Tăng cường các biện pháp giảm nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN

Hiện nay, tình trạng nợ tiền đóng Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm y tế (BHYT), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) diễn ra ở nhiều đơn vị, doanh nghiệp đã gây ảnh hưởng đến các Quỹ BHXH, BHYT đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Giải quyết vấn đề này, BHXH tỉnh đang phối hợp và triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng thu, giảm nợ đọng.

Tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN diễn ra từ nhiều năm nay. Năm 2020, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn nên tình trạng nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN càng diễn biến phức tạp. Theo báo cáo của BHXH tỉnh, đến hết tháng 9, số tiền nợ toàn tỉnh là 370,59 tỷ đồng, chiếm 3,84% so với tổng số phải thu, tăng 57,259 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2019, bao gồm: Nợ BHXH là 316,129 tỷ đồng, nợ BHTN là 14,343 tỷ đồng, nợ BHTNLĐ-BNN là 3,462 tỷ đồng và nợ BHYT là 36,655 tỷ đồng. Tình trạng nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN diễn ra ở tất cả các địa phương trong tỉnh. Đặc biệt, có đơn vị có số nợ lớn, thời gian kéo dài. Theo danh sách các đơn vị nợ tính đến hết tháng 9 cho thấy, có đến hơn 380 đơn vị nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN từ 3 tháng trở lên, nhiều đơn vị nợ kéo dài nhiều năm; có đơn vị nợ số tiền gần 20 tỷ đồng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ đọng diễn biến phức tạp và tăng hơn so với mọi năm như: Một số doanh nghiệp, đơn vị gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh nên chậm đóng (trong đó có một số doanh nghiệp gặp khó khăn bởi dịch COVID-19). Có doanh nghiệp phá sản, giải thể… không đóng BHXH, BHYT cho người lao động. Chế tài xử phạt và việc triển khai thực hiện chưa thực sự nghiêm túc, chặt chẽ nên chưa đủ sức răn đe. Bên cạnh đó cũng còn một số doanh nghiệp, người sử dụng lao động không tuân thủ nghiêm quy định về BHXH, BHYT, BHTN, trây ì, chậm đóng, trốn đóng… Việc trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến Quỹ BHXH, BHYT, tình hình sản xuất, kinh doanh và sự phát triển của doanh nghiệp, đặc biệt là ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Người lao động sẽ không được hưởng các quyền lợi chính đáng, nhất là trong quá trình lao động không may bị ốm đau, tai nạn, mất việc làm.

Quyền lợi của người lao động sẽ bị ảnh hưởng, nhất là khi không may bị ốm đau nếu doanh nghiệp không đóng BHXH, BHYT cho người lao động đúng quy định.

Theo bà Hoàng Thị Minh Hòa, Trưởng phòng thu (BHXH tỉnh) thì trước tình trạng nợ tiền đóng, chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, cơ quan BHXH tỉnh thực hiện đồng bộ các giải pháp. BHXH tỉnh tham mưu cho tỉnh chỉ đạo các cấp, ngành thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT, BHTN; giao chỉ tiêu phát triển đối tượng đến các địa phương. Cơ quan BHXH các cấp phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách, pháp luật BHXH, BHYT; tập trung rà soát phân loại các đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng BHXH, phân tích nguyên nhân, từ đó đưa ra các giải pháp đôn đốc thu hồi nợ. BHXH tỉnh và các huyện, thị xã thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp nợ đọng; tăng cường phân công các Tổ thu nợ, cán bộ chuyên quản trực tiếp đến đơn vị để vận động, thuyết phục đơn vị đóng BHXH, BHYT, BHTN đúng quy định, đặc biệt là các đơn vị nợ đọng số tiền lớn, thời gian kéo dài. BHXh tỉnh cũng phát động các đợt thi đua nhằm tăng số thu, giảm số nợ. Hiện nay, BHXH tỉnh cũng đang phối hợp để tiến hành khởi kiện một số doanh nghiệp nợ kéo dài, số tiền lớn.
BHXH, BHYT, BHTN giữ vị trí quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội vì thế việc thực hiện tốt chính sách sẽ góp phần vào sự phát triển bền vững, thúc đẩy tiến bộ, công bằng xã hội. Việc nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động sẽ ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách trên địa bàn đồng thời ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động vì thế thời gian tới rất cần sự quan tâm, giải quyết của các cấp, các ngành, nhất là nỗ lực của ngành BHXH với những biện pháp quyết liệt hơn.