Chú trọng chất lượng công tác tiêm chủng

Ngành Y tế Bắc Ninh hiện có 134 cơ sở tiêm chủng công lập và 16 cơ sở tiêm chủng dịch vụ ngoài công lập. Thời gian qua có thêm nhiều cơ sở ngoài công lập công bố đủ điều kiện tiêm chủng, đáp ứng nhu cầu của người dân với đa dạng các loại vắc xin hiện có trên thị trường, góp phần cùng với tiêm chủng mở rộng bao phủ miễn dịch cộng đồng.

Trẻ uống vắc xin Rota virus tại Phòng tiêm vắc xin dịch vụ, Trung tâm Y tế thành phố Bắc Ninh.

Nâng cao chất lượng tiêm chủng vừa là yêu cầu, vừa là nhu cầu đặt ra đối với công tác tiêm chủng trong tình hình thực tế hiện nay, đòi hỏi những giải pháp thực sự hiệu quả. Hiện toàn tỉnh đang triển khai tiêm các loại vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng tại 126 xã, phường, thị trấn; tiêm vắc xin viêm gan B sơ sinh tại 7 Trung tâm y tế huyện, thị xã và bệnh viện có phòng sinh. Lịch tiêm tại các trạm y tế vào các ngày từ 19 đến 23 hằng tháng (tiêm các loại vắc xin) và từ 27 đến 31 hằng tháng (tiêm chủ yếu Viêm não Nhật Bản trả mũi). Để bảo đảm tỷ lệ tiêm chủng đạt tiến độ, Sở Y tế đã yêu cầu các đơn vị triển khai tiêm vắc xin ComBE Five nhiều ngày trong tháng, tạo điều kiện cho trẻ được tiếp cận mũi tiêm sớm nhất.

Trong 6 tháng đầu năm, tỷ lệ tiêm Viêm gan B sơ sinh trong 24 giờ sau sinh đạt gần 41%, tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ cho trẻ dưới 1 tuổi đạt 35%, tỷ lệ tiêm nhắc vắc xin Sởi - Rubella đạt hơn 48%... đạt chỉ tiêu được giao song tỷ lệ tiêm Viêm não Nhật Bản mũi 3 chỉ đạt hơn 42% - chưa đạt chỉ tiêu. Theo báo cáo từ các cơ sở tiêm chủng, toàn tỉnh ghi nhận các phản ứng thông thường sau tiêm như: Gần 6,5 nghìn trường hợp sốt dưới 39 độ (chiếm tỷ lệ gần 33%), gần 4,8 nghìn trường hợp sưng đau tại chỗ và 170 trường hợp có các triệu chứng khác như nôn, trớ… sau tiêm chủng.
Cũng trong thời gian này, toàn tỉnh ghi nhận 13 ca phản ứng nặng sau tiêm chủng trên tổng số gần 18 nghìn mũi tiêm ComBE Five, chiếm tỷ lệ 0,07%. Biểu hiện thường gặp của các trường hợp trên là sốt cao trên 39 độ, co giật, tím tái, khó khở, li bì... Các trẻ gặp tai biến nặng sau tiêm chủng đều được xử trí Adrelanin, solu, theo dõi và điều trị tại các bệnh viện, tất cả các trường hợp đều ổn định ra viện, không có trường hợp tử vong.
Để phục vụ hậu cần cho công tác tiêm chủng, kho vắc xin tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh và các Trung tâm Y tế các huyện, thị xã, thành phố đã hoàn thiện và làm thủ tục công bố cơ sở đáp ứng Thực hành tốt bảo quản thuốc, nguyên liệu làm thuốc (GSP) theo quy định tại Thông tư số 36/2018/TT-BYT. Dây chuyền lạnh được theo dõi thường xuyên, bảo đảm chất lượng bảo quản vắc xin, có trang bị thiết bị theo dõi nhiệt độ tự động Pridge tag, chỉ thị đông băng và các nhiệt kế chuyên dụng theo đúng quy định. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tiếp nhận vắc xin từ Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư 2 tháng/ đợt và thực hiện cấp phát cho các đơn vị vào ngày 15 đến 17 hằng tháng. Tại các đơn vị đều được trang bị tủ lạnh chuyên dụng, tạm đủ để bảo quản vắc xin với nhu cầu sử dụng từ 1-2 tháng. Tuy nhiên, với các đợt triển khai chiến dịch tiêm chủng với số lượng lớn thì điều kiện hiện có là một khó khăn trong bảo đảm đủ dung tích lạnh bảo quản cả tuyến tỉnh, huyện.
Thời gian qua, việc thực hiện tiêm chủng mở rộng chuyển đổi vắc xin 5 trong 1 từ Quinvaxem sang ComBE Five gặp một số khó khăn do tâm lý cán bộ y tế cũng như người dân bị ảnh hưởng bởi thông tin về những trường hợp tử vong do tai biến sau tiêm chủng. Việc gián đoạn trong cung ứng vắc xin DPT - Viêm gan B - Hib do Bộ Y tế cung cấp (Vắc xin 5 trong 1 cấp cho tỉnh bị gián đoạn, thiếu từ tháng 9-2018 đến tháng 1-2019) làm tăng nhu cầu về vắc xin dịch vụ với nhóm vắc xin chứa thành phần kháng nguyên trên, đặc biệt là vắc xin có thành phần ho gà vô bào.
Một số loại vắc xin dịch vụ cũng không đủ đáp ứng nhu cầu của người dân, trong đó có cả vắc xin phòng bệnh dại, do đó gây khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu phòng bệnh và điều trị dự phòng của người dân. Các cơ sở tiêm chủng dịch vụ tư nhân bán giá theo cơ chế thị trường nên thường cao, không đáp ứng được nhu cầu ngày càng lớn của người dân.
Để nâng cao chất lượng tiêm chủng, ngoài công tác chỉ đạo cần được thực hiện sát sao, kịp thời, hoạt động tuyên truyền phối hợp tổ chức sâu, rộng về ý nghĩa, lợi ích của tiêm chủng phòng bệnh để người dân hiểu và tự giác đưa con em đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch tại cơ sở y tế thì các hoạt động chuyên môn phải được coi trọng. Cần tiếp tục nâng cao năng lực của mạng lưới tiêm chủng mở rộng từ tỉnh tới cơ sở, thường xuyên tập huấn, đào tạo mới và đào tạo lại cho cán bộ y tế tuyến huyện, xã về kiến thức, kỹ năng triển khai tiêm chủng mở rộng. Duy trì hình thức tiêm chủng mở rộng thường xuyên kết hợp tổ chức các chiến dịch tiêm chủng nhằm bảo đảm tỷ lệ trên 98% trẻ dưới 1 tuổi được tiêm đầy đủ. Tăng cường triển khai tiêm vắc xin dịch vụ tại các cơ sở công lập và ngoài công lập để bảo đảm tỷ lệ tiêm chủng trên địa bàn…