Truyền dạy Quan họ thế hệ măng non

Mỗi mùa hè đến, ngoài những hoạt động sinh hoạt, vui chơi bổ ích đến từ gia đình, nhà trường và do các cơ sở Đoàn tổ chức, thiếu nhi trong tỉnh còn được tham gia các lớp học hát Quan họ. Ở đó, các em không chỉ thỏa đam mê, tình yêu ca hát, mà còn tích lũy nhiều kiến thức quý báu để trân quý, gìn giữ di sản quý báu của quê hương.

Vào đầu dịp nghỉ hè, Câu lạc bộ (CLB) Quan họ truyền thống Đương Xá, phường Vạn An (thành phố Bắc Ninh) phối hợp cùng Đoàn phường Vạn An tổ chức lớp dạy Quan họ cho thiếu nhi từ 7 đến 14 tuổi. Tại đây, các em sẽ được học kỹ thuật hát Quan họ, kiến thức về văn hóa Quan họ, cách biểu diễn trên sân khấu. Với phương pháp truyền dạy, cô hát trước, trò theo sau, uốn nắn từng câu, từng chữ, sau một khóa học nhiều em đã thuộc được hàng chục bài cả lời cổ và lời mới.
Dịp hè năm 2024, thành phố Bắc Ninh có 12/19 Đoàn phường triển khai các lớp Quan họ và CLB măng non miễn phí với sự tham gia của hơn 360 thanh, thiếu nhi. Thông qua các lớp dạy hát Quan họ tạo dựng cho các em một sân chơi văn hóa bổ ích, lành mạnh giúp các em có cơ hội được giao lưu, kết bạn, trau dồi kỹ năng sống, tự tin về bản thân trước đám đông. Nhiều thành viên có năng khiếu, có tài năng cảm thụ loại hình này được phát hiện và ươm mầm, tiếp tục rèn luyện không chỉ trong dịp nghỉ hè mà còn tại các hoạt động bồi dưỡng, sinh hoạt khác do CLB tổ chức.
Sôi nổi, hào hứng là những điều chúng tôi cảm nhận được tại lớp học hát Dân ca Quan họ do CLB Quan họ măng non xã Hoàn Sơn (huyện Tiên Du) phối hợp với Trung tâm Văn hóa tỉnh Bắc Ninh tổ chức cho các thành viên của CLB và các em trong xã đăng ký tham gia vào dịp hè. Với mong muốn giúp các em có sân chơi văn hóa lành mạnh, bổ ích, chính quyền địa phương cùng với các thành viên CLB nỗ lực thực hiện các giải pháp truyền dạy, khơi nguồn cảm hứng, đam mê Quan họ cho thế hệ măng non.
Em Vũ Tuyết Nhi, lớp 5A, Trường Tiểu học Hoàn Sơn chia sẻ: “Khi tham gia khóa học, các em được thầy cô của Trung tâm Văn hóa tỉnh dạy học các bài hát, làn điệu Quan họ cổ và lời mới, kỹ năng biểu diễn và tìm hiểu các kiến thức về văn hóa Quan họ. Ban đầu còn e ngại, ngượng ngùng, chỉ sau vài ngày tham gia sinh hoạt, em và nhiều bạn đã mạnh dạn và hào hứng hơn”.

Một buổi dạy và học hát Quan họ của thiếu nhi phường Hòa Long (thành phố Bắc Ninh).

 Chị Nguyễn Thị Nguyên, Chủ nhiệm CLB Quan họ măng non xã Hoàn Sơn cho biết: “Việc truyền dạy cho các em nhỏ những làn điệu Quan họ là một hoạt động rất ý nghĩa. Hy vọng những cố gắng, tâm huyết, kinh nghiệm của các thầy, cô giáo, những nghệ sỹ, những liền anh, liền chị trong CLB sẽ giúp các em có thêm tình yêu, kiến thức phát triển tốt về ngôn ngữ, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ, khả năng biểu diễn, cảm thụ về âm nhạc”.
Với mong muốn tạo ra không gian sinh hoạt lành mạnh cho thanh thiếu nhi trong dịp hè, nhiều cơ sở Đoàn trong tỉnh chú trọng triển khai các hoạt động sinh hoạt hè tại các thôn, khu phố với nhiều hình thức phong phú, hấp dẫn. Trong đó, các CLB, các lớp truyền dạy hát Quan họ măng non miễn phí đã và đang diễn ra sôi nổi, thu hút nhiều thanh thiếu nhi tham gia. Từ  khoảng giữa tháng 6 đến nay, có gần 20 lớp học hát Quan họ dành cho các em thiếu niên, nhi đồng được Đoàn Thanh niên phối hợp các nghệ nhân Quan họ mở. Tại thành phố Bắc Ninh có Đoàn phường: Vạn An, Khúc Xuyên, Hòa Long, Vạn An, Kinh Bắc, Suối Hoa; tại huyện Tiên Du có xã Hoàn Sơn, Nội Duệ, thị trấn Lim… duy trì các lớp dạy hát và CLB Quan họ măng non giúp các em tập luyện múa, hát những làn điệu dân ca Quan họ, tham gia thi hát và tìm hiểu về nguồn gốc, giá trị của làn điệu Quan họ, những nét đẹp truyền thống của con người Kinh Bắc; nuôi dưỡng tình yêu với dân ca Quan họ.
Nhằm tạo sân chơi, tìm kiếm và ươm mầm những tài năng Quan họ nhí, dự kiến cuối tháng 7 và đầu tháng 8, Tỉnh Đoàn phối hợp Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh tổ chức sân chơi: Tiếng hát Họa mi và Tiếng hát Quan họ tỉnh Bắc Ninh mở rộng năm 2024. Các em thiếu niên, nhi đồng tuổi từ 8-16, có tình yêu với âm nhạc và Dân ca Quan họ Bắc Ninh, đang học tập, sinh hoạt tại các trường Tiểu học, THCS, các CLB nghệ thuật ở trong và ngoài tỉnh dự thi thể hiện ca khúc ca ngợi tình yêu quê hương, đất nước, ca ngợi Đảng, Bác Hồ, thầy cô, mái trường; hát dân ca Quan họ Bắc Ninh lời cổ hoặc lời mới… qua đó, nhằm tuyên truyền, quảng bá, gìn giữ và phát triển Dân ca Quan họ Bắc Ninh tới thế hệ trẻ; tìm kiếm, tuyển chọn và bồi dưỡng những tài năng âm nhạc; thúc đẩy sự phát triển các CLB Măng non Quan họ. Tham gia sân chơi, các em không chỉ được tìm hiểu sâu hơn về cái hay, cái đẹp của văn hóa Quan họ mà còn được rèn luyện bản lĩnh biểu diễn trên sân khấu.
Truyền dạy Quan họ trong thế hệ măng non không chỉ là hoạt động thiết thực, tạo sân chơi cho thanh thiếu nhi mỗi dịp hè về mà còn trực tiếp góp phần bồi đắp tâm hồn, tình yêu quê hương, đất nước, tình yêu với thầy cô, bạn bè trong mỗi bạn nhỏ, làm cho Quan họ ngày càng lan tỏa, vươn xa và có sức sống bền vững trong đời sống đương đại. Đây cũng là cách làm hiệu quả bảo tồn, phát huy giá trị của di sản Dân ca Quan họ của UNESCO.