Ca sĩ Kinh Bắc tỏa sáng trên “đấu trường” âm nhạc Quốc tế

Trong số 8 giải thưởng mà Đội tuyển Văn hóa - Nghệ thuật Quân đội nhân dân Việt Nam giành được ở các nội dung dự thi tại Hội thao Quân sự quốc tế Army Games 2021 (tổ chức tại Nga), có một giải Nhất của Thiếu tá ca sĩ Trịnh Phương (giảng viên Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội). Là người con của Bắc Ninh, Trịnh Phương luôn biết ơn quê hương là điểm tựa để anh được tỏa sáng giọng hát trên “đấu trường” âm nhạc quốc tế.

Thiếu tá, ca sĩ Trịnh Phương cùng các đồng nghiệp biểu diễn tại Hội thao Quân sự quốc tế Army Games năm 2021.

Quê hương là điểm tựa
Thực ra lựa chọn theo âm nhạc của Trịnh Phương có nhiều thuận lợi khi được sinh ra và lớn lên trên quê hương Bắc Ninh - Kinh Bắc. Ngày bé mỗi buổi chiều trên Đài Phát thanh lại phát những ca khúc và những làn điệu dân ca Quan họ, từ đó “máu” âm nhạc cứ chảy dần, ngấm dần trong anh. Anh đến với ca hát từ khi còn ngồi trên ghế Trường Phổ thông Trung học dân lập số 1 Bắc Ninh. Mặc dù sinh ra trong gia đình không có truyền thống nghệ thuật nhưng cứ mỗi dịp tết đến xuân về cả nhà thường tụ tập hát rất vui vẻ những bài hát từ ca khúc truyền thống đến làn điệu dân ca Quan họ đã truyền cảm hứng cho anh rất nhiều.
Trịnh Phương bộc bạch, anh mê hát dân ca Quan họ Bắc Ninh. Từ bé anh thích và cảm nhận được sự ngọt ngào từ những bài hát Quan họ truyền thống, như: “Mời nước mời trầu”, “Khách đến chơi nhà”, “Còn duyên”… Riêng về ca khúc mang âm hưởng dân ca Quan họ, anh thích nhất bài “Ngẫu hứng giao duyên” của nhạc sĩ Trần Tiến. Bởi, bài hát đã miêu tả sống động về con người Bắc Ninh trong cách sinh hoạt lối sống và những làn điệu dân ca Quan họ ở nhiều cung bậc vui, buồn đan xen. Theo anh thì Bắc Ninh là địa phương có nền văn hóa sâu đậm về Quan họ nhưng cũng nhanh chóng hội nhập với những dòng âm nhạc khác tạo nên một vùng văn hóa đa sắc.
“Quê hương luôn là điểm tựa với tôi theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Tôi là người học về âm nhạc cổ điển và kể cả lúc sang Nga tôi vẫn tập những làn điệu Quan họ để giọng hát được mượt mà, mềm mại hơn. Để giọng hát được tình cảm hơn trong tôi luôn nuôi dưỡng một tình yêu với quê hương và gia đình. Ngày trước khi còn học tu nghiệp Thạc sỹ tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Nga Gnhexin mỗi khi tôi cất lên giọng hát thì lúc đó chỉ còn nỗi nhớ quê hương, gia đình khiến cho tiếng hát của mình được bay cao, bay xa hơn”, ca sĩ Trịnh Phương chia sẻ.
Thành tích xuất sắc
Trong cuộc trò chuyện cùng tôi sau khi giành giải cao tại Army Games 2021, Trịnh Phương rưng rưng khi nhắc về những người thầy. Sau khi thi đỗ vào Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, anh được học ba người thầy với những ảnh hưởng nhất định đến giọng hát hiện nay. Đó là Nghệ sĩ Nhân dân Doãn Tần - người thầy với chất giọng nam cao bay bổng và rất tình cảm đã giúp cho giọng hát của anh được ấm áp hơn. Thầy Bùi Gia Khánh đã cho anh những kỹ thuật chuyên sâu về thanh nhạc cổ điển và sự mạnh mẽ, trào dâng khi hát. Nghệ sĩ Ưu tú Dương Minh Đức cho anh sự lãng mạn, yêu đời, sự phóng khoáng trong tiếng hát; thầy không những dạy anh hát mà còn dạy anh làm nghệ thuật như thế nào, cống hiến như thế nào cho đất nước và quân đội. Đặc biệt một người thầy lớn nữa là Nghệ sĩ Nhân dân Nikolai Nikolaievich Maibroda của Nga, người đã chỉ ra và giúp anh bù đắp những thiếu sót, hoàn thiện hơn trong thanh nhạc.

Thiếu tá, ca sĩ Trịnh Phương.

Chung niềm vui với bè bạn, thầy cô và gia đình Trịnh Phương, Nghệ sĩ Ưu tú Dương Minh Đức không giấu nổi niềm tự hào. Nghệ sĩ Ưu tú Dương Minh Đức đánh giá, trong số 8 giải thưởng mà Đội tuyển Văn hóa - Nghệ thuật Quân đội nhân dân Việt Nam đoạt được ở các nội dung dự thi tại Army Games 2021, gồm: ca sĩ Trịnh Phương đoạt giải Nhất hát bài hát tiếng Nga; ca sĩ Lương Nguyệt Anh đoạt giải Ba hát đơn nữ; hai giải Nhì dành cho hoạt động triển lãm và múa tốp; hai giải Ba dành cho song tấu nhạc cụ và múa đôi thì thành tích của Trịnh Phương thực sự xuất sắc.
“Trịnh Phương là người thông minh, học hành tiến bộ và rất chịu khó, mày mò học hỏi. Khi Phương tốt nghiệp Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội thì chưa phải là xuất sắc nhưng sau 5 năm tu nghiệp ở Nga thì dường như anh ấy đã là một con người khác. Từ trình độ kỹ thuật, phong cách biểu diễn đến nhận thức, anh ấy đều tiến bộ rõ rệt. Việc Phương giành giải Nhất với bài tiếng Nga là niềm vinh quang cho trường, quân đội và Tổ quốc. Bởi năm nay cuộc thi được mở rộng hơn mà các “đối thủ” của ta không đơn giản, họ đều có những đặc sắc, cái riêng của dân tộc họ. Phương đặc biệt ở chỗ là người Việt lại giành giải Nhất với bài hát tiếng Nga”, Nghệ sĩ Ưu tú Dương Minh Đức chia sẻ.
Tiếng hát Việt, đẳng cấp Nga
Là người từng tu nghiệp Thạc sỹ tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Nga Gnhexin, rồi lại tiếp tục ở Nga theo học chương trình dành cho chuyên gia về giảng dạy biểu diễn thanh nhạc, Trịnh Phương hiểu rất rõ văn hóa cũng như âm nhạc Nga. Theo anh văn hóa Nga và văn hóa Việt đều có sự tương đồng chung, đó là sự trọng tình cảm. Khi được học tập tại đây anh cảm nhận được sự yêu mến, nhiệt tình, tâm huyết và thương yêu học trò của các thầy, cô giáo Nga.
Album “Cánh đồng Nga” ra mắt vào tháng 5-2019, được anh thực hiện hoàn toàn tại nước Nga, từ thu âm tới phối khí, thiết kế, gồm những bài hát Nga đã gắn bó với rất nhiều người Việt Nam yêu đất nước và con người, văn hóa Nga, như: “Thời thanh niên sôi nổi”, “Chiều hải cảng”, “Thật thú vị vào buổi tối ở Nga”, “Cánh đồng Nga”… “Album được thực hiện với sự thôi thúc trái tim. Đó cũng là việc tôi phải làm cho âm nhạc cổ điển và cho đất nước, âm nhạc Nga”, anh nhấn mạnh.
Trịnh Phương là người có nhiều thành công trên đất nước bạch dương, như giành giải Nhất tại Liên hoan âm nhạc quốc tế lần thứ 5 năm 2016 mang tên “Giọng hát sáng như bạc” hay giải Nhất tại Liên hoan âm nhạc quốc tế năm 2017 với tên gọi “Chúng ta hát”. Năm 2020, anh trở lại nước Nga và giành 1 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc tại Army Games 2020. Năm nay khi Army Games được Ban tổ chức quyết định là một cuộc thi thì anh cũng giành giải Nhất ở mảng hát tiếng Nga với bài hát “Người bán hàng rong”. “Tôi thấy mỗi quốc gia, dân tộc đều có một nền âm nhạc riêng với bản sắc văn hóa riêng. Điều quan trọng đối với những nghệ sĩ là làm sao quảng bá được hình ảnh của đất nước và con người quê hương qua những ca khúc truyền thống của quê hương và quân đội. Những tác phẩm âm nhạc có tính học thuật có thể đưa âm nhạc và đất nước qua con mắt bạn bè đậm nét hơn”, Trịnh Phương chia sẻ.
Trịnh Phương là một giọng lyric tenor 2 thuần Việt nhưng lại được đào tạo bài bản tại Nga, nên sớm sở hữu được những kỹ thuật đẳng cấp thế giới. Một ca sĩ Việt, với cơ địa người Việt, nhưng qua những năm tháng học tập tại Nga, anh đã tiếp thu được tinh hoa thanh nhạc cũng như tâm hồn của người dân nơi đây. Nhờ đó, ca sĩ người Kinh Bắc đã thể hiện được một giọng hát đầy tinh xảo và theo đánh giá của nhiều chuyên gia thì anh thực sự là giọng hát Việt đẳng cấp Nga. Dẫu vậy thì với anh dân ca Quan họ Bắc Ninh vẫn là cội nguồn của thành công, để anh nâng niu, trân trọng và cất cao giọng hát của mình trên trường quốc tế.