Đẩy mạnh phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng

Bắc Ninh được biết đến là vùng đất với nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống độc đáo, đặc sắc như: Dân ca Quan họ, múa rối nước, trống quân, ca trù, tuồng, chèo… Việc phát huy các giá trị di sản văn hóa của quê hương góp phần đẩy mạnh phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng, làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần của người dân.

Buổi tập luyện của CLB Hát Quan họ thôn Tam Á, xã Gia Đông (Thuận Thành).     (Ảnh tư liệu)

Nếu không có dịch COVID-19 thì mỗi buổi tối chủ nhật hàng tuần, các thành viên CLB Hát Quan họ thôn Tam Á, xã Gia Đông (Thuận Thành) lại tụ họp tại nhà văn hóa thôn để tập luyện. CLB được thành lập năm 2011, với hơn 30 thành viên (tiền thân là đội văn nghệ thôn), quy tụ những người yêu thích văn hóa, văn nghệ. Với mục tiêu gìn giữ di sản văn hóa Quan họ, các buổi sinh hoạt CLB chủ yếu rèn luyện các làn điệu Quan họ lời cổ ở thể loại giọng vặt như: “Mời nước mời trầu”, “Vào chùa”, “Ngồi tựa song đào”...
Để CLB hoạt động hiệu quả, Ban chủ nhiệm có lịch rèn luyện khác nhau trong mỗi buổi sinh hoạt từ tập hát các bài Quan họ đến hát tốp ca, đơn ca, tập múa phụ họa… Mỗi thành viên tham gia CLB không chỉ thỏa mãn niềm đam mê với Quan họ mà còn được sống vui, sống khỏe, tinh thần thoải mái, đặc biệt là được giao lưu với các liền anh, liền chị ở các địa phương trong và ngoài tỉnh nhằm tăng thêm tình cảm, mối quan hệ.
Để mở rộng vốn liếng trong hoạt động, CLB thường xuyên tổ chức giao lưu với các CLB bạn: Hoài Thị, Liên Bão (Tiên Du); Viêm Xá, Hòa Long (thành phố Bắc Ninh); Gia Bình, Lương Tài… Chủ nhiệm CLB Quan họ Tam Á, Ngô Ngọc Lâm chia sẻ: Sau mỗi buổi giao lưu, CLB rút kinh nghiệm, chỉnh sửa, uốn nắn ngay cho các thành viên về cách thể hiện trên sân khấu, cách hát giọng lề lối, phương pháp tổ chức sinh hoạt, biểu diễn. Ngoài ra, CLB còn lập một trang fanpage “Những người đam mê Quan họ” để các thành viên trao đổi, tham khảo, chia sẻ và trang facebook “CLB Hát Quan họ thôn Tam Á” được thường xuyên đăng tải các nội dung hoạt động của CLB trong tháng, quý, năm.
Để đáp ứng nhu cầu của người dân và các chương trình hội thi, hội diễn, các thành viên CLB còn tập và biểu diễn những trích đoạn chèo cổ, chèo mới thuần thục như: “Phạm Công Cúc Hoa”, “Quan Âm Thị Kính”, “Quê hương đổi mới” và các tiết mục múa ca mới “Trông cây lại nhớ tới Người”, “Việt Nam quê hương tôi”…
CLB Hát Quan họ thôn Tam Á là một trong số hàng trăm CLB văn hóa, văn nghệ trong tỉnh hoạt động sôi nổi, tích cực. Đây là lực lượng thường xuyên phục vụ công tác tuyên truyền về nhiệm vụ chính trị, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tạo khí thế hăng say trong lao động sản xuất và đời sống của các tầng lớp nhân dân. Nhằm bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, các CLB có nhiều hình thức tổ chức, hoạt động phong phú, không ngừng tìm tòi, phát huy các vốn di sản.
Bà Lê Ngọc Lương, Trưởng Phòng Nghệ thuật quần chúng (Trung tâm Văn hóa tỉnh) cho biết: Phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng trong tỉnh ngày càng phát triển, khởi sắc. Do có sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, thiết bị âm thanh, ánh sáng hiện đại, trang phục, đạo cụ tốt hơn, việc xây dựng thiết chế văn hóa và xã hội hóa được quan tâm nên chất lượng phong trào được nâng cao. Với sự phát triển mạnh mẽ của nhiều loại hình nghệ thuật nhưng sức hấp dẫn của văn nghệ quần chúng ngày càng được khẳng định, trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu ở nhiều làng quê. Qua đó góp phần bài trừ tệ nạn xã hội, gìn giữ, thực hành và lưu truyền, phát triển bản sắc văn hóa quê hương.
Hàng năm, tỉnh tổ chức hội thi hát Quan họ đầu xuân là dịp để các hạt nhân văn nghệ quần chúng ở các địa phương thể hiện năng khiếu và thỏa mãn niềm đam mê ca hát. Trung tâm Văn hóa tỉnh cũng phối hợp với các địa phương tổ chức hàng chục buổi truyền dạy Dân ca Quan họ Bắc Ninh, ca trù, trống quân… tập huấn kỹ thuật biểu diễn, múa, hát cho các khu dân cư và CLB văn nghệ, tổ chức hội diễn, liên hoan, hội thi, tạo sân chơi cho người đam mê. Người dân ý thức hơn về vai trò của mình trong việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, tạo động lực đẩy mạnh phong trào thi đua lao động sản xuất, thắt chặt tình đoàn kết dân tộc.
Tuy nhiên hoạt động văn nghệ quần chúng tại cơ sở cũng đối mặt với một số khó khăn như: Nguồn kinh phí eo hẹp, cơ sở vật chất và trang thiết bị thiếu thốn nên nhiều địa phương không thể tổ chức biểu diễn; hoạt động văn nghệ quần chúng nhiều nơi còn kém chất lượng, chưa thu hút sự quan tâm của nhân dân, một phần do cán bộ phụ trách văn hóa cơ sở còn thiếu về chuyên môn.... Vì vậy, ngoài đẩy mạnh tuyên truyền, vận động và nghiên cứu cơ chế khuyến khích để các CLB, tổ, đội văn hóa, văn nghệ hoạt động ngày càng hiệu quả thì các CLB cần có định hướng cụ thể, xây dựng được chương trình hoạt động phù hợp với nhu cầu thành viên và đặc thù địa phương.
Việc đẩy mạnh các hoạt động văn hóa, văn nghệ quần chúng có ý nghĩa quan trọng trong việc gìn giữ thuần phong mỹ tục, hướng đến các giá trị chân - thiện - mỹ, góp phần nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, thực hiện hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” vì thế rất cần được quan tâm, phát triển.