Vời vợi nương dâu

Xâm xẩm tối, lúc mà thành phố chuẩn bị lên đèn, bất chợt trong công viên nhỏ trước nhà bỗng rộ lên tiếng ve. Chắc cũng nhiều người nghe thấy nhưng với nhiều người tiếng ve kêu chẳng gợi được điều gì, có chăng cũng là một thứ âm thanh nữa hòa trộn vào trong muôn vàn thứ âm thanh náo loạn của phố phường. Cũng có người sống với hoài niệm thì tiếng ve đầu tiên của một năm ấy là sự đánh dấu của cái khung thời gian: Mùa hè.

Tiếng ve vừa mới cất lên thì mây đen kéo đến, một cơn mưa dữ dội thoáng qua thôi nhưng từ lúc ấy, rồi tiếp đến mấy ngày sau tiếng ve vẫn im bặt. Mùa hè mới thấp thoáng đâu đó, hàng Phượng vĩ vẫn chưa trút hết những chiếc lá cũ, bầu trời vẫn chưa lên cao, mây xám rình rập ở bốn phía chân trời. Oi bức lạ.

Hết những tháng hội hè miền Kinh Bắc, khi vạn vật uể oải như buồn ngủ, chỉ có những làng quê ven sông Cầu còn trồng dâu nuôi tằm mới thấy có nhịp sống nhộn nhịp tất bật hơn mọi khi. Tháng ba năm nay những ngày nồm ẩm qua mau, Ông Chức bằng kinh nghiệm của mình đã cọ rửa nong, né là những vật dụng không thể thiếu để chuẩn bị cho lứa tằm vụ xuân. Năm nay bãi dâu ven sông như được kích thích bởi thời tiết dị thường nên xanh tốt lắm. Vin một cành dâu, đếm lá lão Chức bảo năng suất dâu phải gấp đôi năm ngoái. Lão nhẩm tính như mở cờ trong bụng. Cao hứng, lão đập vai tôi : Trưa nay ngồi với tớ, có thứ này hay lắm. Tôi biết lão hay rượu, hay thơ nên chẳng ngại nhận lời.

Làng bây giờ còn ít người nuôi tằm, riêng lão vẫn trung thành với công việc này, lão bảo làm gì cũng phải có bí quyết vì thế lúc cao điểm nhà có mấy chục nong tằm chín. Ít người làm, một mình một giá bán, chẳng bao giờ mất mùa, thua thiệt.

Lão gọi: Bà lão ơi, bê hộ tôi cái vò. Vợ lão đang quay máy thái dâu ngoài sân nghe gọi vội đi thoăn thoắt vào nhà bê cả vò rượu ra khoe với khách: Rượu tằm ngâm từ năm ngoái đấy chú ạ. Uống tốt cho thần kinh, ngủ ngon giấc sâu không mệt mỏi. Lão Chức ngâm nga nịnh vợ :

Đôi ta như thể con tằm

Cùng ăn một lá còng nằm một nong

Đôi ta như thể con ong

Con quấn con quýt con trong con ngoài

Xong lão vỗ đùi cười khoái chí. Nghe tiếng vợ lão vừa cười vừa nói vọng vào: Uống vừa thôi đấy.

Cái thứ rượu Tằm ngâm đủ năm vàng óng như mật ong, ngọt thỉu, thơm nồng. Lão hẹn tôi : ít hôm nữa thôi, chuyển hẳn sang hè, tằm chín mời ông lên còn có mấy thứ hay hơn.

Tháng ba chầm chậm đi qua, mùa hè đang đến rất gần. Nhìn trong ánh mắt lão tôi chợt nhớ câu thơ từng đọc được từ lâu lắm :

Đó là mùa không thể giấu che

Cả vạn vật đều phơi trần dưới nắng

Biển xanh thẳm cánh buồm lồng lộng trắng

Từ những miền cay đắng hóa thành thơ.