Chung câu quân hành

Những ngày tháng 4 lịch sử, về thôn Phú Trên, xã Phú Hòa (Lương Tài) gặp cựu chiến binh Nguyễn Huy Nghiễm. Qua những câu chuyện, ký ức của người lính cảm nhận sâu sắc hơn lịch sử hào hùng của dân tộc và những cống hiến, hy sinh to lớn của cha ông.

Cựu chiến binh, Đại tá Nguyễn Huy Nghiễm năm nay 76 tuổi đời, 56 tuổi Đảng. Sau cái bắt tay thật chặt, những lời thăm hỏi, ông bắt đầu câu chuyện bằng giọng nhẹ nhàng, chậm rãi của người từng trải: “Năm 1968, tôi đang theo học Trung cấp Cơ khí - Luyện kim ở Bắc Thái (nay là Thái Nguyên) được hai năm và còn một năm nữa mới ra trường. Khi ấy, phong trào học sinh, sinh viên tình nguyện tòng quân sôi nổi lắm. Lớp có 50 sinh viên thì 25 người xung phong lên đường chiến đấu, trong đó có tôi”.
Tháng 6-1968, chàng sinh viên Nguyễn Huy Nghiễm chính thức “cởi áo thư sinh, mặc vào áo lính”, “xếp lại bút nghiên, cầm lên cây súng”. Sau thời gian huấn luyện, ông Nghiễm hành quân vào chiến đấu ở chiến trường miền Đông Nam Bộ. “Đây là chiến trường trọng điểm, là sào huyệt đầu não của bộ máy chiến tranh xâm lược và chế độ tay sai nên quy mô, mức độ chiến tranh rất ác liệt. Địch tập trung hỏa lực và nhiều trận càn quét vào địa bàn, nhất là chiến khu Dương Minh Châu, căn cứ Trung ương Cục miền Nam… Cũng vì thế mà có câu “Miền Đông gian lao mà anh dũng”, ông Nghiễm chia sẻ.
Suốt từ năm 1968 đến 1974, trong đội hình của Sư đoàn Bộ binh 5, là một trong 2 sư đoàn ra đời đầu tiên trên chiến trường miền Đông Nam Bộ trong kháng chiến chống Mỹ, ông Nghiễm cùng đồng đội chiến đấu với các đơn vị sừng sỏ, khét tiếng của Mỹ - ngụy và chư hầu. Dấu chân người lính in đậm trên khắp chiến trường rộng lớn từ miền Đông Nam Bộ, đến nước bạn Campuchia, cơ động tác chiến trên chiến trường Tây Nam Bộ, rồi Tân Biên, Tây Ninh, Châu Thành, Mộc Hoá, Kiến Tường làm nhiệm vụ mở rộng hành lang Vàm Cỏ Tây…

Cựu chiến binh Nguyễn Huy Nghiễm (thứ tư từ phải sang), cựu chiến binh Nguyễn Huy Thọ (thứ 3 từ trái sang) kể chuyện tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh.

Đơn vị ông Nghiễm tham gia hàng loạt chiến dịch, trận đánh lớn như: Chống càn Đông Dương năm 1970 ở biên giới Việt Nam - Campuchia; tham gia đánh bại 2 cuộc hành quân Chenla 1 năm 1970 và Chenla 2 năm 1971 trên chiến trường Campuchia; Chiến dịch Nguyễn Huệ năm 1972 giải phóng Lộc Ninh; chiến dịch cắm cờ giữ đất năm 1973…
Tháng 7-1974, ông Nghiễm nhận lệnh chuyển công tác từ Sư đoàn 5 sang Tiểu đoàn Tăng-Thiết giáp 23, giữ chức Đại đội trưởng Đại đội 44. Đơn vị thường xuyên hợp luyện chiến đấu giữa xe thiết giáp, xe tăng và bộ binh, rồi di chuyển từ Tây Ninh sang Campuchia để huấn luyện làm đường bí mật, vượt địa hình sình lầy, vượt sông, vừa huấn luyện vừa trinh sát địa hình dọc biên giới, tìm đường cơ động cho xe tăng, xe thiết giáp đánh các mục tiêu.
“Đại đội 44 do tôi là Đại đội trưởng tiến công theo hướng chính với nhiệm vụ chở Bộ Tư lệnh Binh đoàn cánh Tây Nam, Bộ Tư lênh Sư đoàn 3, Sư đoàn 9 và chở bộ binh thọc sâu khi có thời cơ. Cấp trên quán triệt mệnh lệnh cho 3 Đại đội 42, 43, 44 sau khi tiêu diệt mục tiêu được giao nếu có điều kiện thì tiến thẳng vào Dinh Độc lập và trao cờ giải phóng cho 3 Đại đội trưởng…”, ông Nghiễm kể.  
Ngày 30-4-1975, các đơn vị của Binh đoàn cánh Tây Nam đồng loạt tổng công kích vào nội thành. Mũi tiến công của đơn vị tôi gặp lực lượng của Quân đoàn 3 đã phối hợp chiến đấu quyết liệt hơn 2 giờ đồng hồ đánh tan một tiểu đoàn dù địch ở ngã ba Bà Quẹo, đánh chiếm phân chi khu Vĩnh Lộc, tiến vào ngã tư Bảy Hiền đập tan sự kháng cự của địch ở đây và phát triển theo đường Lê Văn Duyệt, đánh chiếm Biệt khu Thủ đô. Đến 11 giờ, các đơn vị của Binh đoàn cánh Tây Nam đã cắm cờ giải phóng trên nóc nhà Biệt khu Thủ đô…
Nhận tin toàn thắng, tất cả vỡ òa niềm vui ngày thống nhất non sông… Nhiều đồng đội của tôi hy sinh và bị thương ngay trước giờ chiến thắng. Bản thân ông Nghiễm bị thương 4 lần và đến nay vẫn còn 4 mảnh đạn trong người, là Thương binh hạng ¾.
Sau ngày giải phóng, ông Nghiễm tiếp tục phục vụ trong quân đội và nghỉ hưu năm 2004 với quân hàm Đại tá, là Chủ nhiệm Tăng-Thiết giáp Quân khu 1, được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhất, Huân chương Kháng chiến hạng Ba và Huân chương bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì.
Với ông Nghiễm, năm xưa, vì tình yêu lớn, thiêng liêng với Tổ quốc mà không quản gian khổ, hy sinh, quyết chiến, quyết thắng vì độc lập, tự do và thống nhất nước nhà. Hôm nay, ông lại tự hào vì có 3 người con (con trai, con gái và con rể) tiếp bước phục vụ trong quân đội và đều công tác tại Bộ CHQS tỉnh Bắc Ninh. Vậy là “Lớp cha trước, lớp con sau/Đã thành đồng chí, chung câu quân hành”.