Tuồng Yên Phong - Hành trình trở lại

Thứ 6, 25/05/2012 | 15:26:00 [GMT +7] A A

Ở đất Tuồng Yên Phong, chỉ tính riêng xã Hàm Sơn xưa (thị trấn Chờ ngày nay) cả 5 thôn từng có đội tuồng hoạt động sôi nổi. Cũng từ cái nôi nuôi dưỡng đó đã phát triển và cung cấp nhiều tài năng nghệ thuật cho Nhà hát Tuồng Việt Nam.

Một cảnh trong trích đoạn “Lão Tại sai cơ” (vở Ngọn lửa Hồng Sơn).

Tuy nhiên, đến nay cả huyện Yên Phong chỉ còn 2 thôn là Ngô Nội (xã Trung Nghĩa) và Phú Mẫn (thị trấn Chờ) trên danh nghĩa có đoàn nghệ thuật tuồng nhưng thực chất không còn đủ nhân lực, điều kiện để hoạt động và biểu diễn được nữa. Hơn 1 năm nay, CLB Tuồng Yên Phong ra đời thỏa niềm mong mỏi của những nghệ sỹ làng quê còn tiếc nuối và đắm đuối với môn nghệ thuật này.

CLB đang dần hoạt động nền nếp, lấy lại tiếng vang cho môn nghệ thuật có lúc tưởng chỉ còn là… vang bóng trên chính nơi sinh ra nó!

Những ngày đầu mới thành lập, các thành viên đã góp sức, góp của, phải tự túc mua sắm đồ diễn. Diễn viên tự túc trang phục; nhạc công tự sắm nhạc cụ, tự làm siêu đao, kiếm, cung, mã tấu… nhưng với sự say mê, hết mình vì nghệ thuật, các thành viên không nản trước mọi khó khăn. Với quyết tâm không để Tuồng cổ mai một đi liền với việc xây dựng tổ chức vững mạnh, đào tạo thế hệ kế cận tiếp tục phát huy bản sắc văn hóa quê hương, CLB đã tuyên truyền, giới thiệu và kết nạp những người yêu môn nghệ thuật này vào tổ chức. Đến nay, CLB đã có hơn 30 hội viên là các nhạc công, diễn viên không chuyên nhưng tràn đầy nhiệt huyết.

Đáng mừng là trong CLB có 8/10 thành viên người Phú Mẫn từng hoạt động trong đoàn tuồng của thôn trước đây. Có những cụ qua tuổi “cổ lai hy” đã lâu mà vẫn ham mê diễn. Họ luôn giữ cho mình ngọn lửa nghệ thuật truyền thống và xem đó là nguồn vui, là món ăn tinh thần không thể thiếu được trong cuộc sống, cũng là trách nhiệm phải bảo tồn vốn cổ.

CLB vừa học, vừa tập, có khi ngày tập, đêm đi biểu diễn, ngày đi làm, tối lại tập trung ôn chạy vở. Có vở phải tập vài tháng, người biết bảo người chưa biết, bảo nhau tập, học theo đĩa của Nhà hát Tuồng Việt

Nam

. CLB đã dựng được 4 vở, biểu diễn phục vụ ở các lễ hội hay những sự kiện chính trị, văn hóa của huyện cũng như các địa phương khác trong và ngoài tỉnh.

Những vở cổ như “Ngọn lửa Hồng Sơn”, “Sơn Hậu” được dàn dựng công phu, mang tính nghệ thuật cao đã thực sự để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng khán giả. Trong năm qua, CLB biểu diễn được 15 buổi, phục vụ lễ hội truyền thống, bầu cử và các hội nghị thu hút gần 7.000 lượt khán giả.

Nhà hát Tuồng Việt Nam chúc mừng CLB nhân dịp kỷ niệm 1 năm ngày thành lập.

Không chỉ đơn thuần là chuyên môn, CLB còn có tổ văn nghệ, biểu diễn ca hát, ngâm thơ, hát văn, Quan họ… xen kẽ vào các đêm biểu diễn, được mọi người đánh giá cao. Những ánh mắt say sưa theo từng trích đoạn, những tràng pháo tay không ngớt, những lời chúc mừng, khen ngợi là món quà quý giá nhất sau những đêm diễn.

Thành viên CLB tuồng hầu hết tuổi đã cao, nhiều cụ đã bước qua tuổi “xưa nay hiếm”, con cháu đề huề nhưng vẫn nguyên vẹn một tình yêu mãnh liệt với nghệ thuật tuồng cổ. Tâm sự với chúng tôi, các cụ cho biết, bao giờ giọng không còn vang, chân không theo nổi nhịp trống… mới chịu lui xuống hậu đài.

Chủ động tìm đất diễn và phục vụ nhân dân, âm thầm khơi gợi tình yêu, lòng tự hào về truyền thống quê hương là cách để hơn năm nay CLB giữ lửa cho nghệ thuật truyền thống và để cho tuồng đi sâu vào đời sống người dân như thế… Họ tâm niệm sẽ cố hết mình để giữ gìn vốn quý truyền thống của quê hương.

Để tổ chức CLB thành mái nhà chung, là sân chơi vui khỏe, lành mạnh, CLB còn tổ chức quán triệt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI), sinh hoạt với chủ đề “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”… Mỗi khi các thành viên ốm đau, khó khăn hay gia đình có việc hiếu, hỷ, CLB thăm hỏi động viên kịp thời. Số tiền biểu diễn, gây quỹ được cho hội viên khó khăn vay vốn phát triển kinh tế.

Tranh thủ những tháng ngày nông nhàn, trong những buổi sinh hoạt, CLB thường xuyên nói chuyện về lịch sử của nghệ thuật Tuồng, tìm hiểu về tuồng sách, tuồng pho, tuồng cương và các thế hệ nghệ sỹ của quê hương đã thành danh từ môn nghệ thuật này, đồng thời tranh thủ tập các vở mới để chuẩn bị cho mùa diễn.

CLB đã được Nhà hát Tuồng Việt Nam hỗ trợ tập được 4 vở và in ấn đĩa để tuyên truyền, phục vụ. CLB cũng thường xuyên nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của các CLB bạn, những tấm lòng yêu nghệ thuật để có phương tiện hoạt động.

Trong một lần về dự sinh hoạt với CLB, ông Đặng Bá Tài, Trưởng phòng Nghệ thuật, Nhà hát Tuồng Việt Nam cho biết: “Khi CLB thành lập, tôi có chút băn khoăn, không biết các bác, anh chị nghệ sỹ có duy trì được lâu dài không. Tuy nhiên, với lòng yêu nghệ thuật, say mê, nhiệt huyết của họ đã mang lại cho chúng tôi niềm cảm mến và tin tưởng người con Phú Mẫn, thường xuyên chứng kiến sự miệt mài, hết lòng vì Tuồng Yên Phong sẽ hồi sinh, lấy lại được tiếng vang vốn có sau một giấc ngủ dài”.

Dù điều kiện sinh hoạt còn có nhiều khó khăn nhưng tập thể diễn viên CLB vẫn luôn cố gắng giữ ngọn lửa yêu nghề. Có thể nói, những kết quả đạt được sau một năm qua là cả một sự cố gắng, nỗ lực, nhiệt huyệt rất đáng trân trọng của CLB. Họ đã góp sức không nhỏ trong việc truyền nghề, giữ gìn và phát triển nghệ thuật tuồng cổ dân tộc.

Link gốc