Tập trung đẩy nhanh tiến độ các dự án giao thông

Giải phóng mặt bằng (GPMB) và nguyên vật liệu phục vụ thi công là 2 nhiệm vụ then chốt trong thực hiện các dự án đầu tư xây dựng giao thông. Đây cũng là những rào cản lớn khiến các công trình giao thông đang bị chậm tiến độ. Lãnh đạo tỉnh đã tổ chức nhiều cuộc họp, bàn, đôn đốc, tháo gỡ mọi vướng mắc với tinh thần quyết tâm cao nhất, bảo đảm năng lực thi công và về đích đúng kế hoạch, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội bền vững.

Dự án trọng điểm quốc gia đường Vành đai 4 - Vùng thủ đô Hà Nội đang gấp rút triển khai các phần việc để về đích đúng cam kết. Trên tinh thần chỉ đạo của Ban chỉ đạo dự án tỉnh: Yêu cầu các cấp ủy Đảng, chính quyền và sở, ngành liên quan tập trung cao và xác định đây là dự án trọng điểm quan trọng, là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên tập trung chỉ đạo thực hiện. Khẩn trương rà soát các số liệu chính xác về diện tích đất ở, đất trang trại, đất giao trái thẩm quyền, đất nền, số hộ dân bị ảnh hưởng để có biện pháp tháo gỡ, giải quyết kịp thời mọi vướng mắc theo phương châm vận dụng linh hoạt các chính sách, cơ chế đặc thù có lợi nhất cho nhân dân, nhằm tạo sự đồng thuận cao nhất trong giải phóng mặt bằng triển khai thực hiện dự án.
Hiện nay, dự án thành phần 2.3 đã tổ chức thi công đồng loạt 3 gói thầu số 14,15,16. Tuy nhiên, các vị trí xôi đỗ chưa GPMB đang ảnh hưởng lớn đến tiến độ chung. Đơn cử như gói thầu số 14, triển khai thi công từ ngày 18-12-2023, nhưng đến nay mới bàn giao mặt bằng thi công 9,0/10,8km; gói thầu số 15, đoạn từ QL.38 (thị xã Thuận Thành) đến cầu Hoài Thượng với chiều dài 8,2km, triển khai thi công từ ngày 8-4, mới bàn giao mặt bằng 7,0/8,2km… Các vị trí xôi đỗ còn lại gây khó khăn cho nhà thầu tiếp cận những đoạn tuyến đã có mặt bằng trong thi công, dẫn đến tiến độ chậm.
Đối với dự án thành phần 1.3, đã phê duyệt phương án và thu hồi 358,49ha diện tích đất nông nghiệp, đạt 96% tổng diện tích thu hồi. Riêng phần đất ở của 361 hộ (TP Bắc Ninh 116 hộ, thị xã Quế Võ 102 hộ, Thuận Thành 143 hộ), với tổng diện tích 95.966 m² hiện đang tiến hành hoàn thiện thủ tục và triển khai xây dựng các khu tái định cư. Phần diện tích đất giao bán không đúng thẩm quyền của 100 hộ dân thuộc các địa phương trên, diện tích 23.122 m² rất khó khăn trong triển khai thu hồi; phần diện tích đất của 14 trang trại, 12.160 m², hiện đã phê duyệt phương án bồi thường.

Nhà thầu nỗ lực tìm nguồn cung vật liệu xây dựng, bảo đảm tiến độ các dự án.

Trước những vướng mắc, khó khăn đó, Ban chỉ đạo tỉnh giao Tổ giúp việc của Ban chỉ đạo định kỳ 2 tuần/lần tổ chức họp, đôn đốc, tháo gỡ cho các địa phương liên quan. Yêu cầu Sở Giao thông vận tải và Ban quản lý dự án xây dựng giao thông - chủ đầu tư khẩn trương rà soát, triển khai các dự án thành phần đúng tiến độ, yêu cầu đặt ra. Các sở, ngành thống nhất địa điểm và sự phù hợp quy hoạch phân khu đối với dự án tái định cư; tham mưu cho tỉnh và báo cáo các cơ quan Trung ương có chính sách tháo gỡ đối với đất giao trái thẩm quyền, đất trang trại, đất vườn… đồng thời, xem xét thu hồi đất xen kẹp giữa Đường sắt Lim - Phả Lại và đường Vành đai 4; xem xét chính sách hỗ trợ tạm cư cho các hộ tái định cư theo quy định… Quyết tâm hoàn thành công tác di dời hạng mục hạ tầng kỹ thuật phục vụ GPMB xong trước ngày 31-12; cơ bản xong phần nền, móng đường trước tháng 12-2025 đối với toàn bộ phần đất nông nghiệp (đã được bàn giao mặt bằng sạch).
Bên cạnh khó khăn trong công tác GPMB, nguồn cung cấp vật liệu xây dựng khan hiếm đang là rào cản lớn ảnh hưởng đến tiến độ thi công chung. Trên địa bàn tỉnh không có mỏ cát, trong khi khối lượng cát phục vụ thi công quá lớn, nguồn cát cung cấp cho dự án được lấy tại các tỉnh Phú Thọ, Hải Dương, Hà Nội, nhưng tại thời điểm này, tại các mỏ vật liệu đều khan hiếm và giá thành tăng cao. Trước thực tế đó, Bắc Ninh kiến nghị Ban chỉ đạo dự án Quốc gia cho phép nhà thầu được cấp quyền khai thác các mỏ vật liệu (cát, đá...) theo cơ chế đặc thù; UBND thành phố Hà Nội xem xét có thể cung cấp mỏ cát để đáp ứng nhu cầu nguồn cát xử lý nền đường thực hiện dự án, nhằm giảm thủ tục và đẩy nhanh tiến độ. Đồng thời cho phép điều chỉnh tổng mức đầu tư các dự án thành phần trong GPMB, tạo cơ chế thông thoáng, có lợi cho nhân dân, bảo đảm tiến độ chung.
Cùng với dự án trọng điểm Quốc gia đường Vành đai 4, dự án các tuyến đường trọng điểm của tỉnh ĐT.295C, ĐT.285B kết nối thành phố Bắc Ninh qua các khu công nghiệp với QL.3 mới; ĐT.277B kết nối với cầu Hà Bắc 2, đường Vành đai 4 cũng đang gặp phải những vướng mắc tương tự. Theo rà soát của Ban quản lý khu vực phát triển đô thị- chủ đầu tư: Hiện dự án đang gặp khó khăn trong công tác di chuyển 260 ngôi mộ của địa bàn huyện Yên Phong; TL. 285B mới bàn giao cho nhà thầu được 5,94/11,4km, có khoảng 2km mặt bằng không liên tục nên khó tiếp cận thi công; ĐT.277B bàn giao được 2,6/4,9km. Dự án các tuyến đường đặc biệt gặp khó khăn trong GPMB phần diện tích đất ở thuộc TP Bắc Ninh và huyện Yên Phong, do các hộ dân chưa đồng thuận về mức giá bồi thường, hỗ trợ; phần đất giao trái thẩm quyền… Đây là bài toán khó, đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong vận động, tuyên truyền, vận dụng cơ chế, chính sách hỗ trợ, bồi thường theo hướng tạo thuận lợi nhất cho nhân dân; nếu hộ dân nào cố tình chống đối sẽ áp dụng biện pháp cưỡng chế, tạo mặt bằng liền mạch trong thi công cho các tuyến đường.
Hiện nay, các nhà thầu cũng gặp khó khăn lớn về nguồn cung cấp vật liệu cát đắp nền đường, khoảng 730.000m³, đến nay mới đắp được 150.500m³, đạt 20,6% khối lượng đắp. Chủ đầu tư đã yêu cầu các nhà thầu tập trung cao tìm kiếm các nguồn cung cấp cát để đẩy nhanh tiến độ đắp nền và dự trù đắp cho các đoạn tuyến sắp tới có mặt bằng. Tuy nhiên do khan hiếm về nguồn cung cấp, các nhà thầu triển khai chưa đảm bảo tiến độ yêu cầu.
Giao thông là huyết mạch của nền kinh tế, nên những vướng mắc hiện tại sẽ phải giải quyết dứt điểm, yêu cầu sự vào cuộc sát sao, quyết liệt của cả hệ thống chính trị để đẩy nhanh tiến độ các dự án, hướng đến hoàn thiện hệ thống giao thông đồng bộ, hiện đại, tiệm cận với các đô thị thông minh trên thế giới, bắt kịp hội nhập, phát triển.