Chống úng nội đồng cần giải pháp đồng bộ

Công nghiệp, thương mại, dịch vụ phát triển mạnh; kết cấu hạ tầng hoàn thiện thiếu đồng bộ, gây ách tắc dòng chảy kênh mương phục vụ tưới, tiêu cho sản xuất nông nghiệp, khiến tình trạng ngập, úng cục bộ xảy ra trong mùa mưa bão. Năm nay dự báo, thời tiết cực đoan, diễn biến phức tạp, khó lường, các trận mưa lớn xảy ra nên việc chống úng nội đồng rất cần sự vào cuộc quyết liệt của ngành chức năng, thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm tiêu úng kịp thời.

Toàn tỉnh đang bước vào sản xuất vụ mùa, dự kiến xong trước ngày 25-7. Để bảo đảm an toàn diện tích gieo cấy, ngành Nông nghiệp tham mưu với tỉnh quan tâm đầu tư cải tạo, nâng cấp, xây mới hệ thống công trình chống úng nội đồng; chỉ đạo các đơn vị Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi Bắc Đuống, Nam Đuống chủ động kịp thời tiêu nước đệm, bơm tiêu úng khi có mưa lớn xảy ra hạn chế đến mức tối đa diện tích úng ngập mất trắng, đảm bảo an toàn cho sản xuất nông nghiệp và dân sinh. Theo dõi sát diễn biến thời tiết, triển khai ngay các biện pháp phòng, tránh và khắc phục hậu quả do mưa, bão, lũ gây ra sát với tình hình thực tế.
Ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Chi cục Trưởng Chi cục Thủy lợi, Sở Nông nghiệp và PTNT cho biết: Đối với công trình chống úng, toàn tỉnh hiện có 678 trạm bơm (hệ thống Bắc Đuống 409 trạm, hệ thống Nam Đuống 269 trạm); hệ thống kênh mương có tổng số 4.600 tuyến, tổng chiều dài 4.357 km. Trong những năm qua, các công trình chống úng được quan tâm đầu tư cải tạo nâng cấp, xây mới, song do tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hoá mạnh mẽ và chuyển dịch cơ cấu trong sản xuất nông nghiệp kết hợp với tình trạng vi phạm Luật Thủy lợi như lấn chiếm thu hẹp lòng kênh, xả thải vào kênh tiêu gây bồi lắng, ắch tắc, đặc biệt là các tuyến kênh đi qua các KCN trên địa bàn tỉnh dẫn đến tình trạng ách tắc dòng chảy một số kênh tiêu. Mặt khác do tình trạng xuống cấp của các trạm bơm tiêu nên khả năng tiêu nước bị hạn chế. Khi có mưa lớn, một số vùng cục bộ thường xuyên bị úng ngập như: Tam Sơn, Hương Mạc (Từ Sơn), Liên Bão, thị trấn Lim (Tiên Du), thị trấn Hồ, An Bình, Trạm Lộ (Thuận Thành), An Thịnh, Mỹ Hương, Lai Hạ (Lương Tài),  Tam Đa, Đông Phong (Yên Phong), Lam Sơn, Khắc Niệm, Hạp Lĩnh (thành phố Bắc Ninh), Bình Dương, Vạn Ninh, Cao Đức (Gia Bình).

Lãnh đạo tỉnh kiểm tra Cống tiêu Vạn Phúc (thành phố Bắc Ninh).

Trước thực tế đó, ngành Nông nghiệp chủ động rà soát các tuyến bị ách tắc, đẩy nhanh tiến độ tu bổ đê, kè, cống được Bộ Nông nghiệp và PTNT, UBND tỉnh giao, bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình theo quy định. Thường xuyên kiểm tra, đánh giá hiện trạng công trình chống lũ, chống úng, chủ động tu bổ sửa chữa những hư hỏng phát sinh nằm ngoài kế hoạch tu bổ được giao, hạn chế thấp nhất tình trạng úng ngập xảy ra, gây thiệt hại lớn cho sản xuất nông nghiệp.
Cống Tiêu Vạn Phúc (thành phố Bắc Ninh) là kênh tiêu nước đệm cho hầu hết diện tích nông nghiệp của huyện Yên Phong thường xuyên bị ách tắc do quá trình xả thải của các cơ sở sản xuất giấy Phong Khê (thành phố Bắc Ninh). Năm 2019, Cống được tu sửa lại phần mái kênh xả hạ lưu và bàn giao cho Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi Bắc Đuống quản lý vận hành. Qua kiểm tra cho thấy, cống tiêu vận hành tốt, tuy nhiên, vẫn còn tồn động nhiều rác thải, nước xả thải qua cống bị ô nhiễm. Lãnh đạo tỉnh yêu cầu ngành Nông nghiệp thường xuyên kiểm tra, rà soát các đầu xả thải, giải quyết triệt để những tồn tại để phát huy tối ưu nhiệm vụ tiêu nước đệm trong mùa mưa bão này. Đây là một trong nhiều kênh tiêu cần quan tâm, xử lý những ách tắc hiện nay trong toàn tỉnh, bảo đảm chống úng hiệu quả, tạo điều kiện tốt nhất cho sản xuất nông nghiệp.
Tiếp tục chủ động với mọi tình huống có thể xảy ra, ngành Nông nghiệp chỉ đạo các địa phương nâng cấp độ điều hành tiêu úng lên mức cao nhất. Thực hiện nghiêm túc các quy định, quy trình vận hành tiêu úng trong phương án phòng chống úng đã được phê duyệt và sự điều hành tiêu úng của cơ quan chuyên môn. Chủ động tổ chức khơi thông các trục tiêu chính, các kênh tiêu nội đồng, tôn cao khép kín bờ vùng, bờ thửa chuẩn bị sẵn các máy bơm cơ động để khoanh vùng tiêu úng cục bộ khi cần thiết. Kiên quyết xử lý, tháo dỡ, giải toả các công trình lấn chiếm gây ách tắc dòng chảy làm hạn chế khả năng tiêu úng của các trạm bơm tiêu, bảo đảm an toàn sản xuất trước mọi diễn biến bất thường của thiên tai.