Di tích Trần Gia ở Bắc Ninh

Thứ 6, 13/11/2015 | 16:48:00 [GMT +7] A A

Vương triều nhà Trần từng 3 lần đại thắng quân Nguyên Mông và hai nhân vật chủ chốt làm nên võ công hiển hách đó đã thành Phật (vua Trần Nhân Tông) và thành Thánh (Quốc công tiết chế Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn).

Đền thờ gia đình Trần Hưng Đạo ở thôn Đại Trạch, xã Đình Tổ (Thuận Thành).

Trên quê hương Bắc Ninh có khá nhiều di tích lịch sử văn hóa liên quan đến họ Trần, gồm con trai, con gái, con nuôi và con dâu họ Trần. Nhân vật lịch sử được thờ sớm nhất là vợ chồng ngài Trần Quý - Phương Dung ở đền Hộ Quốc và đình Tam Tảo (Phú Lâm - Tiên Du). Theo thần tích, hai vợ chồng ngài có công bảo vệ Thân vệ Lý Công Uẩn thoát khỏi sự truy sát của quan quân nhà Tiền Lê. Cụm di tích này được xếp hạng là Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia năm 1988.

Nhân vật lịch sử có công dựng nên vương triều Trần là vua Lý Chiêu Hoàng được thờ ở đền Rồng (Đình Bảng - Từ Sơn). Những nhân vật lịch sử có công dựng nghiệp nhà Trần được thờ ở Bắc Ninh có An Sinh vương Trần Liễu, thành hoàng làng Tư Thế (Trí Quả - Thuận Thành), Thái sư Trần Thủ Độ, thành hoàng làng Phúc Lai (Đào Viên - Quế Võ).

Trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông, người anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo đã trở thành biểu tượng về chủ nghĩa anh hùng, tinh thần quật cường của dân tộc. Nhiều vùng quê ở Bắc Ninh đã khắc cốt, ghi tâm dựng đình, đền tưởng nhớ. Tiêu biểu như cụm di tích đền, đình làng Đại Trạch (Đình Tổ - Thuận Thành) thờ gia đình ngài gồm: Trần Hưng Đạo và Tây cung Quế Hoa nương, Trần Hưng Hồng (thành hoàng làng) và phu nhân Đặng Phương Dung; đền Đại Lâm (Yên Phong), đền An Trung (Vệ An), đền Hàng Mã (Chợ Nhớn-T.P Bắc Ninh), đền Trần (Ngô Phần - Lương Tài), đền Đầm (Tân Hồng - Từ Sơn), đình Long Khám (Việt Đoàn - Tiên Du)…

Một trong các bà phi được thờ ở Bắc Ninh rất nổi tiếng là “Bà chúa Sành” Trần Thị Ngọc ở đền Quả Cảm (Hòa Long). Ngài là cung phi vua Trần Anh Tông. Ngài có công mở sông Ngũ Huyện Khê từ Cổ Loa về Quả Cảm đổ ra sông Cầu, tục gọi là “Sông Thiếp” để tưởng nhớ ngài. Đền Quả Cảm có tượng “Bà chúa Sành”, bia thần tích, sắc phong, hoành phi, câu đối và đã được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa quốc gia năm 1990.

Họ Trần định cư ở Bắc Ninh cũng có nhiều người thành danh được nhân dân thờ phụng. Đó là Thuần quận công Trần Đức Huệ, ông tổ nghề rèn sắt làng Đa Hội, Trần đại vương (đình Đông Xuyên - Yên Phong), đền Trần làng Kim Thiều (Từ Sơn), đền Trần làng Phương Triện (Gia Bình), đền Trần thôn Cầu Gạo (Yên Phụ - Yên Phong)…

Như vậy, họ Trần trong lịch sử có nhiều đóng góp xây dựng quê hương Bắc Ninh vẻ vang với nhiều võ công hiển hách và bồi đắp truyền thống văn hiến.

Link gốc