Chủ thể tích cực của Chương trình OCOP

Sau thời gian triển khai Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm  (OCOP), toàn tỉnh công nhận 314 sản phẩm, trong đó 223 sản phẩm đạt 3 sao, 91 sản phẩm đạt 4 sao. Phát huy vai trò là tổ chức kinh tế tập thể, các HTX trên địa bàn tỉnh tích cực tham gia chương trình, khai thác tốt thế mạnh sản phẩm chủ lực của địa phương thông qua cải tiến quy trình sản xuất và tiêu thụ.

Vui mừng khi sản phẩm mỳ gạo vừa trải qua kỳ đánh giá, phân hạng và được công nhận OCOP 3 sao kèm với khen thưởng của UBND tỉnh, ông Nguyễn Văn Xứng, Giám đốc HTX mỳ gạo sạch Nam Trà My, khu phố Xuân Hòa, (phường Đại Xuân, thị xã Quế Võ) chia sẻ: “Là vùng nổi tiếng về lúa hàng hóa, những năm qua, chúng tôi đa dạng hình thức sản xuất, chế biến sản phẩm phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng khác nhau. Việc được công nhận OCOP là động lực giúp chúng tôi tiếp tục phát triển liên kết tiêu thụ, nâng cao giá trị cho cây lúa và khẳng định thương hiệu của HTX”.
Cùng chung tâm trạng, anh Trần Đình Hùng, HTX Dược liệu Việt Kết (xã Thái Bảo, Gia Bình) cho biết: “Không chỉ 4 sản phẩm được công nhận OCOP 4 sao, chúng tôi cho rằng việc tham gia Chương trình đem lại cho HTX nhiều cơ hội giao lưu về sản xuất, kinh doanh, nâng cao trình độ quản lý, phương thức phát triển thương hiệu sản phẩm. Chúng tôi quyết tâm cải tiến quy trình sản xuất để đáp ứng các tiêu chuẩn sản phẩm OCOP 5 sao, phấn đấu nâng hạng trong thời gian sớm nhất”.

Sản phẩm mỳ gạo của HTX mỳ gạo sạch Nam Trà My (Đại Xuân, Quế Võ) đạt OCOP 3 sao.

6 năm từ khi Chương trình OCOP được triển khai, toàn tỉnh có 69 sản phẩm của 35 HTX được công nhận, trong đó có 55 sản phẩm đạt 3 sao, 14 sản phẩm đạt 4 sao. Đây đều là những sản phẩm đặc trưng, tiêu biểu cho vùng nguyên liệu, phương thức sản xuất, làng nghề truyền thống... ở các địa phương như: khoai tây Quế Võ, Mây tre đan Xuân Hội (Tiên Du), gạo nếp cái hoa vàng Yên Phụ (Yên Phong), gạo tẻ thơm Đại Xuân (Quế Võ)... Theo ông Phạm Minh Hiền, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, Chương trình OCOP đã từng bước góp phần thay đổi nhận thức, tư duy của các HTX trong việc tổ chức lại sản xuất một cách khoa học, áp dụng quy trình kiểm soát chất lượng chặt chẽ gắn với ghi hồ sơ sản phẩm. Có thể kể đến sản phẩm của HTX dịch vụ nông nghiệp Đức Lân (Yên Phong), HTX nông nghiệp sạch Việt Nam (Gia Bình), HTX đầu tư và phát triển nông nghiệp Khương Huy (Thuận Thành); HTX thảo dược Cát Cát (Lương Tài)...Nhiều HTX áp dụng chuyển đổi số trong hoạt động sản xuất, kinh doanh thông qua việc xây dựng website, câu chuyện sản phẩm, sử dụng các nền tảng mạng xã hội để giới thiệu mặt hàng, có mẫu mã, bao bì đa dạng và thân thiện với môi trường, qua đánh giá sơ bộ doanh thu các năm đều tăng trưởng trên 10%. Một số sản phẩm của HTX đã có mặt tại những đơn vị phân phối với tiêu chuẩn đầu vào khắt khe như siêu thị, trung tâm thương mại, các sàn giao dịch điện tử; thậm chí một số sản phẩm chất lượng cao tiếp cận thị trường xuất khẩu. Đặc biệt, thông qua Chương trình OCOP, chính các HTX tìm cách kết nối, hình thành chuỗi liên kết với nhau như sản phẩm gạo nếp cái hoa vàng của HTX dịch vụ nông nghiệp Đức Lân được sử dụng làm nguyên liệu chưng cất rượu cho HTX nông nghiệp sạch Việt Nam hay làm nguyên liệu kinh doanh của Bánh phu thê Đình Bảng…
Bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình thực hiện chương trình OCOP, các HTX vẫn bộc lộ một số tồn tại hạn chế. Số lượng HTX tham gia còn ít so với tổng số HTX, quy mô sản xuất còn nhỏ, nguồn lực đầu tư hạn hẹp, việc mở rộng mặt bằng sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn. Đa phần các HTX thụ động trong tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm, chưa thích ứng theo kịp thị trường từ việc thay đổi hình dáng, mẫu mã sản phẩm, hình thức bán hàng, ứng dụng thương mại điện tử, bảo hộ thương hiệu...
Để phát huy hiệu quả của Chương trình, Liên minh HTX tỉnh tăng cường  kế hoạch, chính sách phát triển và hỗ trợ Chương trình OCOP đối với HTX; từng bước nâng cao năng lực quản lý, điều hành phát triển các mô hình HTX gắn liền với các sản phẩm làng nghề, sản phẩm chủ lực của tỉnh. Định hướng HTX lựa chọn sản phẩm  tham gia OCOP, phân khúc khách hàng, thị trường mục tiêu để có chiến lược xây dựng thương hiệu một cách bài bản, thực hiện bảo hộ sở hữu trí tuệ cho sản phẩm. Chia sẻ thông tin kịp thời về pháp luật, thị trường, kinh nghiệm sản xuất cho các thành viên HTX. Rà soát các tiêu chí còn thiếu để có kế hoạch hoàn thiện và nâng cao chất lượng sản phẩm, tham gia đánh giá nâng hạng sao đối với các HTX…