (Tiên Sơn), tháng 3-1968 nêu: Năm 1967 đã có nhiều chị em được giao giữ các chức vụ lãnh đạo công tác Đảng, chính quyền, đoàn thể; nhiều nhóm trẻ, lớp mẫu giáo được thành lập đã giúp cho việc giải phóng lao động nữ. Đại hội đã đề ra nhiệm vụ đẩy mạnh, phát triển phong trào “Ba đảm đang” tiến lên toàn diện và vững chắc.

Hội LHPN thành phố Bắc Ninh tri ân Tiểu đội “12 cô gái Mễ Sơn” ngày ấy.

Trong điều kiện vừa sản xuất, vừa chiến đấu, vừa phải lo toan gia đình và gánh vác nhiều việc xã hội, chị em là những người đóng góp nhiều ngày công nhất cho HTX. Với khẩu hiệu “tay cầy, tay súng”, chị em dũng cảm vượt qua bom đạn Mỹ, bám đồng ruộng sản xuất, ở những nơi địch đánh ác liệt, sau trận chiến đấu lại khẩn trương nhặt bom bi, san lấp hố bom để sản xuất. Chị em đảm nhiệm tất cả các khâu trong sản xuất, lưu thông, kể cả những công việc nặng nhọc như cày, bừa, làm thủy lợi...
Tinh thần làm chủ tập thể được nâng lên, chị em luôn vững vàng, khắc phục khó khăn, đẩy mạnh sản xuất, củng cố HTX. Trong đó, HTX Dương Lôi (Tân Hồng, Tiên Sơn) một trong những nơi có phong trào cấy theo lối mới giỏi, đạt 5 tấn thóc/1ha. Huyện Tiên Sơn, lá cờ đầu 5 tấn của tỉnh, năm 1968 có 703 đội sản xuất thì có 605 đội có hai phần ba nữ tham gia Ban Chỉ huy đội và trong 100 đội do nữ làm đội trưởng đã có 75 đội đạt năng suất từ 5-6 tấn thóc/1ha.
Số chị em là lãnh đạo HTX ngày càng đông. Huyện Gia Lương có 43 chị làm chủ nhiệm và phó chủ nhiệm. Thực hiện mục tiêu 5 tấn thóc, 2 con lợn và 1 lao động/1ha gieo trồng, ở nhiều HTX, chị em hăng hái áp dụng các biện pháp kỹ thuật liên hoàn như: chọn giống, ngâm thóc giống “ba sôi, hai lạnh”, chế biến phân bón theo phương pháp kỹ thuật mới, cấy đúng kỹ thuật, kịp thời vụ. Việc nhân, thả bèo hoa dâu, cấy lúa xuân giống mới có năng suất cao đã trở thành tập quán ở nhiều địa phương…
Không những gan dạ trong phục vụ chiến đấu, chị em còn hợp đồng tác chiến thay thế pháo thủ khi cần thiết. Phong trào phụ nữ Bắc Ninh rất đỗi tự hào về chiến công của 12 cô gái Mễ Sơn, xã Vũ Ninh (nay là phường Vũ Ninh, thành phố Bắc Ninh); cô gái Nguyễn Thị Thảo, thôn Guột (phường Việt Hùng, Quế Võ) chỉ huy trung đội nữ dân quân trực chiến bắn rơi một máy bay không người lái của giặc bằng súng bộ binh… Nhiều đơn vị 100% là nữ, chiến đấu giỏi được công nhận là “Đơn vị quyết thắng” từ 5 đến 9 năm liền như trung đội nữ dân quân thôn Guột (Quế Võ); Duệ Đông, Khắc Niệm, Đại Đồng (Tiên Sơn), Đông Bình (Gia Lương). Nhiều chị đạt danh hiệu chiến sĩ thi đua, chiến sĩ quyết thắng, được nhận Bằng khen, Giấy khen của quân khu Tả Ngạn và Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh.
Thực hiện phong trào “Ba đảm đang”, dù trong chiến đấu chống giặc ngoại xâm hay trong lao động sản xuất, phụ nữ Bắc Ninh sẵn sàng hy sinh hạnh phúc cá nhân, động viên chồng, con, người thân gia nhập quân đội lập công, bảo vệ quê hương, Tổ quốc; luôn làm tròn trách nhiệm của người phụ nữ đối với gia đình, trở thành hậu phương vững chắc cho tiền tuyến và tham gia cùng tiền tuyến giết giặc lập công. Trong những năm 1965-1972, Hội mẹ chiến sĩ tỉnh nêu cao tinh thần “tuổi cao, ý chí càng cao”, ngày đêm tận tình chăm sóc bộ đội, thương binh. Phong trào kết nghĩa giữa các phân chi hội phụ nữ, các tổ hội mẹ chiến sĩ với các đơn vị pháo cao xạ trở thành nền nếp ở các địa phương. Hội mẹ chiến sĩ tham gia quyên góp hàng ngàn cây tre, tấn rơm, giúp bộ đội làm lán, trại chống rét, vá hàng nghìn tấm áo chiến sỹ và trở thành nguồn cảm hứng để nhạc sỹ Nguyễn Văn Tý viết nên tác phẩm đi cùng năm tháng “Tấm áo chiến sỹ mẹ vá năm xưa”…
Đồng chí Nguyễn Phương Mai, Chủ tịch Hội LHPN tỉnh xúc động chia sẻ: “60 năm trôi qua, phong trào “Ba đảm đang” vẫn để lại những giá trị lịch sử to lớn, ngân vang mãi trong trái tim mỗi chúng ta với bao niềm tự hào, kính phục về người phụ nữ Việt Nam thế kỷ XX. Phong trào cũng là nguồn cổ vũ, động viên lớn lao để cán bộ, hội viên và Hội LHPN tỉnh Bắc Ninh vững vàng, tự tin thực hiện hiệu quả phong trào thi đua “Xây dựng người phụ nữ Việt Nam thời đại mới”, viết tiếp trang sử hào hùng, oanh liệt của quê hương, đất nước trước những thời cơ và vận hội mới, tô thắm thêm trang sử vẻ vang của phụ nữ Việt Nam, đóng góp vào công cuộc xây dựng tỉnh Bắc Ninh ngày càng phát triển”.